Ishte e papërgjegjshme që Ukraina të mbrohej ushtarakisht përballë sulmit nga Rusia. Dërguesi i mesazhit është Balázs Orbán, këshilltari kryesor i kryeministrit Viktor Orbán. Deklaratat ndezën një stuhi, duke sugjeruar se në rast të një sulmi nga Moska, Hungaria do ta lejonte veten të pushtohej pa bërë rezistencë, siç bëri Kievi.
Ky është mësimi i mësuar, sipas tij, nga Budapesti pas revoltës dërrmuese sovjetike në vitin 1956, kur hungarezët u ngritën kundër ish-BRSS. Opozita bëri thirrje për dorëheqjen e tij. Deklaratat lexohen si një tjetër simptomë e pozicioneve pro-ruse të Hungarisë, gjithnjë e më larg zgjedhjeve të Bashkimit Evropian dhe NATO-s.
Deklarata nga këshilltari politik i Orbanit
“Çdo vend ka të drejtë të vendosë për fatin e tij”, tha Balazs Orbán gjatë një podcasti, “por referuar vitit 1956 ne nuk do të kishim bërë atë që bëri Presidenti Zelensky dy vjet e gjysmë më parë, sepse është e papërgjegjshme”. Referenca është për revoltën anti-sovjetike të vitit 1956, e shtypur ashpër nga Ushtria e Kuqe, e cila vrau rreth 3,000 civilë hungarezë dhe shkatërroi një pjesë të madhe të kryeqytetit Budapest.
I konsideruar si këshilltari kryesor politik i kryeministrit hungarez, Balazs Orban theksoi gjithashtu se “jetat e çmuara hungareze” duhet të trajtohen me kujdes në vend që t’i “ofrohen” ato për mbrojtje. Sipas mediave lokale, Balázs Orbán luajti një rol të rëndësishëm në hartimin e një pjese të madhe të strategjisë së jashtme dhe të brendshme të Hungarisë. Ndër lëvizjet e tij është forcimi i marrëdhënieve me disa segmente të Partisë Republikane të Shteteve të Bashkuara, në linjë me ish-presidentin dhe kandidatin aktual për Shtëpinë e Bardhë, Donald Trump.
Kryengritja anti-sovjetike e Hungarisë
Kryengritja anti-sovjetike e Hungarisë gjatë Luftës së Ftohtë është ende një kujtim i gjallë në vend dhe lexohet si një simbol i luftës heroike për pavarësi dhe vetëvendosje. Një pjesë e hungarezëve i shohin lidhjet e ngushta të qeverisë së tyre me Rusinë sot si një tradhti të përpjekjeve të revolucionit të vitit 1956 për të dëbuar ushtarët sovjetikë nga vendi. Nuk munguan reagimet ndaj fjalëve të Balázs Orban. Lideri i partisë më të fortë opozitare të Hungarisë, Péter Magyar, shkroi në një postim në rrjetet sociale se deklarata “poshtëroi kujtesën e mijëra luftëtarëve hungarezë të lirisë, qindra prej të cilëve, ndryshe nga Balázs Orbán, ishin të gatshëm të sakrifikonin jetën e tyre për lirinë dhe pavarësinë. të vendit të tyre”.
Magyar bëri thirrje për dorëheqjen e këshilltarit politik deri më 23 tetor, datë në të cilën është 68-vjetori i revolucionit. “Një njeri i tillë nuk mund të mbajë poste publike pranë kryeministrit hungarez,” shkroi Magyar. Këshilltari Orbán më vonë pretendoi se fjalët e tij ishin “shtrembëruar”, duke akuzuar “propagandën pro luftës” për përpjekjen për të përfshirë Hungarinë në luftën në Ukrainë. Heronjtë e vitit 1956 janë heronj kombëtarë. Kujtimi i tyre është i shenjtë dhe i paprekshëm, dhe heronjtë e vitit 1956 kishin të drejtë dhe bënë gjënë e duhur”, tha ai, duke u përpjekur të rregullojë qëllimin e tij.
Qëndrimi i Hungarisë ndaj Ukrainës
Që nga fillimi i pushtimit të Ukrainës, Qeveria hungareze ka marrë një pozicion të paqartë (për të mos thënë negativ) ndaj Kievit, duke kërkuar të bllokojë, vonojë ose minojë përpjekjet e Bashkimit Evropian për të ofruar mbështetje financiare dhe ushtarake për ukrainasit. Megjithatë, Budapesti kundërshtoi sanksionet kundër Moskës. Shumë liderë evropianë, si dhe një pjesë e madhe e Parlamentit të BE-së, akuzojnë hapur Viktor Orbanin se po vepron për të përçarë BE-në dhe për të promovuar interesat ruse. Qeveria hungareze ka kërkuar prej kohësh një armëpushim të menjëhershëm dhe bisedime paqeje për luftën në Ukrainë.
Megjithatë, ai kurrë nuk foli për integritetin territorial të Ukrainës apo sigurinë e ardhshme të Evropës dhe aleatëve të tjerë të NATO-s. Vendimi i Viktor Orbanit në korrik për të bërë vizita të paparalajmëruara në Rusi dhe Kinë sapo filloi presidenca hungareze e Këshillit të BE-së ngjalli gjithashtu reagime të ashpra. Udhëheqësi nacionalist i përshkroi udhëtimet e tij si një “mision paqeje”. Takimi i tij në Moskë me presidentin rus Vladimir Putin ishte i pari i një lideri të BE-së në më shumë se dy vjet.