“Pothuajse 12 milionë turistë vizituan Shqipërinë në vitin që lamë pas”, por sipas gazetës britanike “The Times”, “vendi ndodhet në një udhëkryq mes zhvillimit të vrullshëm dhe ruajtjes së autenticitetit që e bën kaq tërheqës”.
Në një reportazh kushtuar përvojës së udhëtimit në jug të Shqipërisë, gazetarja Laura Sanders shkruan se ndërkohë që pjesa më e madhe e turistëve vërshojnë drejt rivierës shqiptare, ka një pjesë të vendit që “gjigantët e pushimeve me paketa dhe manjatët e hoteleve kanë tendencë ta humbasin”.
Ajo zhvilloi një turne aventuresk duke kaluar nga fshatrat e rivierës në thellësi të maleve të jugut, ku përjetoi mikpritjen shqiptare dhe natyrën ende të paprekur.
Një nga ndalesat e para ishte në Qeparo, që pasoi më pas me eksplorimin e vijës bregdetare dhe qyteteve historike si Gjirokastra.
“Kalova një javë duke eksploruar qytete bregdetare më pak të njohura përpara se të zhytesha në brendësi të vendit, ku vizitova vendet e trashëgimisë botërore të UNESCO-s, notova në ujëvara të fshehura, qëndrova me fermerë lart në male dhe lundrova me rafting në një nga lumenjtë e fundit vërtet të egër të Evropës. Ne e përfunduam udhëtimin në plazhe me guralecë pa turma, 200 metra mbi nivelin e detit, në një fshat peshkatarësh në brigjet e Liqenit të Ohrit.
Mbërrita në Qeparo, një nga fshatrat më të qetë bregdetarë në qarkun e Vlorës. U zgjova me pamje nga Qeparo i Vjetër, fshati origjinal bujqësor në shpatin e kodrës, që zbriste nga mali për të takuar Qeparoin e Ri në bregdet, ku baret e plazhit po përgatiteshin për sezonin. Për një aventurë piktoreske përmes maleve vajtëm në Gjirokastër, një qytet i epokës osmane i listuar nga UNESCO. Pamja ishte e gjitha dramatike, maja të mbuluara me qilim të gjelbër dhe livadhe të gjera e të hapura, pa askënd përreth për kilometra të tëra. Gjatë rrugës, ndaluam në mes të asgjësë dhe poshtë në një kanion, ishte një ujëvarë, ku notuam nën korrin e muzikës së bretkosave. Rreth një orë më vonë mbërritëm në Gjirokastër dhe menjëherë u magjepsëm. Akomodimi ynë ishte një hotel karakteristik brenda një shtëpie osmane me mobilje që i përshtateshin. Në ditët e sotme, shumica e njohin Gjirokastrën për qytetin e saj të vjetër tradicional dhe pazarin, i cili ngjan me Mostarin e Bosnjës ose Krujën e Shqipërisë veriore. Por qyteti ishte gjithashtu vendlindja e Enver Hoxhës, diktatorit brutal komunist që sundoi Shqipërinë për 40 vjet deri në vdekjen e tij në vitin 1985. Është çudi se si një njeri kaq i lig mund të vinte nga një vend kaq i bukur dhe paqësor.
Kalaja e shekullit të 13-të, e ruajtur në mënyrë të mrekullueshme, ofron pamje të gjera të rajonit dhe muret e saj të ftohta prej guri ofrojnë një pushim nga vapa e verës”, shkruhet në reportazhin e “The Times”
Pjesa më emocionuese e udhëtimit përshkruhet në zonën e Vjosës dhe Zagorisë, ku vizituan fshatra të izoluara, ujëvara të fshehura dhe shtëpi tradicionale të shndërruara në bujtina familjare.
“Të nesërmen udhëtuam përgjatë shtigjeve marramendëse deri në fshatin Hoshtevë në Zagoria, qarkun fqinj. Disa ndalesa për foto më vonë, zbritëm kodrën drejt një kishe fshati të shekullit të 12-të, e cila strehon disa nga afresket dhe ikonat më të ruajtura në Shqipëri, të cilat i kanë mbijetuar disa luftërave, Perandorisë Osmane dhe diktaturës së Hoxhës.
Qëndrimi ynë i radhës ishte në një shtëpi fshati 120-vjeçare të restauruar me pamje nga lugina e Vjosës, ku rrjedh Vjosa, një nga lumenjtë e fundit vërtet të egër të Evropës. Ndërsa udhëtonim drejt Liqenit të Ohrit, ndalesa jonë e fundit, na mbushi dritaret me më shumë nga ato pamje baritore malore. I shtrirë përgjatë kufirit me Maqedoninë e Veriut, Ohri, i mbrojtur nga UNESCO, është një nga liqenet më të vjetra të Evropës. Ne qëndruam në fshatin e qetë të peshkimit të Linit, i cili është një destinacion turistik në hapat e para dhe një vend ku njerëzit kanë një varkë në vend të një makine.
Dita jonë e fundit ishte aktive, duke bërë ecje dhe kajak në plazhe dhe pranë tokave të mbjella, bunkerëve të mbuluar me bimësi ku ndaluam në qytetin e Pogradecit, një qytet turistik që ka gjetur ekuilibrin e duhur me turizmin”, shkruan “The Times”.
Udhëtimi përmbyllet në brigjet e Liqenit të Ohrit, ku gazetarja përshkruan qetësinë e fshatit Lin dhe aktivitetet sportive, larg turizmit të zhurmshëm. “The Times” sugjeron se Shqipëria ka ende zona që ofrojnë përvoja të pasura kulturore dhe natyrore për vizitorët që kërkojnë më shumë se sa plazh, diell dhe kokteje.
“Nëse preferoni t’i kaloni pushimet duke pushuar në plazh duke pirë kokteje, ky udhëtim ndoshta nuk është për ju. Por nëse doni të përjetoni një anë më autentike të Shqipërisë, me aventura në natyrë dhe shkëmbime kulturore të paçmuara, mund të jetë e tillë”, përmbyllet shkrimi.