4 të rinj në Iran janë ekzekutuar në lidhje me protestat mbarëkombëtare që shpërthyen në Iran 4 muaj më parë, ndërsa 18 persona janë dënuar me vdekje. Në lidhje me rastet tragjike, grupet e të drejtave të njeriut kanë thënë se janë dënuar pas gjyqeve të padrejta të rreme.
Kampioni 22-vjeçar i karatesë, Mohammad Mehdi Karami, u var në 7 Janar, vetëm 65 ditë pas arrestimit të tij. Burimet kanë thënë për “BBC Persian” se ai kishte më pak se 15 minuta për të mbrojtur veten në gjykatë.
Historia me fund tragjik e të riut tregon se si autoritetet në Iran po përdorin provat e shfaqjes për të futur frikë në zemrat e protestuesve, të cilët kërkojnë lirinë dhe fundin e regjimit klerikal.
Protesat shpërthyen pas vdekjes në paraburgim të Mahsa Amini, një 22-vjeçareje e cila u ndalua nga Policia në Shtator 2022 për dyshimin se nuk mbante shaminë e detyrueshme si duhet.
Pas protestave, autoritetet iraniane nisën një goditje të dhunshme ndaj protestuesve. Të paktën 481 protestues janë vrarë nga forcat e sigurisë sipas “Iran Human Rights”, një organizatë joqeveritare me bazë në Norvegji.
Në datë 5 Dhjetor, Karami u dënua me vdekje. 4 nga të pandehurit e tjerë u dënuan gjithashtu me vdekje, ndërsa fëmijët dhe 8 të tjerë u dënuan me burgim të gjatë, sipas gjyqësorit.
Normalisht, familjarët e të pandehurve janë nën presionin e autoriteteve për të heshtur.
Por babai i Mohammadit, Mashaalah Karami, i cili punon si shitës ambulant duke shitur pako me fasule kanë dha një intervistë për gazetën Etemad. Ai tha se djali i tij e kishte thirrur me lot në sy ditën që u dënua me vdekje.
“Babi, ata na dhanë vendimin. Dënimi im është me vdekje. Mos i thuaj mamasë asgjë,” kujton babai i tij, duke përsëritur pafajësinë e djalit të tij.
Të pandehurit kanë të drejtën e përfaqësimit ligjor në Iran, por në raste të ndjeshme si kjo, apo në rastet e spiunazhit, ata nuk lejohen të zgjedhin avokatët e tyre. Në vend të kësaj, gjykata cakton një nga një listë e miratuar nga gjyqësori.
Gazetarëve dhe anëtarëve të familjes së të pandehurit u ndalohet gjithashtu të jenë në gjykatë, kështu që dritarja e vetme e asaj që ndodh pas dyerve të mbyllura janë pamjet e montuara rëndë të lëshuara nga gjyqësori.
/a.r