SPECIALE JAVANEWS / Ethet për të fituar sa më shumë, tek ndërtuesit dhe qytetarët kanë nxitur maninë për të ndërtuar pallate shumëkatëshe në këto 25 vitet e fundit. Shumë banorë që kanë mbushur këto palate fillimisht I janë lumturuar një apartamenti të ri. Mirëpo ndërtimi i pallateve shumëkatëshe ka dhe anën tjetër të medaljes. Specialistë të gjeologjisë që vëzhgojnë përjet ngjyrave të fasadave të pallateve dhe etheve të paskrupujt të fitimit e shohin me jo pak shqetësim gjithë këtë kaos ndërtimesh. Sipas tyre, trualli ynë është zaptuar nga ndërtime ku me leje ku pa leje. Por banorët në më të shumtën e rasteve kujtohen për cilësinë e punimeve dhe të ndërtimit vetëm kur toka dridhet nga tërmetet, siç ishte dhe ky I fundit dy ditë më parë. Sa zbatohen ligjet e urbanistikës? A është marrë leje dhe nga qendra sizmiologjike? A janë zbatuar standartet e cilësis? Të gjithë këto pyetje, por dhe shumë të tjera, njerëzit i bëjnë sapo pushon për pak sekonda dridhja e tokës dhe tek derdhen nëpër shkallë duke ia mbathur nga paniku.
Zonat më të rrezikuara nga tërmetet
Zonat më problematike në Shqipëri sa u përket tërmeteve janë Saranda, Himara, Vlora, Durrësi, Shkodra, Lezha. Pas tyre vjen Korça, Liqeni i Ohrit, Kukësi, Dibra, Lushnja. Ekspertët japin alarmin për sistemin e ndërtimeve dhe urbanizimit të zonave, që sipas tyre në këto 25 vitet e fundit, nuk janë kryer mbi bazën e hartave të reja të rreziqeve sizmike. I vetmi dokument i njohur ligjërisht, për të vlerësuar nëse një shesh apo një zone e caktuar ka risk nga tërmetet, është një hartë e miratuar në vitin 1979. Harta e vitit 1979 nuk i përmbush kërkesat e kohës, ndaj është e domosdoshme hartimi i një tjetër harte që mund t’u shërbejë ndërtuesve për të ngritur vepra antisizmike. Studimi i vitit 1979 përmbante vetëm një hartë që vlerësonte sizmologjinë e vendit dhe aty përfshihen 9 zonat e burimeve sizmike në vendin tonë. Kjo hartë vijon të jetë ende në fuqi.
Shqipëria dhe tërmetet
Vendi ynë hyn tek terrenet me aktivitet të dendur sizmik. Shqiperia, së bashku me Turqinë, Greqinë dhe Italinë, gjithmonë është prekur nga tërmete të fuqishme, pa llogaritur këtu lëkundjet e vazhdueshme. Mjaft pallate shumëkatëshe janë ndërtuar pa studime gjeologjike të nëntokës, proces që në shumë vende është i detyrueshëm. Injorimi i kësaj procedure mund të sjelle pasoja të paparashikueshme në të ardhmen për shkak se shumë zona në vendin tonë qëndrojne mbi pllakën transversale të zonës aktive sizmike.