Udhëtimi i shpejtë i Donald Trump në Izrael dhe Egjipt ishte fitorja që ai donte. Ai u shfaq si një lider që shijonte pushtetin e tij, mes duartrokitjeve në parlamentin izraelit dhe pranisë së liderëve botërorë në Sharm el-Sheikh. Një diplomat veteran tha se Trump i trajtonte liderët e tjerë si figurantë në filmin e tij.
Trump e paraqiti marrëveshjen si një pikë kthese historike: “Gjithçka që kam bërë në jetë janë marrëveshje. Ndoshta kjo është më e madhja nga të gjitha.” Por puna nuk ka përfunduar.
Pa dyshim, Trump ka meritë për marrëveshjen e armëpushimit dhe shkëmbimin e pengjeve. Katari, Turqia dhe Egjipti përdorën ndikimin e tyre mbi Hamasin për ta detyruar të pranojë. Por pa presionin që bëri Trump ndaj Netanyahu-t për të pranuar kushtet që më parë i kishte refuzuar, marrëveshja nuk do të ishte nënshkruar.
Marrëveshja nuk është një traktat paqeje, madje as fillimi i një procesi paqeje. Plani 20-pikësh i Trump-it kërkon që Gaza të çarmatoset dhe të qeveriset nga një komitet palestinez që raporton te një Bord Paqeje i kryesuar nga Trump. Por detajet janë ende të paqarta.
Nuk ka vullnet politik për një paqe të vërtetë. Lufta në Gaza mund të ketë përfunduar, por pa një marrëveshje të qëndrueshme, armëpushimi është i brishtë. Vetëm 24 orë pas kthimit të pengjeve, filluan të shfaqen përçarje. Hamasi ka kthyer vetëm 7 nga trupat e 28 pengjeve të vrarë, duke thënë se është e vështirë t’i gjejë në rrënojat e krijuara nga bombardimet izraelite.
Izraeli ka reaguar duke përgjysmuar ndihmën për Gazën dhe duke mbyllur kalimin në Rafah me Egjiptin. Ministri ekstremist Smotrich tha se “vetëm presioni ushtarak sjell kthimin e pengjeve.”
Forcat izraelite ende kontrollojnë 53% të Gazës dhe kanë vrarë palestinezë që i janë afruar pozicioneve të tyre. Rregullat e angazhimit përfshijnë dy “vija imagjinare” që palestinezët nuk i njohin, një sistem i rrezikshëm për kontrollin e turmave.
Hamasi po rikthen kontrollin në rrugë, duke sulmuar klane rivale dhe duke ekzekutuar bashkëpunëtorë të dyshuar me Izraelin. Këto veprime tregojnë se Hamasi ka mbijetuar dhe nuk ka ndërmend të çarmatosej.
Pika 15 e planit të Trump-it parashikon një Forcë Ndërkombëtare Stabilizimi për Gazën, por kjo është e pamundur pa një armëpushim të fortë. Hamasi mund të dorëzojë disa armë të rënda, por nuk do të çarmatoset plotësisht.
Trump ka shpallur se marrëveshja e tij do të sjellë paqe mes arabëve dhe hebrenjve, dhe më gjerë në Lindjen e Mesme. Por pa përkushtim të dyanshëm dhe sakrifica të dhimbshme, paqja nuk mund të arrihet. Presidentët amerikanë kanë besuar më parë se mund ta sjellin paqen, por historia ka treguar se nuk mjafton vetëm dëshira e një lideri, sado i fuqishëm të jetë.
Shkrim nga Jeremy Bowen për BBC
