Kushtet e caktuara për të përfituar nga programet e strehimit kanë penalizuar shumë familje të varfra, duke i lënë jashtë skemave të mbështetjes sociale. Kjo është vënë në dukje edhe në strategjinë e strehimit 2016-2025, e cila është zyrtarizuar këtë muaj.
Ky dokument pasqyron tërësinë e hapave që do të ndërmerren për strehimin e familjeve në nevojë, programet që do të aplikohen, kategoritë që do të jenë në fokus dhe fondet që do të vendosen në dispozicion deri në 2025-n.
Kështu të moshuarit, jetimët, personat me aftësi të kufizuara dhe romët, të cilët e kanë pasur të pamundur për të aksesuar një nga programet e strehimit, janë disa nga kategoritë që do të mbështeten. Për këtë parashikohet të bëhen edhe ndryshime ligjore, të cilat do të sjellin thjeshtim të procedurave.
“Qëllimi i strategjisë është përmirësimi i kushteve të jetesës për 25 mijë familje me të ardhura të ulëta dhe të mesme që nuk mund të përballojnë një shtëpi në tregun e lirë, duke përfshirë familjet me pozita të pafavorizuara që vuajnë nga përjashtimi social përmes ofrimit të alternativave për një strehim të përshtatshëm dhe të përballueshëm”, specifikohet në strategji.
Në vendin tonë, sipas të dhënave zyrtare, janë 35 mijë familje me status “të pastrehë”. Prej tyre vetëm 5 mijë, ose thënë ndryshe 15 për qind, kanë përfituar nga programet e strehimit. Synohet që deri në 2019 numri i familjeve përfituese të rritet me 20 për qind dhe në 2025-n kjo shifër do të shkojë 50 për qind.
BANESAT
Me daljen jashtë loje të kredive të buta, janë bonuset e strehimit që kanë nisur funksionimin. Bonuset janë subvencion në masën 50 për qind që shteti jep për qiranë mujore që familjet paguajnë. Por, krahas tyre, do të vijojnë të aplikohen edhe dy programet e tjera që janë në zbatim, përkatësisht programi i banesave me kosto të ulët dhe banesat sociale. Nga partneriteti publik-privat duket se nuk do të shpëtojë as ky sektor. Nëpërmjet kësaj skeme, të besuar fort nga kjo qeveri, synohet që të ndërtohen banesat sociale.
“Në legjislacion do të përcaktohen disa elemente të reja, të cilat nuk janë aplikuar më parë në fush- ën e strehimit, siç janë format e ndryshme të partneritetit publik dhe privat, si edhe përfshirja e komunitetit në ofrimin e strehimit, si edhe ndërlidhja e shërbimit të strehimit dhe shërbimeve të tjera sociale”, thuhet më tej në strategji. Veç saj, parashikohet që të shfrytë- zohen edhe apartamentet e mbetura stok. Qeveria do të nisë aplikimin e masave, duke i detyruar investitorët që t’i vendosin në funksion këto banesa.
RISITË
Mungesa e të ardhurave ka penalizuar shumë familje që, edhe pse kanë qenë në kushte emergjente, nuk kanë përfituar nga programet e strehimit. Për këtë arsye, shërbimet ndaj tyre do të jenë në formën e një pakete. Pra, veç strehimit, atyre do t’u mbulohen shpenzimet për kujdes shëndetësor, arsim, si edhe më e rëndësishmja, do të trajnohen për t’u integruar në tregun e punës.
Mbi bazën e të ardhurave mujore që do të gjenerohen, do të paguhet edhe qiraja për banesën, e cila sipas strategjisë, nuk duhet të jetë në asnjë rast më e lartë se 30 për qind e të ardhurave.
BUXHETI
Kostoja e përgjithshme e përllogaritur për zbatimin e masave të kësaj strategjie për vitet 2016-2025 dhe të planit të veprimit është rreth 7.3 miliardë lekë, ose thënë ndryshe 60 milionë dollarë. Nga këto, 5.7 miliardë lekë do të financohen nga buxheti i shtetit. Me këto para do të mbulohen kostot për subvencionimin e interesave të qirave sociale, granteve të menjëhershme, dhe interesave të kredive të lehtësuara për ata që e kanë përfituar deri në 2015-n./ Panorama/ a.k