Në juglindjen kurde të Turqisë ka shpërthyer që prej verës një luftë e pashpallur civile midis ushtrisë turke dhe ushtarëve të PKK. Sipas të dhënave të organizatës Human Rights Watch kanë humbur jetën 200 civilë.
Ende mijëra banorë në qytetin e Turqisë jugore Cizre rrijnë të strukur në bodrume. Kanë vetëm bukë të vjetër, të tharë; mbledhin ujë shiu në shishe plastike, sepse nuk mund të dalin në rrugë e të marrin ujë të pijshëm. Sepse atje, në rrugët e banimit patrullojnë tanke të ushtrisë turke, të cilat hapin zjarr kundër luftëtarëve të PKK, të cilët fshihen në apartamente. Në Cizre kjo gjendje vazhdon e tillë që prej pesë javësh, ditën dhe natën. “I lutemi Zotit që ta shuajë këtë zjarr. Ne duam paqe. Gjakderdhja të marë fund”, thotë një grua e vjetër kurde.
Para pak ditësh, një i ri 16 vjeçar rrinte i plagosur rëndë në rrugë. Ai kishte marrë një plagë me armë zjarri, por askush nuk e ndihmoi dhe ai vdiq nga gjakderdhja. Familja e tij kërkoi me dëshpërim që të shkonte për ndihmë një ambulancë, por asnjë ambulancë nuk i vajti. Ky për të fat të keq nuk është rast i veçuar, thotë Emma Sinclair-Webb nga Organizata Human Rights Watch. “Kur dikush plagoset, banorët e kanë shumë të vështirë të sigurojnë një ambulancë. Policia pengon herë pas here që ambulancat të marrin persona të plagosur.”
Emma Sinclair-Webb ka folur me shumë qytetarë në zonat e izoluara dhe ka studiuar shumë nga rastet e vdekjeve. Veç ushtarëve dhe luftëtarëve, jetën e kanë humbur edhe rreth 200 civilë, midis tyre edhe fëmijë të vegjël. Një luftë në kurriz të qytetarëve të pafajshëm. “Si organet shtetërore, ushtria dhe policia, ashtu edhe grupet e afërta me PKK e kërcënojnë në maksimum sigurinë e njerëzve që jetojnë këtu, kur luftojnë në qendër të qytetit.”
Kurdët e humbasin besimin te shteti turk
Zemërimi i banorëve drejtohet më pak kundër Partisë Punëtore Kurde, PKK se sa kundër shtetit, i cili bën bashkëpërgjegjës të gjithë njerëzit, bëjnë të ditur gazetarë që kanë pasur mundësinë t’i vizitojnë qytetet e përfshira në luftime.
Por kjo mënyrë veprimi bën që të humbasë edhe elementi i fundit i besimit, që kanë pasur qytetarët kurdë te shteti. Më shumë se njëqind mijë banorë të qyteteve të luftimeve në juglindje të Turqisë kanë marrë arratinë – tek të afërmit e tyre në rrethinat pranë ose në qytete të mëdha si Stambolli; disa duan të largohen nga Turqia dhe të shkojnë jashtë vendit. Shumë do të vijnë në Gjermani, paralajmërojnë politikanë opozitarë turq. Lufta civile e viteve 1990 është kthyer sërish, thotë Emma Sinclair- Webb e Human Rights Watch. “Gjendja të kujton situatën para njëzet vjetësh, kur banorët i dëbonin nga fshatrat e tyre. Tani i dëbojnë nga qytetet.”
Emma Sinclair- Webb kërkon që policia t’u japë fund menjëherë ndalimeve të qarkullimit, në mënyrë që qytetarët e izoluar të kenë sërish mundësi të marrin ujë të pijshëm, ushqime dhe ndihma mjekësore. Palët e konfliktit duhet të rikthehen në tryezën e bisedimeve./DW