Ritet sërish çmimi i duhanit
Operacioni kundër informalitetit rriti çmimin e cigareve. Në pikat e shitjes me pakicë, çmimi është rritur nga 10 deri në 30 lekë për paketë. Efekti psikologjik i kontrolleve dhe gjobave të larta, por edhe kosto që realisht janë mbuluar me të ardhura informale (nga mosfaturimi deri te kontrabanda), janë domethënia kryesore e kësaj rritjeje që po ndodh.
Me vënien e kasave fiskale, shitësve iu shtuan kostot, po ashtu edhe lëshimi i kuponëve sjell më shumë taksa. Këtu duhet përfshirë edhe çmimi i pajisjes fiskale për ata që e vendosin për herë të parë. Ndërkohë, pikat e pakicës deklarojnë se çmimet e cigareve janë rritur menjëherë me 150 deri në 450 lekë për stekë.
Në muajin gusht, sipas INSTAT, çmimet e nëngrupit duhani u rritën me 0.4%, në krahasim me muajin paraardhës, ndërsa ndryshimi me bazë vjetore ishte 9.5%. Kulmet e mëdha të çmimeve të cigareve janë arritur në tetor dhe nëntor të vitit të kaluar, pas rritjes së taksës së akcizës. Në këta dy muaj, çmimet e paketave të cigareve shkuan në 12.4% më të larta krahasuar me një vit më parë. Një rritje tjetër e madhe e çmimeve regjistrohet në muajin dhjetor 2014, me 10.5%.
Gjatë shtatorit, Parlamenti miratoi rritjen e akcizës së cigareve me 20 lekë për paketë, por taksimi do të niste të zbatohej nga 1 janari, duke çuar nivelin total për cigaren në 110 lekë për paketë. Por ky afat nuk i pengoi kompanitë të deklarojnë çmime më të larta për pakicën në vlera edhe më të mëdha se rritja e akcizës. Tregtarët importuan gjatë tetorit sasi të mëdha të cigareve për t’i shpëtuar kufizimit prej 5% të rritjes së importeve që vendosi Kuvendi, duke shfrytëzuar kohën para se ligji të hynte në fuqi. Sipas të dhënave importeve të mallrave të akcizës nga Ministria e Financave, në tetor zhdoganimet u rritën 67% në raport me një vit më parë. Pra, importuesit e mëdhenj krijojnë rezerva dhe më pas efekti i rritjes së taksës që do të mblidhej nga shteti kalon te tregtarët.
Duke analizuar, mosrealizmin e të ardhurave nga akciza e cigareve, Ministria e Financave në një relacion dorëzuar në Kuvend nënvizon se importi ka ardhur në rënie. Për vitin 2013 u importuan rreth 3,694 tonë cigare dhe u paguan 12,7 miliardë lekë akcizë, për vitin 2014 u zhdoganuan 2,977 tonë cigare dhe u mblodhën 12,7 miliardë lekë, ndërsa për 6-mujorin e parë 2015 janë importuar 1,083 tonë cigare. Importet e cigareve të 6-mujorit të vitit 2015 janë më të ulëta në një trend 12-vjeçar. Sipas Ministrisë së Financave, rritja e nivelit të akcizës së cigareve është shoqëruar me përshpejtimin e importeve nga operatorët ekonomikë, për të krijuar stok për muajt e parë të vitit.
Redaksia Java News/ f.g