Kryeministri Edi Rama gjatë qëndrimit të tij në Londër ku ka shkuar për Samitin e Procesit të Berlinit, ka dhënë një intervistë për emisionin “The World Tonight” në BBC Radio 4, ku ka folur mbi çështjet e emigracionit të paligjshëm të shqiptarëve drejt Mbretërisë së Bashkuar.
Gjatë kësaj interviste, gazetari i BBC-së i kujtoi Ramës planet e Keir Starmer për ngritjen e qendrave të kthimit për azilkërkuesit e refuzuar në Shqipëri, të cilat ai i hodhi poshtë. Rama theksoi se Shqipëria nuk do të pranojë kurrë që të bëhet vend pritës për qendra të tilla.
“Pjesa tjetër e pyetjes suaj ka të bëjë me këtë ide të qendrave të kthimit. Kjo nuk është zgjidhja.“, tha Rama.
Duke folur për marrëveshjen e ngjashme me Italinë, Rama u shpreh se ky ishte një rast unik për shkak të marrëdhënieve të veçanta mes dy vendeve fqinje. Megjithatë, sipas tij, kjo nuk është një zgjidhje e përshtatshme për emigracionin në një shkallë më të gjerë: “Në rastin e Shqipërisë dhe Italisë, ka kuptim sepse është vetëm një det që ndan dy vendet tona. Por të marrësh njerëz në tokë, t’i futësh në një avion, t’i sjellësh diku mijëra kilometra larg, në një vend të tretë, po, mund të ketë një efekt parandalues, por nuk do ta ndalojë imigracionin në mënyrën e duhur. Sepse në fund të ditës, ka një pyetje që Europa në përgjithësi, por edhe Britania në këtë rast, duhet ta përgjigjet.“
Kryeministri Rama theksoi se dërgimi i emigrantëve në vende të treta përmes qendrave të kthimit mund të ketë një efekt parandalues, por nuk do të ndalojë plotësisht fenomenin e emigracionit ilegal.
Ai ngriti pyetjen që sipas tij duhet të adresojë Europa dhe Britania: “A është emigracioni problem apo pjesë e zgjidhjes?” Rama dha pikëpamjet e veta dhe argumentoi se emigracioni është pjesë e zgjidhjes, për shkak të “dimrit demografik” që sipas tij po përjeton Europa dhe nevojës urgjente për fuqinë punëtore, si të kualifikuar ashtu edhe në punë të ndryshme.
Intervista
Kryeministër, ajo marrëveshje që ka të bëjë me shtetasit shqiptarë padyshim pati një ndikim në vitin 2022. Shqiptarët përbënin më shumë se një të tretën e njerëzve që mbërrinin me anije, më shumë se çdo kombësi tjetër, por numri i shqiptarëve ka ardhur në ulje me 95% në tre vitet e fundit. Megjithatë, nuk ka qenë krejt e thjeshtë. Në maj të këtij viti, Keir Starmer shpalli planet për ngritjen e qendrave të kthimit për azilkërkuesit e refuzuar gjatë një vizite në Shqipëri, vetëm që mikpritësi i tij, Kryeministri shqiptar Edi Rama, ta hidhte poshtë idenë e një të tilli. Zoti Rama, marrëveshja e të cilit me Italinë fqinje për të trajtuar azilkërkuesit është bllokuar nga Gjykata Evropiane e Drejtësisë, përdori një fjalim në Londër mbrëmë për të theksuar se Shqipëria nuk do të ketë kurrë qendra kthimi. Sonte në mbrëmje, unë fola me Kryeministrin shqiptar dhe e pyeta se çfarë shpjegonte suksesin e marrëveshjes për kthimet.
Rama: Për një kohë të gjatë, informacioni zvarritej nëpër kanale të ndryshme, kështu që shpejtësia e reagimit ishte krejtësisht e papranueshme. Agjencitë kishin shumë keqkomunikim, prandaj gjithmonë kam thënë: dëgjoni, nëse duam sukses në këtë, duhet të përgjigjemi njëlloj. Duhet të përgjigjemi po aq shpejt sa ata, dmth trafikantët. Duhet të jemi po aq interaktivë sa ata, duhet të jemi po aq të bashkuar sa ata, sepse nuk është fjala për një grup të vetëm etnik që merret me të gjithë rrjetin, por fjala është për një ndërmarrje shumëkombëshe. Prandaj, ne jemi dy vende: sillni disa nga njerëzit tuaj në Shqipëri dhe ne nisim punën, dhe ne sjellim disa nga njerëzit tanë në Britani dhe nisim punën, dhe kjo është ajo që bëmë. Ne krijuam praktikisht një ekip të përbashkët. Informacioni kaloi në kohë reale.
Tani, tema është sigurisht për këto qendra kthimi. Ju e keni bërë të qartë qëndrimin tuaj, Shqipëria e përjashton të qenit një vend me qendra kthimi. Ju kishit marrëveshjen me Italinë dhe ajo hasi vështirësi ligjore për shkak të Gjykatës Evropiane të Drejtësisë. Pyes veten, ka një debat të madh në këtë vend për momentin nëse traktatet duhet të përshtaten për epokën moderne, pasi ato nuk marrin parasysh realitetin e asaj që po ndodh me këto rrjete transnacionale të kontrabandës së paligjshme. A mendoni kështu? Mendoni se gjërat duhet të ndryshohen, duke pasur parasysh përvojën tuaj?
Rama: Le ta respektoj BBC-në siç e meriton, duke ju dhënë përgjigjen time shumë të sinqertë. Me Italinë ishte një marrëveshje unike, kjo ndodhi për shkak të marrëdhënies sonë shumë të veçantë me Italinë, dhe në atë marrëveshje e bëra shumë të qartë: “ne i ofrojmë Italisë një copë toke tonën që ju ta menaxhoni për projektin tuaj. Ajo copë toke është juridiksion italian. Ne thjesht po ju ofrojmë këtë copë toke sepse ju jeni të veçantë për ne”. Pjesa tjetër e pyetjes suaj ka të bëjë me këtë ide të qendrave të kthimit. Kjo nuk është zgjidhja. Në rastin e Shqipërisë dhe Italisë, ka kuptim sepse është vetëm një det që ndan dy vendet tona. Por të marrësh njerëz në tokë, t’i futësh në një avion, t’i sjellësh diku mijëra kilometra larg, në një vend të tretë, po, mund të ketë një efekt parandalues, por nuk do ta ndalojë imigracionin në mënyrën e duhur. Sepse në fund të ditës, ka një pyetje që Europa në përgjithësi, por edhe Britania në këtë rast, duhet ta përgjigjet: A është imigracioni një problem apo është pjesë e zgjidhjes?
Dhe unë besoj se është pjesë e zgjidhjes, sepse demografia është alarmante. Dimri demografik për pjesën e vjetër të Europës dhe për Britaninë është shumë, shumë i pranishëm. Dhe nevoja për fuqinë punëtore dhe për fuqinë punëtore të kualifikuar dhe për njerëz që janë gati të bëjnë të gjitha llojet e punëve është e madhe. Tani, ana e errët e këtij fenomeni, që është trafikimi, që është emigracioni i paligjshëm, duhet trajtuar përmes marrëveshjeve me vendet e origjinës. Duhet të jetë përmes marrëveshjeve ku të dyja palët fitojnë e kështu me radhë. Por, për fat të keq, jetojmë në një kohë kur zgjidhjet e dobëta mbizotërojnë për shkak të presionit të lartë të atyre anëve të politikës që kërkojnë përçarje dhe kërkojnë gjak, në kuptimin simbolik.
Nëse jepni një këshillë, nëse ju kërkohet këshillë nga Kryeministri, nga qeveria britanike, për të trajtuar çështjet e veçanta që përballet Britania, cilat janë idetë tuaja kryesore? Çfarë këshille do të jepnit?
Rama: Dëgjoni, unë jam më i gjati mes të gjithë liderëve deri tani në këtë pjesë të botës, por jam shumë i vetëdijshëm që udhëheq një vend shumë të vogël, dhe është e pamundur për mua të vendos veten në vendin e Kryeministrit të Mbretërisë së Bashkuar. Dhe, duke parë se si po shkojnë gjërat në Mbretërinë e Bashkuar, jam shumë i lumtur që jam Kryeministri i Shqipërisë.
Ky ishte Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama.
