Punësimi i shtetasve të huaj në Shqipëri po shndërrohet në një trend gjithnjë e më të përhapur, duke prekur qytete nga veriu në jug, si Shkodra, Korça, Gjirokastra dhe Kruja. Ky fenomen, i analizuar në emisionin “Në kohë reale” të RTSH-së, tregon një zgjerim të hartës së punësimit të të huajve në sektorë të ndryshëm të ekonomisë.
Profili i punonjësve dhe sektorët e punës
Shtetasit e huaj që po punësohen në Shqipëri vijnë kryesisht nga Filipinet, India dhe Pakistani. Ata gjejnë punë në sektorë të shërbimeve si bare e restorante, në rrobaqepësi dhe madje edhe në punë blegtorale.
Një shembull konkret vjen nga Gramëzi i Krujës, ku disa shtetas pakistanezë punojnë në një fermë blegtorale. Ata shprehen se ndjehen “si në shtëpi” dhe se kushtet, përfshirë afërsinë me xhaminë, i bëjnë të ndjehen mirë. Pronari i fermës tregon se i ka trajnuar personalisht për të siguruar funksionimin e duhur të kompleksit blegtoral.
Integrimi dhe përshtypjet pozitive
Pavarësisht vështirësive fillestare me gjuhën, punonjësit e huaj po bëjnë përpjekje për të mësuar shqip dhe shprehen se ndjehen të respektuar dhe të mirëpritur. Dy vajza filipinase që punojnë në Gjirokastër, njëra prej tyre me kontratë dyvjeçare, shprehen se kolegët i ndihmojnë shumë dhe se nuk ndjehen si të huaja. Njëra prej tyre madje zbulon se motra e saj dëshiron të vijë gjithashtu në Shqipëri, duke dëshmuar për kushtet pozitive.
Procedurat dhe pagat
Sipas gazetares së RTSH-së në Shkodër, kërkesat për punësimin e të huajve bëhen nga bizneset, të cilat aplikojnë online pranë zyrës së punës. Pjesa më e madhe e njohjeve me punonjësit e huaj bëhen përmes agjencive të specializuara. Zyrat e punës aprovojnë ose refuzojnë kërkesat bazuar në plotësimin e kushteve ligjore për leje qëndrimi dhe punësimi.
Sa i përket pagave, ato nisin nga 34,000 lekë (të reja) dhe rriten në varësi të profilit dhe specializimit të punonjësit. Ndërkohë, në Korçë, përveç punësimit, ka edhe shtetas të huaj, kryesisht nga vendet e BE-së, që kanë interes të hapin bizneset e tyre.
Ky fluks i ri i punëtorëve të huaj duket se po plotëson një nevojë të tregut të punës në Shqipëri, duke sjellë diversitet kulturor dhe duke ndërtuar ura të reja bashkëpunimi.
