Rihapja e çështjes Gërdeci përmes procesit gjyqësor ndaj ish ministrit të Mbrojtjes, Fatmir Mediu ka rikthyer sytë tek tragjedia e 15 marsit 2008 e cila u mori jetën 26 personave dhe qindra të tjerë u plagosën.
Familjarët e viktimave por dhe shqiptarët presin të dalin para drejtësisë i gjithë zinxhiri shtetëror dhe politikanëve të përfshirë në vendimmarrje që hodhën firmat për ngritjen e atij biznesi fitimprumës që u kthye në ‘krim shtetëror’
Pyetja që lind është pse Gjykata Speciale nuk merr si provë procesverbalin e mbledhjes së këshillit të Sigurisë Kombëtare, të thirrur nga presidenti i atëhershëm Bamir Topi një javë pas tragjedisë.
“Tragjedia e Gërdecit nuk mund të mbetet jetime. Ajo ka fajtorë dhe përgjegjës me emra dhe mbiemra” do të deklaronte presidenti në atë mbledhje duke renditur dështimin/implikimin e hallkave të të gjithë shtetit të cilët kishin mbyllur sytë para këtij krimi shtetëror
“Natyrisht nuk mund të mos tërheq vëmendjen pas ngjarjes së Gërdecit për zhgënjimin e madh që pësova kur pashë se në mes viktimave që punonin, shumica ishin njerëz të paspecializuar dhe të patrajnuar. Në një vend ku ka shumë ish ushtarakë të arsimuar dhe të papunë, është e pafalshme që proçese kaq teknike, njëkohësisht të vështira dhe delikate të bëhen nga civilë të cilët nuk kanë kryer as edhe një ditë shërbim ushtarak. Nuk mund të tolerojmë askënd të justifikohet duke thënë se ajo ishte një firmë private.
Si shpjegohet që askush nuk na kishte vënë në dijeni për këtë gjendje në terren? E kam fjalën për SHIU, SHISH, Forcat e Armatosura, Policinë e Shtetit, shërbimet e autoritetit fiskal, ato të punës dhe të autoriteteve monitoruese të shëndetit paraprak, prej te cilave nuk ka patur as edhe një rresht të vetëm informacion mbi atë që ndodhte në Gërdec. Është e pafalshme, askush nuk ka thënë asgjë, mbi një punishte të paligjshme dhe shumë të rrezikshme pranë aeroportit të vetëm ndërkombëtar në vend dhe të autostradës kryesore të vendit.
Nuk e besoj se askujt nuk i kishte rënë në sy kjo situatë, ndaj kërkoj që me transparencë të nxjerrim përfundimet e duhura në lidhje me punën që institucionet dhe agjencitë e specializuara në vend nuk e kanë kryer. Ta konsiderojmë rastësi, paaftësi apo si një sjellje te papërgjegjshme ndaj një realiteti shqetësues?” deklaronte atëherë presidenti Topi
Procesverbali mban datën 21 mars 2008 dhe ka për objekt “Analizën e ngjarjes së Gërdecit, masat e marra dhe parandalimi i krizave të tilla në të ardhmen”. Ky procesverbal gjendet lehtësisht në arkivën e Presidencës.
Në këtë mbledhje presidenti Topi kërkoi zbardhjen e fajtorëve dhe përgjegjësve me emër dhe mbimër, si dhe një hetim serioz, rigoroz dhe transparent për atë ngjarje të paprecendetë. I bëri thirrje Prokurorisë së Përgjithshme të zhvillojë hetime të pavarura nga politika dhe kërkoi që autoritetet përkatëse të marrin përgjegjësitë e veta politike dhe ligjore.
Dëshmitë e të gjithë pjesëmarrësve do të ishin mjaft të vlefshme për gjykatën dhe hetimet në fazën e procesit gjyqësor ku ndodhen momentalisht.Vite më vonë Bamir Topi pat treguar më vonë se në atë mbledhje ka pasur debat të fortë ku dukej qartë një mungesë e zbatimit të ligjit nga një pjesë e mirë e institucioneve që lidhen me informacionin dhe sigurisë.
Kush mori pjesë në mbledhjen e Këshillit të Sigurisë Kombëtare?
Në këtë mbledhje të drejtuar nga Presidenti Topi, kanë marrë pjesë anëtarët e Këshillit Kombëtar të Sigurisë: Kryetarja e Kuvendit, zj. Jozefina Topalli, Kryeministri, z. Sali Berisha, ish-Ministri i Mbrojtjes, z. Fatmir Mediu, Ministri i Punëve të Jashtme, z. Lulzim Basha, Ministri i Brendshëm, z. Bujar Nishani, Ministri i Financave, z. Ridvan Bode, Ministri i Punëve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit, z. Sokol Olldashi, Shefi i Shtabit të Përgjithshëm, Gjeneral Lejtnant Luan Hoxha, Drejtori i Shërbimit Informativ Shtetëror, z. Bahri Shaqiri dhe Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Drejtues Ahmet Prençi.
Ndërsa kanë qenë të ftuar Ministri i Shëndetësisë, z. Nard Ndoka, Kryetari i Komisionit Parlamentar për Sigurinë Kombëtare, z. Leonard Demi, nënkryetari i Komisionit Parlamentar për Sigurinë Kombëtare, z. Petro Koçi, Prokurorja e Përgjithshme. Znj. Ina Rama, Drejtor i SHIU-t, z. Hysni Gjergji dhe Zv/Shefi i Shtabit të Përgjithshëm, Gjeneral Brigade Agim Lala.
Cfarë deklaroi Sali Berisha për shpërëthimin?
Deri tani për masakrën e Gërdecit janë dënuar me gjykim të shkurtuar administratori i kompanisë së demontimit Mihal Delijorgji, drejtori i MEICO-s Ylli Pinari, dhe disa ushtarakë, sot të gjithë në liri.
Në librin e tij autobiografik me titull ‘Nocturn” (Kur arsyeja errësohet nga pushteti) Bamir Topi rrëfen dhe detaje nga kjo mbledhje.
“Sali Berisha, në fjalën e tij, e quajti shpërthimin një 11 shtator shqiptar, duke hedhur vështrimin në ngjarjet tragjike të 11 shtatorit në SHBA, me nënkuptimin që mund të ketë ndonjë dorë nga agjenturat e huaja të vendeve jomiqësore ndaj Shqipërisë” shkruan Bamir Topi
Roli i Shkëlzen Berishës
“Gërdeci, pranë Vorës, ishe vend ideal për përfituesit e këtij biznesi gjigant, ku ishin përfshirë sipas informacionit dhe medias edhe familjarë të Berishës, madje edhe baxhanaku i tij, Muhamed Hoxha, mbeti i vrarë. Përflitet që i biri kishte qenë aktiv qysh në procesin e vendimmarrjes, kur duhej të merreshin mendimet e Ministrisë së Mbrojtjes dhe Ministrisë së Drejtësisë; madje Ilir Rusmali që drejtonte këtë ministri, kishte dhënë mendim negativ, por çdo gjë u realizua në Këshillin e Ministrave” shkruan Bamir Topi në librin e tij.
Familjarët e viktimave
Zamira Durda e cila në këtë tragjedi humbi djalin e saj vetëm 7 vjeç në një intervistë për Report TV lajmëroi se në seancën e ardhshme do të kërkojë dhe dëshmitarë të tjerë.
“Vërtet ai (Shenim: Mediu) thotë që unë vetëm shkresat kam firmosur dhe është pozicion politik por shkresat e tij nxorrën armatimet nga depot që ishin. I gjithë transporti i armatimit është bërë me mjetet e ushtrisë. Unë di që aty funksiononte ministria e Mbrojtjes që kishte detyrë ta në mbronte. Ditë për ditë rrugët ishin të bllokuara me kamionët e ushtrisë. Vendi që u përzgjodh ishte i gabuar. Emri që ka marrë aksident teknologjik ishte i gabuar, se vetëm teknologji nuk kishte aty. Ka shumë emra të tjerë që janë përfshirë. Do kërkoj në seancën e radhës të dëshmojnë.” tha Durda sot./m.j