Konflikti mes Rusisë dhe Ukrainës ka hyrë në një fazë të re dramatike. Një sulm i papritur dhe jashtëzakonisht i fuqishëm nga inteligjenca ushtarake e Ukrainës, të shtunën më 31 maj, ka dhënë një goditje të fortë kapacitetit bërthamor të Rusisë, duke e vendosur Vladimir Putinin përballë një zgjedhjeje të rrezikshme: reagim me armë bërthamore apo përmbajtje për hir të ekuilibrave ndërkombëtarë?
Ukraina godet zemrën e arsenalit bërthamor rus
Një valë dronësh ukrainas depërtoi thellë në territorin rus mbrëmjen e 31 majit, duke dëmtuar dhjetëra bombardues strategjikë me rreze të gjatë veprimi – avionë të projektuar për të mbajtur raketat bërthamore.
Madje, një bazë e nëndetëseve bërthamore u sulmua dhe dyshohet se të paktën një nga nëndetëset është dëmtuar. Këto sulme kanë tronditur thellë sigurinë ruse dhe imazhin e fuqisë ushtarake që Kremlini është përpjekur të mbajë për dekada.
Blogerë rusë “Ky është Pearl Harbor-i ynë”
Roman Alekhin, një prej blogerëve ushtarakë më të ndjekur në Rusi, deklaroi se ky sulm “Është Pearl Harbor-i ynë”.
Pamjet e avionëve në flakë u përhapën në rrjetet sociale, duke dëmtuar rëndë autoritetin e Putinit si lider i pathyeshëm.
Putini i vënë në presion bërthamor
Sipas doktrinës ushtarake ruse, sulmet ndaj bazave strategjike përbëjnë justifikim për përdorimin e armëve bërthamore.
Kanale të njohura pro-Kremlinit, si “Dy Gjeneralët”, me mbi 1.2 milionë ndjekës në Telegram, kërkojnë hakmarrje të menjëhershme, përfshirë mundësinë e përdorimit të një bombe taktike bërthamore në Detin e Zi, me objektiv të mundshëm Ishullin e Gjarprit.
Dyshime për përfshirje të Perëndimit
Narrativa nacionaliste ruse nuk e pranon se Ukraina ka vepruar e vetme. Ajo fajëson Britaninë e Madhe, shtetet baltike dhe, në mënyrë implicite, NATO-n.
Sipas tyre, ky është një sulm i orkestruar nga Perëndimi, një akt agresioni i përfaqësuar nga aleanca euroatlantike.
SHBA-të dhe Perëndimi të papërgatitur për eskalimin
Sipas burimeve perëndimore, Uashingtoni nuk ishte informuar për këtë operacion, megjithëse sulmi ishte përgatitur prej 18 muajsh.
Nga këndvështrimi i Ukrainës, ishte një sulm i pastër mbi objektiva ushtarake, me qëllim frenimin e sulmeve ndaj qyteteve ukrainase dhe sidomos, pas përpjekjeve të dështuara për një armëpushim afatgjatë.
Zelensky merr përgjegjësinë “Lufta duhet të rikthehet në Rusi”
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky konfirmoi se ka mbikëqyrur personalisht operacionin dhe deklaroi se “lufta duhet të kthehet atje ku filloi – në territorin rus”.
A do të reagojë Rusia me armë bërthamore?
Rusia ndodhet përballë një zgjedhjeje të vështirë: një kundërpërgjigje konvencionale ose eskalim bërthamor. Kujtesa e vitit 2022, kur një kërcënim bërthamor u shmang me ndërhyrjen e SHBA-ve, Britanisë, Francës dhe Gjermanisë, është ende e freskët. Por këtë herë, situata është më e paqëndrueshme.
Putin është i vetëdijshëm se një sulm ndaj civilëve mund të dëmtojë marrëdhëniet me Donald Trump dhe SHBA-të, të cilat janë jetike për të ardhmen politike të Rusisë.
Megjithatë, ai nuk mund të injorojë goditjen e rëndë ndaj prestigjit të tij ushtarak.