
Gjenerali Wesley Clark një nga emër më të rëndësishëm në misionin e NATO-s kundër Serbisë në vitin 1999, ka rrëfyer gjatë një interviste në emisionin “Opinion” takimin e tij me Milosheviç lidhur me çështjen e Kosovës.
Ndër të tjera, Clark ka treguar takimin me ish-presidentinse serb në vjeshtën e vitit 1998.
“Gjeneral Klark, dimë ne si të sillemi me këta shqiptarët, këta vrasësit, përdhunuesit, kriminelë si vetë ata. E kemi bërë edhe më parë. I vramë. I vramë të gjithë”, kanë qenë fjalët e ashpra të Milosheviçit.
Pjesa nga intervista në “Opinion”
-F Diskutimi juaj me Milosheviçin të cilin e jepni në libër, është shumë i rëndësishëm për ne edhe pas luftës. Milosheviçi ju tha: “Gjeneral, nëse ju na lini, ne do t’i vrasim të gjithë ata. I vramë në ’46-ën. Na u desh shumë kohë, por i vramë të gjithë.”
Si shkoi ky diskutim?
-K.
Ishte vizita e treta që bëra në Beograd, pasi NATO-ja nxori urdhrin e aktivizimit, “Activation Order”, shtator, 1998. Në vizitën e parë, gjeneral Naumani i kërkoi Milosheviçit të tërhiqte forcat shtesë. Solana i tha po ashtu. Milosheviçi u mundua ta mohonte që ato forca ishin atje. Nuk u tërhoqën.
Në vizitën e dytë, i udhëzuar nga Shtëpia e Bardhë, shkova ta takoja Milosheviçin dhe i thashë se do ta bombardonim, nëse s’i tërhiqte ato forca.
Tha, në rregull, fol me gjeneralët e mi. Kur flisnim me ta, thoshin se ka terrorist këtu, këtu e këtu dhe na tregonin me gisht hartën. U thosha se ishin thjesht njerëz që mundohen të mbrojnë familjet e tyre.
Sa herë të vrisni, do të bëni më tepër armiq. Nuk mund të fitoni me këto taktika. Jo, nuk dëgjonin ata.
Herën e tretë mora gjeneral Naumanin. Debatuam gjithë natën me Milosheviçin. Mëngjesin tjetër të së dielës, më në fund shtypin memorandumin e marrëveshjes. Doja të shkruanin që serbet do të tërhiqeshin dhe do të ndalonin sulmet. E shkruam marrëveshjen dhe pak para se ta firmosnim, u shfaq Milosheviçi. Me gotën në dorë, të dielën në mëngjes, ora 10:00. Po fryhej, gjithë ai. Më tha: Gjeneral Klark, dimë ne si të sillemi me këta shqiptarët, këta vrasësit, përdhunuesit, kriminelë si vetë ata. E kemi bërë edhe më parë.
E keni bërë? i thashë.
-Po, tha, në 1946.
Po si kështu? –I vramë. I vramë të gjithë. Ma tha drejtpërdrejt, në fytyrë.
I thashë që kjo është vërtet shumë e rëndë.
Pastaj më sollën memorandumin. E pashë dhe i thashë: Z. president, emri juaj nuk është fare këtu.
Tha se s’ishte e nevojshme. Do ta firmoste z. Shajnoviç.
I thashë: jo, do ta firmosni ju.
Mirë më tha dhe e firmosi.
Kjo ishte me mira e mundshme që mund të bënim për diplomacinë në vjeshtën e 1998-ës. Disa javë më vonë erdhën trupat ushtarake ruse.
Ata si duket i thanë të mos e vriste mendjen për NATO-n, se ata bombarduan në Afganistan dhe nuk funksionoi. Do të bëjmë çdo gjë që ta përçajmë koalicionin, NATO-n. Mendoj se Milosheviçit aty iu la një dorë e lirë për të nisur pastrimin etnik.
-F:Ju ishit pjesë e grupit të Holbrukut, edhe për paqen në Bosnje le të themi. Milosheviçi ishte më i vendosur për çështjen e Bosnjës apo të Kosovës?
– K: Në rastin e Bosnjës ai donte ta ndalonte luftën, po kërkonte një rrugëdalje.
Por në çështjen e Kosovës, për çfarëdo lloj arsye, politike, shëndetësore…
Ndoshta se kishte një tufë serbësh që i hapnin probleme të brendshme. Nuk e di arsyen, por refuzonte ta linte NATO-n të vendosej aty dhe të vendoste paqen në provincë. Patëm negociata nën udhëheqjen franceze në Rambuje. Presidenti Shirak tha se amerikanet kishin bërë shumë. Na lini edhe neve të veprojmë. Pala shkoi në Rambuje. U thamë kur filloi. Nëse të dyja palët binin dakord, NATO-ja do të fuste forcat paqeruajtëse dhe do të zgjidhte problemin.
Nëse shqiptaret nuk do të binin dakord, NATO-ja s’do t’i mbështeste më.
Nëse s’do të binin dakord serbët dhe shqiptarët po, NATO-ja do të mbështeste shqiptarët. Pas 3 a 4 javësh, shqiptarët me Hashim Thaçin në krye thanë se ishin dakord. Lë të vijë NATO-ja.
Në një intervistë përballë gazetarit Blendi Fevziu, Clark ka pranuar ndër të tjera se besohet që kishte një operacion secret nga ana e Rusisë, drejtuar nga Vladimir Putin, fakt që ky i fundit nuk e ka pranuar kurrë. Sipas Clark plani i tyre ishte që “tre regjimente ruse vigjilente që do të vinin për përforcime për të marrë Mitrovicën, pushtuar Prishtinën. Nuk e denim”.
Pjesa nga intervista
-F.Ai ishte i rrethuar në kohën kur rusët i thanë “Ndalo tani!”. U mbajt një takim me të ku i thanë se rusët nuk të mbështesin më dhe duhet të gjesh një zgjidhje. Ç’ndodhi me ushtrinë ruse që u fut nga Bosnja në aeroportin e Prishtinës?
-K.Po, ishte një operacion sekret rus që besoj se drejtohej nga Vladimir Putini.
Ai në fakt nuk e ka pranuar kurrë publikisht këtë. Por po të kishte pasur sukses, do t’i merrte meritat.
Ai nxori nga Bosnja trupa ruse dhe tanke. Dhe pasi kishin ndaluar luftimet dhe rezoluta e Këshillit të Sigurimit autorizoi NATO-n të futej, Rusia e hodhi poshtë rezolutën dhe mori autostradën, përmes Beogradit, drejt aeroportit të Prishtinës. Në 1:00 të mëngjesit arritën në aeroport.
NATO-ja erdhi pasditen tjetër dhe pati një farë ngërçi. Por pas kësaj ishin tre regjimente ruse vigjilente që do të vinin për përforcime për të marrë Mitrovicën, pushtuar Prishtinën. Nuk e dinim.
Por e dinim ama se duhet të ishim gati, nëse ata do të vinin.
-F.Është e vërtetë që i keni dhënë urdhër Majk Xheksonit për t’i kthyer mbrapsht?
-K. Majkëll Xheksonit i thashë të mendonte për një bllokim të autostradës, por ai tha se nuk mund ta bënte. Majkëll Xheksoni ishte i rraskapitur, kishte punuar ditë e natë, ishte prekur emocionalisht dhe kishte frike se mos niste lufta e tretë botërore.
Por e vërteta është se rusët u gabuan, i rrethuam në fushën ajrore dhe përfundimisht ne duhej vetëm t’i mbanim nën kontroll dhe të ndalonim përforcimet. Përforcimet i ndaloi guximi i Bullgarisë dhe i Rumanisë.
U thanë forcave ajrore ruse jo, s’mund të kaloni mbi vendet tona.
Atë të dielë pasdite, kur inteligjenca vazhdonte të tregonte ruset duke u përgatitur për të hyrë dhe sigurisht, merreshin vendime në Rusi, komandanti im i forcave ajrore me merr në telefon dhe më thotë:
Shef, doni t’i qëllojmë ato forca ruse, nëse cenojnë hapësirën ajrore?
Ai ishte i aftë ta bënte? –Po, por ishte një çështje politike tepër e nxehtë dhe morëm Uashingtonin në telefon.
Po bëheshim gati për një telekonferencë, për të vendosur a duhet të qëllonim mbi ato forca ruse apo jo, por rusët vendosët pastaj të mos futen.
-F. Dhe problemi u zgjidh?
-K. Arsyeja që fituam pa trupa tokësore ishte fakti se unë isha më fat ta kuptoja armikun dhe e dija që armiku nuk ishte ushtria serbe, por president Milosheviçi. I duhej mbushur mendja atij që e kishte të humbur atë luftë.
Ai ishte tip avokati, si një lider mafie. Sapo ai e kuptoi se e kishte të humbur atë luftë, i fshiu duart.