• Kontakt
  • Kreu
  • Rreth Nesh
Saturday, April 1, 2023
  • Login
Javanews
  • Politikë
  • Kronikë
  • Ekonomi
  • Bota
  • Sport
  • Kulturë
  • Opinion
  • Tendencë
  • Të tjera
    • Media në Tranzicion
    • Kosova
    • Editorial
    • Kuriozitete
    • Teknologji
    • Sociale
    • Horoskopi
    • Dossier
    • Shëndetesi
    • Exlibris
    • Intervistë
    • Kuzhinë
    • Në plan të parë
No Result
View All Result
Javanews
Home Kryesoret

500 vjet më i vjetër se Oksfordi, ky është universiteti që ndryshoi botën

Java News by Java News
28/02/2023 10:46
500 vjet më i vjetër se Oksfordi, ky është universiteti që ndryshoi botën
Shperndaj ne FacebookShperndaj ne Twitter

Më shumë se 500 vjet përpara se të themelohej Universiteti i Oksfordit, në Universitetin Nalanda të Indisë studionin rreth 10.000 studentë. Në botën e lashtë, konsiderohej një prej qendrave më të mëdha të të mësuarit, por sot gjithçka që ka mbetur janë rrënojat me tulla të kuqe.

E themeluar në vitin 427 të erës sonë, Nalanda konsiderohet një nga universitetet e para në botë, shtëpia e nëntë milionë librave dhe mijëra studentëve nga e gjithë Azia Lindore dhe Qendrore. Ata ndiqnin degët e mjekësisë, logjikës, matematikës dhe mbi të gjitha parimet budiste nga disa prej studiuesve më të nderuar të epokës.

Burimi i të gjitha njohurive

“Burimi i gjithë njohurive budiste që kemi, ka ardhur nga Nalanda”, është shprehur dikur Dalai Lama për këtë universitet.

Kurikulat akademike të këtij universiteti u bënë ndikuese dhe përcaktuese për shumëçka, jo vetëm në Indi, por edhe më gjerë. Sistemi i lashtë mjekësor indian, i cili bazohet në metodat e shërimit nëpërmjet natyrës, mësohej gjerësisht në Nalanda dhe më pas u shpërnda në pjesë të tjera të Indisë. Institucione të tjera budiste u frymëzuan nga dizajni i oborreve të hapura të kampusit, nga sallat e lutjeve dhe dhomat e leksioneve. Gjithashtu, një ilaç i prodhuar në këtë universitet u përhap në pak kohë në Tajlandë, ndërsa arti i përpunimit të metalit nisi të zbatohej në Tibet dhe gadishullin Malajan.

Megjithatë, trashëgimitë më të rëndësishme të Nalandës janë arritjet e saj në matematikë dhe astronomi. Aryabhata, i konsideruar si babai i matematikës indiane, mendohet se ka drejtuar universitetin në shekullin e 6-të të erës sonë.

“Ne besojmë se Aryabhata ishte i pari që caktoi zeron si një shifër, një koncept revolucionar, i cili thjeshtoi llogaritjet matematikore dhe ndihmoi në evoluimin e rrugëve më komplekse si algjebra dhe llogaritja. Pa zero, ne nuk do të kishim kompjuterë. Ai ishte gjithashtu i pari që ia atribuoi shkëlqimin e hënës dritës së reflektuar të diellit.”

 Anuradha Mitra, profesoreshë e matematikës

Universiteti dërgonte rregullisht disa nga studiuesit dhe profesorët e tij më të mirë në vende si Kina, Korea, Japonia, Indonezia dhe Sri Lanka për të përhapur mësimet dhe filozofinë budiste. Ky program i lashtë i shkëmbimit kulturor ndihmoi në përhapjen dhe formësimin e budizmit në të gjithë Azinë.

500 vjet më i vjetër se Oksfordi, ky është universiteti që ndryshoi botën

Fundi i një tradite

Mbetjet arkeologjike të Nalandës janë tashmë një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s. Në vitet 1190, universiteti u shkatërrua nga një trupë plaçkitëse pushtuesish të udhëhequr nga gjenerali turko-afgan Bakhtiyar Khilji. Kampusi ishte aq i madh sa zjarri i ndezur nga sulmuesit thuhet se u dogj për tre muaj me radhë. Megjithatë, ky nuk ishte sulmi i parë ndaj Nalandës, pasi ajo u sulmua nga hunët në shekullin e 5-të, dhe përsëri pësoi dëme të rënda nga një pushtim i mbretit të Bengalit, Gauda, në shekullin e 8-të.

Gjatë 6 shekujve të ardhshëm, Nalanda gradualisht do të zhytej në harresë dhe do të kthehej në rrënoja, përpara se të zbulohej nga topografi skocez Francis Buchanan-Hamilton në vitin 1812, dhe më vonë u identifikua si Universiteti i lashtë Nalanda nga Sir Alexander Cunningham në vitin 1861. Sot, zona e gërmuar prej 23 hektarësh ka të ngjarë të jetë vetëm një pjesë e kampusit origjinal, por gjithsesi kalimi nëpër rrënojat e manastireve dhe tempujve risjell ndjesinë se si duhet të ketë qenë të mësosh në këtë vend fantastik. Për këtë arsye, grupe murgjish, veshur me rroba të kuqe e vizitojnë këtë vend, herë pas here, kryejnë homazhe dhe meditojnë.

/a.r

Next Post
Elbasani, qyteti që mban gjallë traditën

Elbasani, qyteti që mban gjallë traditën

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

LAJMET E FUNDIT

Aksident në Pogradec: 3 automjete përplasen me njëra-tjetrën, plagosen 7 persona, 2 prej tyre rëndë

Aksident në Pogradec: 3 automjete përplasen me njëra-tjetrën, plagosen 7 persona, 2 prej tyre rëndë

April 1, 2023
Ndryshime në qeveri/ Jep dorëheqjen zv.ministrja e Mjedisit, zbardhet arsyeja

Ndryshime në qeveri/ Jep dorëheqjen zv.ministrja e Mjedisit, zbardhet arsyeja

April 1, 2023
VIDEO/ Balla nuk i ndahet Kryemadhit për aferën ruse: Ka ndarë fitime dhe ortakëri me kompani pranë Putinit!

VIDEO/ Balla nuk i ndahet Kryemadhit për aferën ruse: Ka ndarë fitime dhe ortakëri me kompani pranë Putinit!

April 1, 2023
“Drejtësia duhet të veprojë…”/ Minxhozi: Nëse vërtetohen akuzat, Kryemadhi procedohet penalisht për evazion

Minxhozi: Akuzat ndaj Kryemadhit të rënda, por informacionet anonime duhen hetuar e provuar

March 31, 2023
“Do të shklyj, do të zhgarravis”/ Për çfarë diskutuan Olta dhe Lorenci në BBVA

E papritur nga produksioni/ Olta dëshiron të lërë shtëpinë e BBV, çfarë pritet të ndodhë gjatë spektaklit dhe arsyeja e këtij vendimi

April 1, 2023
INTERVISTA/ Fatos Tarifa: Berisha ka mbaruar! Frika që i ka hyrë në palcë dhe zakoni i vjetër e bëjnë ende të rrezikshëm

Përgjigje reagimeve pas shkrimit tim për kryebashkiakun Veliaj

April 1, 2023
“Influencë ruse”/ Rama: Në shtator shkoj në Strasburg, do paraqes në Këshillin e Evropës pavërtetësinë e akuzave të Dick Marty

“U konsiderua nga Biden si George Washington i Kosovës”, Rama flet para gjyqit të Thaçit: A duhet të konsiderohen kriminelë…?

April 1, 2023
FOTO/ Aktorja e njohur gjendet e pajetë në apartamentin e saj, fëmija njofton fqinjin, ka luajtur një ndër filmat…!

E trishtë/ Njihej si “Nona Tirona”, ndahet nga jeta bashkëshortja e futbollistit të njohur

April 1, 2023
Horoskopi ditor për nesër, e Diel 2 Prill 2023

Horoskopi ditor për nesër, e Diel 2 Prill 2023

April 1, 2023
“Si ta gënjej Kristin?”/ Çfarë po planifikojnë Keisi e Lorenci, këngëtarja: S’do ua bëj të gjithëve…

“Si ta gënjej Kristin?”/ Çfarë po planifikojnë Keisi e Lorenci, këngëtarja: S’do ua bëj të gjithëve…

April 1, 2023
Berisha asgjësoi PD-në, grupi i ‘qylit’ pa fuqi, demokratët ‘jetimë’

Berisha asgjësoi PD-në, grupi i ‘qylit’ pa fuqi, demokratët ‘jetimë’

March 31, 2023
Spiropali në SHBA/ Takime me zyrtarë të lartë në Shtëpinë e Bardhë

Spiropali në SHBA/ Takime me zyrtarë të lartë në Shtëpinë e Bardhë

April 1, 2023
Veliaj: Tregu i ri në Farkë, zgjidhje e shkëlqyer për promovimin e produkteve ‘Made in Albania’”

Veliaj nga Kavaja: Opozita erdhi mori votat këtu dhe nuk u duk më! Halli i Berishës është…

April 1, 2023
Ambasadori i ri i SHBA që di të flasë shqip: Ky do jetë misioni im në Tiranë!

Ambasadori i ri i SHBA që di të flasë shqip: Ky do jetë misioni im në Tiranë!

April 1, 2023
“Nuk i le njëherë mashtrimet”/ Plas keq mes Gertit dhe Oltës: Je 36 vjeçe dhe bën si…

“Nuk i le njëherë mashtrimet”/ Plas keq mes Gertit dhe Oltës: Je 36 vjeçe dhe bën si…

April 1, 2023
Sot 1 Prilli! Ironia e Bledi Manes: Gëzuar ditëlindjen Olta dhe Luiz…

Sot 1 Prilli! Ironia e Bledi Manes: Gëzuar ditëlindjen Olta dhe Luiz…

April 1, 2023
U kap për drogë, por kishte çaj/ Rama pas arrestimit të piktorit shqiptar në Angli: Si do reagonte Sunak nëse…

U kap për drogë, por kishte çaj/ Rama pas arrestimit të piktorit shqiptar në Angli: Si do reagonte Sunak nëse…

April 1, 2023
Veliaj uron Krishtlindjet: E paçi zemrën dhe familjen gjithnjë të mbushur me shumë dashuri

Veliaj nga Kavaja: Fyerje për demokratët që të votojnë listat e Ilir Metës!

April 1, 2023
Vrau me thikë bashkëshorten, vetëvritet në burg shqiptari në Itali

Vrau me thikë bashkëshorten, vetëvritet në burg shqiptari në Itali

April 1, 2023
U thoshte familjarëve ‘jam sëmurë’/ Vodhi llogari në Facebook, 28-vjeçari mashtroi për…

U thoshte familjarëve ‘jam sëmurë’/ Vodhi llogari në Facebook, 28-vjeçari mashtroi për…

April 1, 2023
JavaNews.al

  • Adresa: Rruga “Mihal Popi”, Pallatet 1 Maji, Shkalla 26, Apartamenti 5, Tiranë
  • Email: javanews.al@gmail.com
  • Kontakt
  • Kreu
  • Rreth Nesh

© 2015 JAVA NEWS - Të drejtat mbi përmbajtjen mbrohen sipas etikës profesionale dhe ligjeve të Republikës së Shqipërisë.

No Result
View All Result
  • Politikë
  • Kronikë
  • Ekonomi
  • Bota
  • Sport
  • Kulturë
  • Opinion
  • Tendencë
  • Të tjera
    • Media në Tranzicion
    • Kosova
    • Editorial
    • Kuriozitete
    • Teknologji
    • Sociale
    • Horoskopi
    • Dossier
    • Shëndetesi
    • Exlibris
    • Intervistë
    • Kuzhinë
    • Në plan të parë

© 2015 JAVA NEWS - Të drejtat mbi përmbajtjen mbrohen sipas etikës profesionale dhe ligjeve të Republikës së Shqipërisë.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
WP2Social Auto Publish Powered By : XYZScripts.com