Drita bëhet një element kryesor për barnat e ardhshme, falë rolit të rëndësishëm që ka treguar se ka në bërjen e molekulave të vogla më të qëndrueshme dhe rezistente, veçanërisht për prodhimin e barnave kundër tumoreve ose sëmundjeve gjenetike.
Rezultati, i publikuar në revistën Nature Catalysis, u koordinua nga Universiteti i Padovës dhe në të cilin morën pjesë Universitetet e Ferrarës dhe Parmës.
Për të ndërtuar molekula që do të përdoren në barna, përdoret një metodë e quajtur ‘lirimi i tensionit’, e cila lejon që përbërësit që kanë energji të lartë për shkak të tensionit të krijuar midis atomeve që i përbëjnë ato të reagojnë.
Është një situatë e ngjashme me atë që ndodh kur e shtrin një litar deri në fund dhe një teh e thyen atë. Në rastin e molekulave, një lidhje prishet për të formuar një të re. E përdorur për të marrë molekula të përbëra nga unaza me bazë karboni, kjo teknikë deri më tani nuk ka qenë aq efektive për marrjen e unazave me bazë azoti të quajtura azetidina dhe të cilat janë veçanërisht të dobishme për ilaçet kundër kancerit dhe për trajtimin e sëmundjeve gjenetike.
Rezultati i marrë tani na lejon të bëjmë një hap përpara në prodhimin e azetidinës. Në këtë studim ne paraqesim një strategji të re që përdor dritën e thjeshtë të diellit për të krijuar azetidina në një mënyrë të thjeshtë dhe të qëndrueshme”, vëren Luca Dell’Amico, i Departamentit të Shkencave Kimike të Universitetit të Padovës.
“Kjo metodë përdor një fotosensibilizues organik, i cili është një molekulë e aftë për të aktivizuar përbërësit e reaksionit kimik dhe për t’i bërë ata të reagojnë së bashku përmes kësaj qasjeje të çlirimit të tensionit”, shton ai.
Për të dhënë një shembull, është sikur drita të shërbejë për të shtrënguar një litar; në rastin tonë shërben për të tentuar për të sjellë atomet e molekulave në reaktivitetin e dëshiruar. Duke përdorur vetëm dritën, nuk krijohen produkte mbetjesh, për më tepër drita është një reagent i bollshëm dhe me kosto zero për ne”, shton ai.
/a.r