Kur u fajësua për herë të parë në 2019, Presidenti Donald Trump u bë pjesë e një grupi të vogël të presidentëve të qortuar të SHBA. Pas ditës së sotme, Presidenti Trump është presidenti i parë që fajësohet dy herë.
Vetëm dy presidentë të tjerë në histori janë fajësuar nga Dhoma e Përfaqësuesve – Andrew Johnson, vitin e largët 1868 dhe Bill Clinton në vitin 1998.
Një tjetër president- Richard Nixon – u tërhoq dhe dha dorëheqjen.
Por deri më sot, asnjë president nuk është hequr kurrë nga Shtëpia e Bardhë nga Kongresi.
Atëherë, çfarë ndodhi me popullaritetin dhe fatin e partisë së tyre?
Andrew Johnson
Çfarë bëri ai?
Në hijen e Luftës Civile, Presidenti Johnson – Demokrat – u përplas vazhdimisht me Kongresin e mbajtur nga Republikanët për mënyrën e rindërtimit të Jugut të mundur të SHBA.
“Republikanët Radikalë” të kësaj periudhe nxitën legjislacionin për të ndëshkuar ish-udhëheqësit e Konfederatës dhe për të mbrojtur të drejtat e skllevërve të liruar. Johnson përdori veton e tij presidenciale për të bllokuar përpjekjet e Republikanëve në çdo hap.
Në Mars, Kongresi miratoi Aktin e Mandatit të Zyrës, i krijuar për të kufizuar aftësinë e presidentit për të shkarkuar anëtarët e kabinetit të tij pa miratimin nga Senati. Në kundërshtim, Johnson pezulloi një anëtar të kabinetit dhe rival politik, Edwin Stanton, ndërsa Kongresi ishte me pushime.
Nëse procedurat e sotme duken më shumë teatër politikë, kjo është në përputhje me traditën e fajësimit: Stanton iu përgjigj pushimit nga puna duke u mbyllur në zyrën e tij dhe duke refuzuar të largohej.
Largimi i Stantonit provoi të ishte pika e fundit – Republikanët e Dhomës nxituan të hartonin 11 nene të fajësimit.
Pas një votimi në bazë të ndarjeve partiake, artikujt iu paraqitën Senatit, ku ai u shpall i pafajshëm. Ishte një votë e vetme më pak se shumica e dy të tretave të nevojshme për ta dënuar.
Cilat ishin pasojat?
Sipas disa llogarive, Johnson qau nga lajmi i pafajësisë së tij, duke u zotuar të përkushtohej në rikthimin e reputacionit.
Nuk funksionoi
Ai shërbeu pjesën tjetër të mandatit presidencial, por muajt e tij të fundit në detyrë ishin të mbushur me të njëjtat beteja për pushtet që ia dëmtoi mandatin e tij para fajësimit.
Dhe në 1869, Demokratët humbën Shtëpinë e Bardhë nga kandidati republikan Gjeneral Ulysses S Grant, i cili lejoi që plani i partisë së tij për Rindërtimin Radikal të vazhdonte.
Cila është trashëgimia e tij?
Ajo e fajësimit! Dhe blerja e Alaskës në 1867 për 7.2 milion dollarë.
Johnson ishte gjithashtu një nga presidentët më të varfër. Ai nuk shkoi kurrë në shkollë.
Richard Nixon
Çfarë bëri ai?
Fajësimi i tij erdhi pas skandalit të Watergate në Washington DC, ku ishte thyer selia e Partisë Demokratike. Ndërsa hetimet zbuluan se hajdutët ishin paguar me fonde nga fushata e rizgjedhjes së Nixon, skandali Watergate u përhap shumë larg thyerjes, duke implikuar zyrtarë të lartë të Shtëpisë së Bardhë.
Për gati dy vjet, Nixon u përpoq të mbulonte rolin e tij në komplot, duke çuar në shkatërrimin e tij përfundimtar.
Përpjekjet e presidentit republikan u treguan të kota. Në gusht 1974, ndërsa Komiteti Gjyqësor i Shtëpisë përgatiti artikuj për fajësimin, Nixon u detyrua të lëshonte regjistrime të Zyrës Ovale në të cilat presidenti dëgjohet duke urdhëruar stafin e tij që CIA t’i thotë FBI të ndalojë hetimin e saj për thyerjen e Watergate. Ky shirit tashmë famëkeq shënoi goditjen përfundimtare të përpjekjes për fshehje të Nixon.
Më 27 korrik, Komiteti i Gjyqësorit i Dhomës votoi për të miratuar tre nene të fajësimit – pengimin e drejtësisë, keqpërdorimin e pushtetit dhe përbuzjen e Kongresit – dhe i dërgoi ato në Dhomën për një votim të plotë. Por, votimi nuk ndodhi kurrë. Më 8 gusht 1974, Nixon dha dorëheqjen. Ai mbetet i vetmi president amerikan në histori që e ka bërë këtë.
“Të largohem nga detyra para se të përfundojë mandati im është e neveritshme për çdo instinkt në trupin tim. Por si president, unë duhet të vendos interesin e Amerikës në radhë të parë”, tha ai midis të tjerash në fjalimin e dorëheqjes.
Cilat ishin pasojat?
Nënpresidenti Gerald Ford u betua si president gjashtë javë më vonë dhe e fali Nixon për çdo krim që ai kishte bërë ndërsa ishte në detyrë.
Në zgjedhje për më pak se dy vjet më vonë, Ford humbi Shtëpinë e Bardhë ndaj demokratit Jimmy Carter.
Cila është trashëgimia e tij?
Asnjë konkurs. Vetëm skandali i Watergate. Megjithëse ai kurrë nuk pranoi ndonjë shkelje kriminale, veprimet e tij mbeten një përrallë paralajmëruese e abuzimit të pushtetit presidencial. Nixon vdiq në prill 1994, 20 vjet pasi dha dorëheqjen me turp.
Duke folur në funeralin e tij, presidenti i atëhershëm Bill Clinton u përqendrua në punën e Nixon në punët e jashtme.
“Le të themi: dita e gjykimit të Presidentit Nixon për gjithçka më pak se e gjithë jeta dhe karriera e tij mund të mbyllet“, tha Z. Clinton.
Bill Klinton
Çfarë bëri ai?
Vetëm disa vjet pasi Presidenti Bill Clinton predikoi faljen për dështimet e Nixon, Demokrati i Arkansasit po përballej me krizën e tij politike. Brenda një viti nga marrja e detyrës, Z. Clinton e gjeti veten nën hetim nga një prokuror special i Departamentit të Drejtësisë.
Nën këshillimin e veçantë të Kenneth Starr, fusha e hetimit në tregtinë e pasurive të patundshme u zgjerua në janar 1998 për të përfshirë çështjen e presidentit me ish-praktikanten e Shtëpisë së Bardhë Monica Lewinsky.
Si pjesë e një procesi gjyqësor të veçantë kundër presidentit, Z. Clinton u pyet për marrëdhëniet e tij me zonjën Lewinsky. Nën betim më 17 janar, Clinton mohoi të kishte marrëdhënie me ish ndihmësin e Shtëpisë së Bardhë.
“Unë dua që ju të më dëgjoni”, tha Presidenti Clinton për mediat në një paraqitje të Shtëpisë së Bardhë. “Unë nuk kam bërë seks me atë grua, Monica Lewinsky. Unë kurrë nuk i kam thënë një personi të vetëm të gënjejë, as një herë, kurrë.”
Më 9 shtator 1998, Z. Starr dërgoi raportin e tij në Kongres. Publiku, gjithashtu, së i njoh me raportin 445-faqesh Starr që përfshinte dëshmi nga zonja Lewinsky, e cila kishte arritur një marrëveshje imuniteti me këshilltarin e pavarur në këmbim të bashkëpunimit të saj.
Raporti përfshiu gjithashtu 11 arsye të mundshme për fajësimin. Në Dhjetor 1998, Dhoma e Përfaqësuesve votoi përgjatë linjave të partisë për të hequr z. Klinton për dy pika: dëshmi të rreme dhe pengim të Kongresit. Në shkurt, Z. Clinton u shpall i pafajshëm nga Senati i kontrolluar nga Republikanët.
Cilat ishin pasojat?
Për vitin që skandali Lewinsky-Clinton konsumoi vendin, presidenti i rezistoi thirrjeve në rritje për të dhënë dorëheqjen.
Në fund të Janarit 1998, që Z. Clinton kishte vlerësimet e tij më të larta ndonjëherë të sondazhit të opinionit. Në një sondazh për CNN, Gallup zbuloi se 67% e amerikanëve miratuan Presidentin. Në fund, politikanët e vetëm që humbën punën e tyre gjatë krizës së fajësimit ishin republikanët.
Plani republikan për të çuar skandalin drejt fitores në periudhën e ndërmjetme të vitit 1998 dha një efekt të kundërt: Demokratët korrën fitore si në Dhomën e Përfaqësuesve ashtu edhe në Senat.
Clinton u largua nga detyra në janar 2001 me një vlerësim prej 65% – më e larta se çdo paraardhës i tij në gjysmë shekulli. Por partia e tij humbi Shtëpinë e Bardhë kur George W Bush mundi Al Gore pas një rinumërimi në Florida, shkruan BBC.
Cila është trashëgimia e tij?
Varet se kë pyet, por skandali Monica Lewinsky do të ishte atje për shumicën e njerëzve si gjëja e parë që mendojnë. Vlerësimet e tij të larta të popullaritetit gjatë gjithë procesit sugjerojnë se ai nuk ishte aq i dëmtuar nga ai sa dy presidentët e mëparshëm që u përballën me të.
g.kosovari
