Minjtë po trajnohen për misionet e shpëtimit nga tërmeti, duke veshur çanta shpine të vogla. Çantat e shpinës do t’i lejojnë ekipet e shpëtimit të bisedojnë me të mbijetuarit, duke u mundësuar atyre të lokalizohen më shpejt brenda rrënojave. Projekti inovativ është duke u punuar nga shkencëtarja hulumtuese Dr.Donna Kean, 33 vjeçe, nga Glasgow.
Deri më tani janë trajnuar shtatë minj, të cilëve iu deshën vetëm dy javë për ta rritur shpejtësinë. Për momentin janë duke u përdorur çantat e shpinës prototip të bëra vetë, që përmbajnë një mikrofon dhe shkencëtarët po i dërgojnë ato në mbeturina të rreme.
Çantat e specializuara të shpinës që përmbajnë mikrofona dhe pajisje video, si dhe gjurmuesit e vendndodhjes do të krijohen për të lejuar ekipet e shpëtimit të komunikojnë me të mbijetuarit gjatë tërmeteve të vërtetë.
Donna është vendosur në Morogoro, Tanzani, Afrikën Lindore, për një vit, duke punuar me organizatën jofitimprurëse APOPO për një projekt të quajtur “Hero Rats”. Brejtësit do të kenë mundësinë të punojnë në terren kur të dërgohen në Turqi, e cila është e prirur ndaj tërmeteve, për të punuar me një ekip kërkim-shpëtimi GAE.
Donna, e cila studioi ekologjinë në Universitetin Strathclyde përpara se të vazhdonte të bënte një MA në Universitetin e Kentit dhe një doktoraturë në Universitetin e Stirling, fillimisht ishte e interesuar për sjelljen e minjve.
Ajo ishte e magjepsur nga sa shpejt minjtë mund të mësojnë dhe të stërviten dhe tha se është një koncept i gabuar që ata janë johigjienikë. Ajo i përshkroi ato si krijesa “të shoqërueshme” dhe beson se puna që po bëhet do të shpëtojë jetë.
Gjithsej 170 minj janë duke u trajnuar për projekte, duke përfshirë minat tokësore. Shpresohet se minjtë mund të nuhasin brucelozën, një sëmundje infektive që prek bagëtinë. Minjtë janë aq të shkathët sa i bën ata të përsosur për t’u përdorur në zonat e fatkeqësive.
Donna tha: “Minjtë do të mund të futen në hapësira të vogla për të shkuar te viktimat e varrosura në rrënoja. Ne nuk kemi qenë ende në një situatë reale, kemi një vend të rremë mbeturinash. Kur të marrim çantat e reja të shpinës, do të mund të dëgjojmë se ku jemi dhe ku është miu, brenda mbeturinave. Ne kemi potencialin të flasim me viktimat përmes miut”.
Brejtësit janë të trajnuar për t’iu përgjigjur një bip-i, i cili i thërret ata përsëri në bazë. Donna shtoi: “Një kolege është rrobaqepëse, i bën çantat e shpinës, është shumë e talentuar. Po marrim çanta shpine të bëra me porosi, të cilat do të kenë video-regjistrues, mikrofona dhe një transmetues vendndodhjeje.
Është mjaft e pazakontë. Minjtë janë kaq të shkathët, janë aq të mirë në lëvizjen nëpër të gjitha llojet e mjediseve të ndryshme. Ato janë perfektë për punë të llojit të kërkimit dhe shpëtimit. Janë shumë të mirë për të mbijetuar në mjedise të ndryshme, gjë që tregon se sa të përshtatshëm janë për punën e kërkimit dhe shpëtimit”.
g.kosovari
