I ftuar në studion e Report TV, Zusi u shpreh se qytetarët shqiptarë janë shumë të rrezikuar sepse është e vështirë që të dallohet një produkt i falsifikuar, pasi këto punishte përdorin emrat e disa markave të rëndësishme në treg.
“Ata janë shpërndarë me marka. Dyqani i lagjes mendon se kur ky produkt ka hyrë në kufi është kontrolluar. Kur ata dalin në publik është përgjegjësia e autoriteteve jo e konsumatorit”, u shpreh Zusi.
Gjithashtu Zusi tha se përgjegjës kryesor për sigurinë ushqimore është Autoriteti Kombëtar i Ushqimeve (AKU), por ai shprehet se ky institucion funksionon me fonde dhe kompetenca të kufizuara gjë e cila e vështirëson punën e tyre. Sipas tij Ministria e Bujqësisë duhet të vëzhgojë AKU sepse nga ajo varet dhe se nuk duhet të kufizojë buxhetin e saj.
“Ministria e Bujqësisë duhet të vëzhgojë AKU sepse nga ajo varet. AKU është konceptuar se duhet të jetë institucioni më i rëndësishëm për sa i përket sigurisë ushqimore , por është institucioni më pak efektiv. Buxheti i saj nuk duhet të kufizohet. AKU është institucioni praktik që duhet të jetë në terren, po nëse ka 30 inspektor dhe ka vetëm një makinë si do ia bëj? S’kanë fonde të mjaftueshme”, tha Zusi.
Intervista e plotë
8 punishte janë shumë. Ju nuk jeni drejtues i AKU por si ka mundësi?
Mendoj që këto janë shumë pak me subjektet e tjera që bëjnë të njëjtën gjë. Sistemi është totalisht
i çorientuar. AKU lidhet drejtpërdrejtë me ushqimin, institucioni përgjegjës. Por ajo është thjeshtë një krijesë në letër. Nuk ka kompetencat e duhura. Nuk mbulon të gjithë tregun. Nuk ka fonde për laboratorë. Jo për fajin saj por për shkak të politikave. Në ministrin e Bujqësisë ishte një Reformë që kishte qëllimin ndërtimin e një AKU përgjegjëse. Ajo nuk ka të drejtë të futet në një stallë, në disa tregje të caktuar sepse janë kompetence e bashkive. Është sistem i çorientuar. Jam i sigurt që si këto fabrika ka edhe 80 të tjera, këto nuk janë të licencuara por ka edhe nga ta që janë të licencuara dhe prodhojnë ushqime të dëmshme për shëndetin e njeriut.
Kush i kontrollon ato?
AKU është institucioni praktik që duhet të jetë në terren, po nëse ka 30 inspektor dhe ka vetëm një makinë si do ia bëj? S’kanë fonde të mjaftueshme. Ne si shoqatë iu drejtuam Prokurorive të rretheve me kërkesën për informacione për kallëzimet për shkak të rrezikut nga ushqimet, që dënohet deri në 10 vite burg. Prokuroria me numrin më të madh është me 2 raste në brenda 3-4 vite, ka të tjera që s’kanë fare. Kjo s’është normale. Fakti që nuk kanë farë raste të tilla do të thotë që s’ka sistem.
Pra ju po thoni që Ministria e Bujqësisë është strumbullari i të gjithave?
Ministria e Bujqësisë duhet të vëzhgojë AKU sepse nga ajo varet. AKU është konceptuar se duhet të jetë institucioni më i rëndësishëm për sa i përket sigurisë ushqimore , por është institucioni më pak efektiv. Buxheti i saj nuk duhet të kufizohet.
Si falsifikohen? Si mund t’i kuptojmë ne qytetarët?
Nuk është e lehtë që ai ta kuptojë, se qytetarët presezpuzohet që ka një interes publik. Është shumë e vështirë që të kuptohet. Si mund ta kuptoni që një pije energjike ka substanca kancarogjene? Pijet me ngjyrues janë më të rrezikuara, produktet me ngjyrë më të rrezikuara.
Konsumatori të shoh datën e skadencës, ngjyrën, produktin nga jashtë, po ka raste që është e pakapshme. Si është prodhuar, çfarë ka brenda, nuk e ka në dorë konsumatori.
Është detyra e institucioneve që duhet të ndërtojnë një sistem. Është e rëndë që këto raste kapen nga policia dhe jo nga këto institucionet. Ata kapin një krim ekonomik, që me shumë gjasa e kanë denoncuar kundërshtarët. Nëse vihet disa elemente shumë bazike në sistem, si psh çdo produkt të firmoset nga teknologu, ju sigurojë që do kemi një rënie drastike, se ai ka pastaj një përgjegjësi ligjore. Ministria duhet të akordojë fonde për AKU.
Si përfundojnë në treg këto produkte?
Kanë rrjetet e tyre të shpërndarjes, ata janë shpërndarë me marka. Dyqani i lagjes mendon se kur ky produkt ka hyrë në kufi është kontrolluar. Kur ata dalin në publik është përgjegjësia e autoriteteve jo e konsumatorit.
Si mund të ruhemi ne?
Konsumatori t’u bëjë presion institucioneve edhe nëpërmjet mediave si në këtë rast që kjo histori të marrë fund, se jemi vendi me numër më të madh të kancerit për shkak të ushqimit. Ne duhet të konsiderojmë AKU si një institucion shumë të rëndësishme. Dhe si e tillë duhet të funksionojë.