Sekretari i Përgjithshëm i Këshillit të Bashkëpunimit Rajonal (RCC), Amer Kapetanoviç, mbajti sot një ligjëratë të hapur në Fakultetin e Shkencave Politike në Sarajevë me temën Plani i Rritjes: Nga Fjalët tek Veprat, Bashkëpunimi Rajonal në Praktikë.
Gjatë fjalës së tij, Kapetanoviç nënvizoi se bashkëpunimi rajonal nuk është më një opsion, por një domosdoshmëri për të ardhmen ekonomike të rajonit.
“Ballkani Perëndimor ka dy mundësi: të rritemi së bashku ose të luftojmë secili më vete. 82% e qytetarëve të rajonit besojnë në bashkëpunimin rajonal. Por sa shpesh e kthejmë këtë besim në veprim konkret? Plani i Rritjes dhe pjesa e tij integrale, Tregu i Përbashkët Rajonal, janë mundësia jonë për ta bërë këtë realitet, për të ofruar mundësi të prekshme për bizneset, institucionet dhe mbi të gjitha për të rinjtë që e shohin të ardhmen e tyre në një Ballkan Perëndimor të begatë dhe ekonomikisht të integruar,” tha Kapetanoviç.
Ai përmendi disa nga përfitimet konkrete të bashkëpunimit rajonal të arritura deri më tani, si dyfishimi i tregtisë brenda rajonit, heqja e tarifave të roaming-ut mes vendeve të Ballkanit Perëndimor, ulja e çmimeve të roaming-ut me BE-në, krijimi i “korsive të gjelbra” për të reduktuar kohën e pritjes në kufij dhe rritja e lëvizshmërisë së fuqisë punëtore.
Plani i Rritjes dhe sfidat e integrimit në BE
Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor, i prezantuar nga Komisioni Europian, synon të hapë rrugën për akses në Tregun Unik të BE-së, tërheqjen e investimeve të reja dhe krijimin e vendeve të punës. Megjithatë, Kapetanoviç paralajmëroi se këto përfitime vijnë me kushte.
“BE-ja e ka bërë të qartë nëse duam të përfitojmë nga Plani i Rritjes, duhet më parë të përmbushim objektivat e integrimit ekonomik rajonal dhe reformat e brendshme. Tregu i Përbashkët Rajonal nuk është thjesht një politikë, por rruga drejt një të ardhmeje më të mirë dhe më të sigurt. Nëse zbatohet plotësisht, mund të rrisë PBB-në e rajonit me 10%,” tha ai.
Duke theksuar nevojën për reforma urgjente, ai shtoi se BE-ja do të alokojë 6 miliardë euro fonde, por vetëm për ato ekonomi që demonstrojnë progres në qeverisje, menaxhimin e financave publike dhe sundimin e ligjit. “Disa vende të Ballkanit Perëndimor tashmë kanë dorëzuar agjendat e tyre të reformave dhe do të marrin financime paraprake. Fatkeqësisht, Bosnjë-Hercegovina ende nuk e ka finalizuar agjendën e saj, duke rrezikuar humbjen e këtyre fondeve jetike. Nuk mund ta lejojmë këtë mundësi të na ikë,” paralajmëroi Kapetanoviç.
RCC: Një rol përtej Ballkanit Perëndimor
Kapetanoviç theksoi gjithashtu se RCC nuk është i përqendruar vetëm në Ballkanin Perëndimor, por luan një rol më të gjerë në Evropën Juglindore (SEE), duke vepruar si krahu operacional i Procesit të Bashkëpunimit të Evropës Juglindore (SEECP) me 13 pjesëmarrës, përfshirë pesë vende anëtare të BE-së.
Ai përmendi gjithashtu rolin koordinues të RCC në Strategjinë SEE 2030, e cila është në përputhje me Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm të OKB-së dhe synon të adresojë sfidat kryesore rajonale si varfëria, depopullimi dhe përgatitja ndaj fatkeqësive natyrore.
“Ne nuk kufizohemi vetëm në Ballkanin Perëndimor. Jemi një krah operacional i qeverive të Evropës Juglindore, duke mbështetur rritjen ekonomike të qëndrueshme, transformimin e gjelbër dhe dixhital, si dhe uljen e hendekut social dhe ekonomik me BE-në,” theksoi ai.
Në përmbyllje, Sekretari i Përgjithshëm i RCC dha një mesazh të qartë për të ardhmen:
“Bashkëpunimi rajonal nuk ka të bëjë me politikën, institucionet apo burokracinë ka të bëjë me njerëzit. Ka të bëjë me sigurimin që pas pesë apo dhjetë vitesh, të gjithë të kemi më shumë mundësi, vende më të mira pune dhe një rrugë më të lehtë drejt suksesit këtu, në rajonin tonë. E ardhmja është brenda mundësive tona, por vetëm nëse zgjedhim ta ndërtojmë së bashku.”
RCC mbetet i përkushtuar për të çuar përpara bashkëpunimin rajonal dhe për të siguruar që Ballkani Perëndimor dhe Evropa Juglindore të ecin drejt një të ardhmeje më të lidhur dhe më të qëndrueshme.