Bashkimi Evropian konfirmon qëndrimin e kryeministrit Edi Rama se ndryshimet e fundit të bërë në ligjin për importin e mbetjeve, janë një domosdoshmëri në kuadër të përafrimit të legjislacionit tonë me atë të BE-së.
Duke i kthyer përgjigje disa pyetjeve të “Shqiptarja.com” për këtë çështje, Delegacioni i BE-së në Tiranë, përmes përgjegjëses së zyrës për informimin dhe komunikimin, Dasara Zeneli, tha se ligji i vitit 2013 nuk ishte në përputhje me parashikimet e rekomandimeve të Bashkimit Evropian dhe se përbënte një shqetësim në këtë drejtim.
Sa i takon infrastrukturës së kontrollimit doganor, zyra e BE-së bën me dije se vendi ynë ka përparuar në këtë drejtim, dhe në këtë aspekt ka pasur një ndihmesë të madhe financiare nga Bashkimi Evropian.
Kryeministri Rama ka deklaruar se ligji i importit të mbetjeve është edhe një kërkesë e BE madje mungesa e këtij ligji është përmendur si një problem edhe në raport-progresin e vitit 2014. A ka patur një kërkesë nga BE për miratimin e këtij ligji nga Shqipëria?
Si vend kandidat dhe për shkak të ambicies së saj për të qenë pjesë e Bashkimit Evropian, Shqipëria duhet të afrohet me direktivat & rregulloret e BE-së.
Kjo nënkupton afrimin me rregulla të tilla si Direktiva 2008/98/EC e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit e datës 19 nëntor 2008 mbi mbetjet dhe shfuqizimin e disa Direktivave (Direktiva Kuadër e Mbetjeve), si dhe me Rregulloren (KE)
Nr. 1013/2006 të Parlamentit Evropian dhe të Këshillit të datës 14 qershor 2006 mbi transportin e mbetjeve, që synon forcimin, thjeshtimin dhe specifikimin e procedurave për kontrollin e transportit të mbetjeve për të përmirësuar mbrojtjen e mjedisit.
Ajo përcakton një sistem kontrolli për lëvizjen e mbetjeve. Shkurt, këto rregulla lejojnë importin e mbetjeve mes Shteteve Anëtare të BE-së, ndërsa rrisin ndarjen në burim, riciklimin, mbylljen e vendgrumbullimeve të paligjshme të plehrave dhe ndërtimin e impianteve të mbetjeve.
Prandaj, për të qenë plotësisht në përputhje me direktivat dhe rregulloret e BE-së, Shqipëria duhet të jetë e hapur ndaj grumbullimit dhe trajtimit të mbetjeve në të njëjtën mënyrë siç është mes Shteteve Anëtare të BE-së.
Në vijim të një studimi të porositur nga BE-ja për gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor (ËB6), këtë vit u krye një Vlerësim Kombëtar i Mbetjeve. Rekomandimet e këtij studimi përcaktojnë një plan veprimi mbi menaxhimin e mbetjeve që do ta ndihmojë Shqipërinë të bëjë përpara në sektorin e mbetjeve.
Cilat janë direktivat e BE-së për ligje të kësaj natyre? Ligji i miratuar a është në përputhje me direktivat e BE-së?
Zbatimi dhe respektimi i ligjit për mbetjet janë parësore, pavarësisht nga regjimi i importit të mbetjeve që zbatohet për momentin. Shqipëria duhet të zhvillojë infrastrukturën e nevojshme, si dhe institucionet dhe sistemet për monitorimin, kontrollin dhe raportimin e lëvizjeve të mbetjeve.
Vëmendje e veçantë i duhet kushtuar minimizimit të mbetjeve përmes parandalimit të mbetjeve, mbledhjes së mbetjeve duke i ndarë ato dhe riciklimit. Sigurimi i kapacitetit administrativ dhe teknik për ta bërë këtë është thelbësor, së bashku me investimet bazë.
Zgjidhja e çështjes së mbetjeve në Shqipëri është një problem serioz dhe kërkon vullnet teknik, financiar dhe politik, si dhe ndërgjegjësim publik dhe pjesëmarrje.
A ka qenë zyra e BE pjesë e konsultimeve të qeverisë për këtë ligj?
BE-ja në Shqipëri ka ndihmuar në përgatitjen e Ligjit për Menaxhimin e Integruar të Mbetjeve Nr. 10 463 të datës 22.9.2011. Në Raport Progresin e vitit 2014 për Shqipërinë thuhet se ndryshimet e tetorit 2013 të Ligjit mbi Menaxhimin e Integruar të Mbetjeve nuk përputheshin me acquis dhe se menaxhimi i mbetjeve mbetej një shkak serioz për shqetësim.
Qeveria pretendon se laboratori i financuar nga BE është një garanci për kontrollin e të gjitha lëndëve që do të vijnë nga importi në mënyrë që të shmanget rreziku për importin e lëndëve të rrezikshme. Në dijeninë tuaj, çfarë kapacitetesh ka ky laborator dhe për çfarë është i specifikuar?
Që prej vitit 2013, BE-ja e ka mbështetur Laboratorin Kombëtar Doganor me pajisje, zhvillim kapacitetesh dhe afrim të plotë me standardet e BE-së, si certifikimi ISO lidhur me menaxhimin cilësor të testeve dhe kalibrimit. Mbështetja financiare arrin në 2.6 milionë Euro.
Shoqëria civile është mjaft skeptike për mungesën e infrastrukturës për zbatimin e një ligji të tillë në Shqipëri?
Që prej vitit 2008, BE-ja e ka mbështetur Agjencinë Kombëtare të Mjedisit me pajisje dhe ngritje kapacitetesh në fushat e cilësisë së ajrit dhe monitorimit të Direktivës kuadër për ujin. Mbështetja financiare arrin në 2.6 milionë Euro.
Sipas jush a i ka kapacitetet dhe infrastrukturën vendi ynë për të zbatuar një ligj të tillë?
Bashkimi Evropian është i gatshëm të diskutojë se si t’i sjellë legjislacionin dhe praktikat shqiptare më pranë standardeve të BE-së. Gjithashtu, BE-ja është e gatshme të sigurojë ndihmë teknike në këtë fushë, në kuadrin e një përqasjeje të strukturuar të sektorit.
Përafrimi
“Si vend kandidat dhe për shkak të ambicies së saj për të qenë pjesë e Bashkimit Evropian, Shqipëria duhet të afrohet me direktivat & rregulloret e BE-së”.
Ligji ‘Berisha’
“Në Raport Progresin e vitit 2014 për Shqipërinë thuhet se ndryshimet e tetorit 2013 të Ligjit mbi Menaxhimin e Integruar të Mbetjeve nuk përputheshin me acquis dhe se menaxhimi i mbetjeve mbetej një shkak serioz për shqetësim”.
Laboratori
“Që prej vitit 2013, BE-ja e ka mbështetur Laboratorin Kombëtar Doganor me pajisje, zhvillim kapacitetesh dhe afrim të plotë me standardet e BE-së. Mbështetja financiare arrin në 2.6 milionë Euro”.
Shqiptarja.com/d.i.
