Më shumë se një muaj pasi Bashkimi Europian filloi fushatën e vaksinimit kundër COVID-19 dhe mes akuzave për shpërndarjen e ngadaltë të vaksinave, sot ende vendet më të varfra në skajet e bllokut, nuk kanë marrë asnjë dozë.
Ukraina, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova dhe Republika e Maqedonisë së Veriut janë ndër vendet që ende nuk kanë qasje në vaksina. Disa prej tyre po presin nga skema e COVAX, e cila synon që vendet e varfra të kenë qasje në një vaksinë kundër COVID-19.
Nisma – e organizuar nga Organizata Botërore e Shëndetësisë, Gavi dhe Koalicioni për Inovacione të Gatishmërisë Epidemike (CEPI) – ende nuk ka shpërndarë asnjë vaksinë të vendet e varfra.
BE ka premtuar 870 milion euro për COVAX dhe 70 milion euro të tjera për të ndihmuar “partnerët e Ballkanit Perëndimor” të kenë qasje në doza.
Por, përkundër kësaj, Brukseli është kritikuar se nuk ka ndihmuar vendet fqinje të bllokut.
Shqipëria
Dozat e vaksinës të marra: më shumë se 1.000 (që nga 11 shkurti)
Shqipëria filloi fushatën e saj të vaksinimit në 11 Janar, “falë bujarisë dhe mbështetjes së një vendi të BE-së”. Tirana ka marrë 1000 doza nga dashamirësi i pazbuluar. Vendi gjithashtu ka marrë dozat e para nga një kontratë prej 500,000 doza nga Pfizer / BioNTech, megjithëse nuk ka zbuluar sa.
Shqipëria, me një popullsi prej 2.9 milion banorësh, ka kërkuar 1.14 milion doza përmes skemës COVAX por ende nuk ka marrë asnjë dozë.
Qeveria ka deklaruar se në rastin më të mirë 70% e vendit do të jetë e vaksinuar brenda 14 muajsh, ndërsa në rasti më të keq në 2 vite.
Bosnje dhe Hercegovina
Dozat e vaksinave të marra: 0 (nga 1 shkurti)
Bosnja dhe Hercegovina, me një popullsi prej 3.3 milion banorësh, ende nuk ka marrë asnjë dozë të vaksinës COVID-19, në krahasim me fqinjin e saj, Serbinë.
Vendi ishte ndër të parët që u regjistrua në skemën e COVAX, por që nga 1 shkurti nuk ka marrë asnjë dozë. Ashtu si Serbia, vendi, i cili aplikoi për anëtarësim në BE në 2016, ka njoftuar se do të marrë dozat e vaksinës nga Kina, Rusia dhe Pfizer.
Goran Cerkez, ministër i shëndetësisë, tha se : “Bosnja dhe Hercegovina ishte një nga vendet e para në Europë që aplikoi për skemën e COVAX dhe nënshkroi një kontratë me të.
Për fat të keq, ne ende nuk kemi marrë një dërgesë të vetme dhe jemi një ndër vendet para të rajonit që nuk ka filluar imunizimin e popullsisë së tyre, së bashku me Malin e Zi dhe Maqedoninë e Veriut.
Vendi, i shkatërruar nga lufta në vitet 1990, është një nga më të varfrit në Europë. Ajo ka regjistruar më shumë se 3,700 viktima nga COVID-19 dhe ka një nga nivelet më të larta të vdekjeve për frymë të popullsisë.
Kosova
Dozat e vaksinave të marra: 0 (nga 1 shkurti)
Kosova, një ish provincë e Serbisë që deklaroi pavarësinë në 2008, nuk ka marrë asnjë vaksinë kundër COVID-19. Por 1.8 milion banorët e saj kanë shpresë, pasi dozat e para priten nga mesi i shkurtit.
“Dozat e para të vaksinave anti-COVID do të mbërrijnë në Republikën e Kosovës në mes të shkurtit dhe ne po punojmë shumë”, tha ministri i shëndetësisë Armed Zema.
Ne kemi miratuar strategjinë e imunizimit. Procesi i vaksinimit do të fillojë në përputhje me atë dokument dhe sigurinë e qytetarëve. Ne nuk mbështetemi vetëm tek vetja, por edhe tek vendet e rajonit dhe vendet europiane.”
Kosova u regjistrua në skemën COVAX në dhjetor dhe pritet të sigurojë doza të mjaftueshme për të inokuluar 20% të popullsisë së saj. Edi Rama, kryeministri i Shqipërisë, tha se do t’i jepte “një numër simbolik vaksinash” Kosovës për personelin mjekësor të vijës së parë.
Rama, i cili ka qenë shumë kritik ndaj shpërndarjes së vaksinave nga BE, tha se Kosova dhe Shqipëria “janë një në të situata të mira dhe të këqija” .
Republika e Maqedonisë së Veriut
Dozat e vaksinave të marra: 0 (nga 1 shkurti)
Maqedonia e Veriut, e cila ishte në prag të bisedimeve për anëtarësimin në BE por u pengua nga Bullgaria, nuk ka marrë asnjë vaksinë nga skema e COVAX. Në vend të kësaj, do t’i duhet të mbështetet te fqinji i saj, Serbia, e cila është zotuar të japë 8,000 doza nga stoku i saj.
Venko Filipce, ministri i shëndetësisë i Maqedonisë së Veriut, tha për Euronews se qeveria është në “kontakt të vazhdueshëm me Ambasadën Kineze tani dhe se po përpiqen të blejnë vaksina nga Kina”.
“Ne jemi duke pritur për detajet e marrëveshjes, përfshirë çmimin, dhe unë besoj se do të arrijmë diçka deri në fund të kësaj jave.
Unë nuk do të doja të flisja për datat e ndonjë dërgese, por çështja kryesore është se u bë e qartë se prodhuesit që dolën të parët në treg, të tilla si Pfizer, tani kanë probleme me prodhimin.
“Shumë vende europiane kanë nisur çështje ligjore kundër prodhuesve për marrëveshjet e dështuara.
Maqedonia e Veriut, një vend me dy milion banorë, ka regjistruar më shumë se 2,800 viktima të COVID-19 dhe shkalla e vdekshmërisë për frymë është ndër më të lartat në botë.
Serbia
Dozat e vaksinave të marra: 1.19 milion (nga 1 shkurti)
Serbia, një vend me rreth shtatë milion njerëz, ka një nga nivelet më të larta të vaksinimit për frymë në Europë .
Por kjo nuk ka ndikuar në pjesëmarrjen e Beogradit në skemën COVAX, pavarësisht që ende nuk kanë marrë asnjë vaksinë prej tyre. Në vend të kësaj, Serbia ka blerë një milion doza të vaksinës kineze Sinofarm, 60,000 të vaksinës Sputnik V të Rusisë.
Serbia pret të marrë 1.3 milion doza të tjera në shkurt, përfshirë 100,000 nga Pfizer / BioNTech dhe 250,000 doza nga Sputnik V. Burimi i miliona dozave shtesë nuk është konfirmuar zyrtarisht por pritet të jetë nga Sinofarm i Kinës.
Negociatat, të lehtësuara nga Polonia, për të marrë 800,000 doza të vaksinës AstraZeneca janë gjithashtu duke u zhvilluar.
Presidenti Aleksandar Vuçiç u tha gazetarëve se ishte vendi i parë që pagoi para për programin e COVAX” por që nuk ka marrë asnjë dozë prej tij. Serbia ka regjistruar më shumë se 4,000 viktima nga COVID-19. Ka pasur pretendime për një përqindje më të lartë të viktimave në mesin e mjekëve.
Ukrainë
Dozat e vaksinave të marra: 0 (nga 1 shkurti)
Ukraina ka deklaruar se do të marrë 117,000 doza të vaksinës Pfizer / BioNTech deri në mes të shkurtit, e cila do të përdoret për të inokuluar personelin e kujdesit shëndetësor në vijën e frontit COVID-19 të vendit. Ato do të jenë nga skema COVAX.
Vendi, i cili ka një popullsi prej 44 milion banorësh, pret që të marrë deri në 3.7 milion doza të tjera AstraZeneca, gjithashtu përmes COVAX, në gjysmën e parë të vitit.
Ndërsa Kiev nuk ka filluar ende vaksinimet, separatistët pro-rusë në lindje të vendit thanë se kishin filluar të hënën (1 shkurt).
Duke përdorur vaksinën ruse Sputnik V, ky në fakt është demonstrimi i fundit i mbështetjes së Moskës për republikat e vetëshpallura të Donetsk dhe Luhansk, lufta e të cilave me Kievin ka shkaktuar më shumë se 13,000 viktima që nga 2014.
Kreu i Republikës Donetsk (DNR), Denis Pouchiline, njoftoi mbërritjen e një grupi të parë që përmban “disa mijëra” doza të Sputnik V, sipas agjencisë zyrtare të autoriteteve separatiste, DAN.
Nga e hëna, ushtarët dhe punonjësit socialë do të jenë në gjendje të vaksinohen atje, sipas të njëjtit burim./ abcnews/ Euronews
g.kosovari