Pas zgjedhjeve të së dielës për Parlamentin Evropian, rezultatet e para të sondazheve treguan një dominimi të partive të ekstremi të djathtë, ndërsa të gjelbërit dhe liberalët patën një natë të ashpër.
Presidenti francez Emmanuel Macron mori një goditje të fortë, duke e ccuar vendin ne zgjedhje te parakohshme.
Macron shpërndau menjëherë parlamentin kombëtar pasi partia e tij u rendit e dyta, ndërsa e para ajo e Marine Le Pen, dhe shpalli zgjedhje të reja mw 30 qershor dhe me 7 korrik.
Ndersa tashme kemi edhe rezultatet perfundimtare qe tregojne se kontinenti eshte zhvendosur djathtas.
- Fituesit
Ursula von der Leyen
Presidentja e Komisionit Evropian doli nga votimi i së dielës me një koalicion të mundshëm të socialistëve, liberalëve dhe Partisë së saj të qendrës së djathtë Popullore Evropiane (EPP). Së bashku, këto tre grupe, të cilat e mbështetën atë gjatë mandatit të saj aktual, pritet të kenë rreth 407 vota në dhomë.
Ndonëse asaj i nevojiten vetëm 361 vota në Parlament për të siguruar një mandat të dytë, mundësia e dezertimit do të thotë se fitorja e saj nuk është ende e përfunduar. Ajo gjithashtu do të ketë nevojë për mbështetjen e liderëve kombëtarë të Bashkimit Evropian në Këshillin Evropian.
Megjithatë, EPP është e pozicionuar mirë për ta shtyrë atë. Manfred Ëeber, lideri i EPP-së, i bëri thirrje kancelarit gjerman Olaf Scholz dhe francezit Macron që të mbështesin von der Leyen për pesë vjet të tjera.
EPP fitoi në Gjermani, Spanjë, Poloni, Bullgari, Slloveni, Luksemburg, Qipro, Letoni, Estoni, Finlandë, Kroaci dhe Greqi. Ata gjithashtu morën gjashtë vende në Holandë, duke tejkaluar pritjet.
Giorgia Meloni dhe Donald Tusk
Liderja italiane e krahut të djathtë fitoi zgjedhjet në Itali, duke dalë shumë përpara rivalëve të saj. Kjo e bën atë, së bashku me Donald Tusk të Polonisë, një nga liderët e paktë të një vendi të madh të BE-së që ka arritur në shtëpi me një fitore. Ajo duket se ka përmirësuar pjesën e saj të votave në krahasim me zgjedhjet e 2022.
E djathta ekstreme
Fitorja e Marine Le Penit në Tubimin Kombëtar të ekstremit të djathtë ishte historia e madhe e natës pasi performanca e saj e fortë e shtyu Macron të shpërndante parlamentin dhe të thërriste zgjedhje të reja.
Partitë e ekstremit të djathtë dolën gjithashtu të parat në Austri, të barabarta për vendin e parë në Holandë dhe të dytat në Gjermani dhe Rumani. Reconquest i flamurit francez Éric Zemmour’s gjithashtu u fut në parlament.
Socialistët
Partitë e qendrës së majtë të Evropës mbajtën linjën, duke u renditur në vendin e dytë në vendet e mëdha si Spanja dhe Italia dhe në një të tretën afër në Francë, ku Raphaël Glucksmann duket se ka ringjallur qendrën e majtë.
Megjithatë, nuk themi të njëjtën për Gjermaninë, ku socialistët e Scholz-it ranë në vendin e tretë, pas partisë së ekstremit të djathtë Alternativa për Gjermaninë.
Péter Magyar
Një aleat i kthyer në rival i kryeministrit hungarez Viktor Orbán, Magyar është shfaqur si fytyra e padiskutueshme e opozitës hungareze, duke fituar rreth 30 për qind të votave pasi hodhi kapelën e tij në ring në fillim të këtij viti.
Roberta Metsola
Presidentja malteze e Parlamentit Evropian i dha partisë së saj një vend shtesë, pasi kishte grumbulluar mbi 87,000 preferenca të para. Media malteze raportoi se ajo u bë kandidatja më e votuar për eurodeputete e vendit që kur vendi u bashkua me BE.
- Humbësit
Emmanuel Macron
Presidenti francez iu dha një goditje pasi partia e tij doli në një të dytë të largët përpara socialistëve që dikur mendohej se i kishte dërguar në varrezat politike. Kandidatja e tij kryesore, Valérie Hayer, do të rikthehet në Bruksel. Sipas një zyrtari të lartë nga partia e saj Reneë, kryeministri Attal e ndaloi atë të hipte në trenin nga Parisi për në Bruksel të dielën mbrëma.
Olaf Scholz
Socialdemokratët e kancelarit gjerman u shtypën nga kristiandemokratët e qendrës së djathtë dhe Alternativa për Gjermaninë e ekstremit të djathtë. Me vetëm 14 për qind të votave, SPD mori rezultatin e saj më të keq në zgjedhjet kombëtare në më shumë se një shekull.
Scholz po përballet me thirrje nga qendra e djathtë për të bërë një Macron dhe për të thirrur zgjedhje të parakohshme.
Të Gjelbrit
Pas një paraqitjeje të fortë në 2019-ën, të Gjelbrit morën një fitore jo të madhe në Gjermani, duke rënë nga 21 vende në ndoshta sa më pak se 12, mezi u ngjitën në Francë dhe morën zero në Portugali. Në përgjithësi ata humbën rreth 20 vende në një natë të zymtë për aktivistët e klimës.
Duke shfaqur një fytyrë të guximshme, një nga kandidatët kryesorë të partisë, eurodeputeti holandez Bas Eickhout, tha se të Gjelbërit do të përpiqen të luajnë një rol “konstruktiv” në bisedimet e koalicionit, nëse von der Leyen është i interesuar të bisedojë me ta.
Viktor Orbán
Udhëheqësi nacionalist hungarez bëri më keq sesa pritej, pasi u përball me një sfidë të ashpër nga Magyar. Ndërsa partia e tij Fidesz mori 43.8 për qind të votave, ishte rezultati i saj më i keq ndonjëherë në zgjedhjet e Parlamentit Evropian. Megjithatë, Brukseli do të vëzhgojë nëse ai do t’i kthejë eurodeputetët e tij në grupin nacionalist të Konservatorëve dhe Reformistëve Evropianë, duke i dhënë një shtysë tjetër Melonit.
Matteo Salvini
Partia Lidhja e zëvendëskryeministrit italian, e cila mori 34 për qind të votave në 2019 dhe aktualisht kryeson grupin e ekstremit të djathtë Identiteti dhe Demokracia, mori më pak se 9 për qind këtë herë, duke e vënë atë në të njëjtin nivel me Forza Italia (e cila kandidoi me emri i të ndjerit Silvio Berlusconi në fletëvotim).
/a.r
Ka prape zgjedhja te tjera basjhkimi evropian ka edhe manipulime