Drejtues të agjencive të pasurive të patundshme në Tiranë kanë pohuar se viti 2015 ka pasur një frenim të shitjes së pronave, për shkak të rritjes së taksës mbi fitimet nga shitja e pasurisë së paluajtshme nga 10% në 15 %, duke filluar nga 1 janari 2015.
Ata pohojnë se e përkthyer në shifra, kjo rënie e shitjeve ka arritur -30 %, krahasuar me vitin e kaluar.
Duke rikujtuar edhe projeksionet e tyre që në fillim të këtij viti, ata pohojnë se ishin “të përgatitur” se kjo taksë do të sillte këtë frenim, sidomos për ato prona të cilat nuk kanë përfituar nga procesi i rivlerësimit, por që tashmë është i “ngrirë”.
Ing. Xheni Jahja tregon për Monitor se rritja e taksës së shitjes së banesës këtë vit ka prekur ato apartamente që nuk kanë përfituar nga rivlerësimi i pronës. “Apartamentet që kanë bërë vlerësimin kanë qenë më të lehta në menaxhim. Vështirësi në dukje kanë pasur ato që nuk kanë bërë rivlerësimin”- thotë ajo, duke pohuar se ky proces ka vite që është ndërprerë.
Nga ana tjetër, drejtuesi i një agjencie imobiliare në vend, z. Dritan Caka thotë se taksa në nivelin e 15 % është një shifër ndjeshëm e lartë, e cila gjatë këtij viti ka sjellë një frenim të tregut të shitjes.
“ Unë mendoj se rihapja e vlerësimit për pasuritë e paluajtshme do të sjellë zhbllokimin e tregut. Ajo do të mund të sjellë të ardhura më tepër në buxhetin e shtetit, pasi nga një përllogaritje në sasinë e pronave që janë në shitje, buxhetit i shtohen afërsisht 30 milion euro. Madje, duke përfshirë edhe ato prona që janë potencial për shitje. “- përfundon z. Caka.
Ai shton se procesi i rivlerësimit do të ulte në nivele të ndjeshme evazionin fiskal.
Nga 1 janari 2015, kalimi i së drejtës së pronësisë mbi pasuritë e paluajtshme, tokë ndërtesa, tatohet me 15 për qind të fitimeve të realizuara, nga 10% që ishte më parë.
Taksa mbi 15% paguhet mbi fitimin nga prona, sipas shembullit të mëposhtëm.
Shembull:
Një shoqëri ndërtimi i ka shitur individit A një apartament me vlerën 5 000 000 lekë. Ky individ e shet këtë apartament pas disa vjetësh, te një individ tjetër B, për 6 000 000 lekë.
Individi A do të tatohet me 15% të diferencës midis vlerës së shitjes 6 000 000 lekë dhe vlerës së blerjes 5 000 000 lekë.
Pra 15% x (6 000 000-5 000 000) = 150 000 lekë do të jetë tatimi mbi të ardhurat personale nga kalimi i së drejtës së pronësisë, i cili paguhet nga individi A, apo 50 mijë lekë më shumë sesa do të paguante më parë, kur ky tatim ishte 10%.