Kur udhëheqësit e Belgjikës dhe Francës njoftuan arrestimin e Salah Abdeslam më 18 mars, bënë që të mos tingëllojë shumë triumfuese. Abdeslam ishte i dyshuari më i kërkuar terrorist në Europë; Ai besohet të ketë qenë shefi i logjistikës të Shtetit Islamik (ISIS) pas sulmeve që vranë 130 njerëz në Paris në nëntor të 2015. Por ai kishte shmangur një rrjet të policisë në rrethin e Molenbeek të Brukselit për katër muaj rrjesht. Kjo punë e dobët e policisë Belge ndaj një rrjeti të thellë dhe të rrezikshëm si ISIS, ishte një fakt për dobësinë e shtetit. Më 21 mars Jan Jambon, Ministri i Brendshëm i Belgjikës, paralajmëroi se terroristët mund të godasin vendin. Të nesërmen ata e bënë fakt të kryer, duke kryer sulme vetëvrasëse në aeroportin Zaventem të Brukselit dhe në një stacion të metrosë në qendër të qytetit.
Sulmet treguan të njëjtin sofistikim si ato në Paris. Në aeroport dy xhihadistë të identifikuar si vëllezër kishin vendosur bomba në sallën e pritjes, duke vrarë të paktën 11 njerëz. (Policia gjeti dhe neutralizoi një bombë, dhe janë në kërkim të një sulmuesi të tretë të identifikuar si Najim Laachroui, lidhur edhe me sulmet e Parisit.) Shpërthimi një orë më vonë i një bombë tjetër në Maalbeek në stacionin e metrosë vrau 20 njerëz, duke detyruar evakuimin e ndërtesave që gjendeshin pranë shtabeve të BE-së.
Koha e sulmeve nuk ka gjasa të ketë qenë e rastësishme. Arrestimi i Abdeslam mund të ketë shkaktuar një tjetër qelizë veprimi në një plan ekzistues. Apo ndoshta ai kishte planifikuar për të marrë pjesë vetëm dhe kapjen e tij të detyruar si bashkë-komplotist për të sjellë sulmin përpara. Sido që të jetë, sofistikimi i sulmeve sugjeron se Europa duhet të përgatitet për një “Normale të Re” si ajo e terrorizmit periodik. Në vendin e quajtur Place de la bursa në Bruksel, vendasit u mbledhën pas sulmeve me qirinj dhe lule në duar, dhe mbizotëronte një atmosferë e zymtë.
Autoritetet mbeten optimiste për arrestimin e z Abdeslam për shkak se siguron një shans të rrallë për të marrë në pyetje një xhihadist të gjallë. Franca ka kërkuar ekstradimin e tij, duke shpresuar se ai do të mbushë boshllëqet e hetimeve në atë që është e njohur për sulmet e Parisit dhe Brukselit. Por ajo që hetuesit francez kanë mësuar deri tani është shqetësuese. Për të paktën tre vitet e fundit, ISIS duket se ka qenë në ndërtim të një rrjeti në të gjithë Europën, kjo për të kryer mizori terroriste në qytete të ndryshme. Momentalisht 18 persona janë të paraburgosur në gjashtë shtete si të dyshuar për ndihmmë të ISIS në sulmet në Paris.
Kjo mund të jetë maja e ajsbergut. Këtë javë policia belge ka identifikuar edhe një të dyshuar për të cilët ata besojnë se ka qenë në kontakt telefonik me sulmuesit e Parisit. Hetuesit francezë kanë qenë të befasuar nga sofistikimi operativ i ISIS.
Problemi më kritik për agjencitë e sigurisë Europiane është që të përballen me kërcënimet. Në nivel Europian, Europol është agjencia e zbatimit të ligjit të BE-së, dhe bën një punë të dobishme në lehtësimin e shkëmbimit të informacionit, por nuk ka fuqi ekzekutive për të kryer hetime.
Franca ka qenë e shtyrë për një regjistër të përbashkët Europian të emrave të pasagjerëve për të ndihmuar lëvizjet e të dyshuarve për terrorizëm të ndjekur ”që prej sulmeve të Charlie Hebdo në fillim të vitit 2015”, ku; Këshilli Europian ra dakord për një masë të përbashkët sigurie në dhjetor. Megjithatë, Parlamenti Europian, i shqetësuar për privatësinë e të dhënave, nuk ka arritur ta ratifikojë atë.
Përshtati: Redjon Shtylla / Koha Jone
