Urdhërin e Miqësisë, një prej nderimeve më të mëdhenj të qeverisë ruse, ia ka dhënë personalisht Vladimir Putini. Si kartëvizitë për një Sekretar Shteti të ardhshëm amerikan, është gjë e pazakontë. Por kreu i kolosit të naftës Exxon Mobil është një prej investitorëve të huaj më të rëndësishëm në Rusi. Dhe një kundërshtar i ashpër i sanksioneve. Nëse do të konfirmohet emërimi i Rex Tillerson në krye të diplomacisë amerikane, fizionomia e Administratës Trump bëhet gjithnjë e më e qartë. Mes tipareve dallues: numri i lartë i gjeneralëve (i paprecedentë), prania e financierëve të lidhur me bankën Goldman Sachs, dhe lobi i naftës që zgjat duart deri edhe tek agjencia e mjedisit. Por nëse vjen Rex Tillerson në Departamentin e Shtetit, ka një tjetër “rrjet” që të befason për forcën e tij: miqtë e Vladimir Putinit. Aq sa kreu i grupit të demokratëve në Senat, Chuck Schumer, kërkon hapjen en jë hetimi parlamentar mbi “një koordinim të mundshëm mes fushatës së Trumpit dhe Kremlinit”. Përmendja e “koordinimit” është një hap më përpara, në krahasim me akuzat e CIA-s për ndërhyrjet pro Trump të hacker-ave të manovruar prej Moskës.
Kolona putiniane në brendësi të ekzekutivit të ri e ka tashmë një peshë të rëndë. Gjenerali Michael Flynn, që Trumpi e ka zgjedhur si Këshilltar për Sigurinë Kombëtare, do të jetë njeriu më me ndikim në sugjerimin e zgjedhjeve të mëdha strategjike për presidentin e ri, që ng politika e jashtme, deri tek çështjet ushtarake. Flynni është një rast i rrallë i një ushtaraku amerikan filorus. Pasi doli në pension, pranoi që të mbajë konferenca me pagesë në Rusi, dhe u bë një komentator i rregullt për rrjetin e propagandës putiniane “Russia Today”. Në një pritje të organizuar në Moskë nga 3U, Flynn u fotografua ulur në krah të Putinit, pikërisht në një kohë kur marrëdhëniet mes Amerikës dhe Rusisë ishin në pikën më të ulët historike, për shkak të Krimesë, Ukrainës, sanksioneve.
Rasti Flynn nuk është i izoluar. Një pjesë e madhe e fushatës së Trumpit u drejtua nga Paul Manafort, i cili kish qenë për gjashtë vite këshilltar i Viktor Yanukovichit, udhëheqësi putinian në Ukrainë. Një tjetër këshilltar me ndikim i Trumpit për politikën e jashtme, Carter Page, është i lidhur me kolosin energjetik Gazprom, “longa manus” ekonomik i Putinit. Në fund janë lidhjet e biznesit mes vetë Trumpit dhe Rusisë. Të investiguara prej një kohe të gjatë nga mediat amerikane gjatë fushatës elektorale, këto lidhje kalojnë pjesërisht përmes filialit të pasurive të paluajtshme Trump Soho, financuar nga fondi i investimeve (Bayrock) dhe nga biznesmeni Tevfik Arif, një kazak që është pjesë e orbitës së Putinit; dhe me gjeorgjianin Tamir Sapir, edhe ai në galaksinë e oligarkëve pranë presidentit rus. Trumpi ka mohuar gjithmonë që të ketë konflikt interesi. Dhe ka hapësirë: sado e habitshme mund të tingëllojë, nuk ka një ligj që të rregullojë konfliktin e interesit për një president të SHBA. Pak më i ndërlikuar shfaqet pozicioni i Tillerson. Nëse drejtori ekzekutiv i Exxon Mobile do të zgjidhet Sekretar Shteti, atij do i duhet të kalojë nga një dëgjesë në Senat. Atje ku shumë senatorë republikanë nuk duan aspak të shohin që të rritet ndikimi i Putinit. Pikërisht dje, një deklaratë e përbashkët e katër senatorëve nga të dy partitë, dy republikanë e dy demokratë, që janë edhe kryetarë komisionesh, ka shpallur hapjen e një hetimi parlamentar mbi ndërhyrjet e rusëve në fushatën elektorale.
Rrjeta e ndikimeve ruse në skuadrën e Trumpit mund të sugjerojë edhe një interpretim të “shuplakës” ndaj Kinës. Dje, presidenti i sapozgjedhur ka mbrojtur telefonatën e skandalit me presidenten e Taivanit. “Nuk shoh arsye përse duhet të pengohem prej parimit të “Një Kine”, që Kina të mos na kundërvihet sa i përket tregtisë. Presidentja e Taivanit më telefonoi, nuk i takon Kinës të më diktojë nëse duhet t’i përgjigjem një telefonate”.
Duket se është një ndryshim strategjie, në krahasim me linjën e ndjekur nga Uashingtoni kundrejt Pekinit gjatë dyzetë viteve të fundit. Mund të imagjinohet që Trumpi do të përpiqet edhe të realizojë operacionin e kundërt me atë të Niksonit: afrim me Rusinë, për të dobësuar Kinën, që është rivali i vërtetë.
/bota.al/d.i.
