Nga 1 korriku ka nisur zbatimi i normave të reja të shkarkimit të gazrave, me vlera sipas direktivës të Bashkimit Europian.
Para zbatimit të normave të reja, Ministria e Transporteve sipas udhëzimit të hartuar aplikoi dy faza të ndara me nga 6 muaj, ku krahas normave, u zbatuan edhe shtesat.
Për makinat e vjetra, shtesat ishin më të larta, kurse makinat e reja kishin shtesa më të ulëta. Eksperti i Ministrisë së Transporteve, Nikolin Bërxhiku, në intervistën dhënë gazetës “Panorama” shpjegon se aplikimi i normave të reja është 20 për qind më i ulët se ato që u aplikuan në fazën e dytë të udhëzimit.
Bërxhiku shpjegon se këto do të jenë normat fikse që do të zbatohen gjatë kontrollit teknik të mjetit.
Eksperti i Ministrisë së Transporteve sqaron se për makinat e vjetra, normat e shkarkimit të gazrave janë më të larta, kurse për makinat e reja vlerat e lejuara janë më të ulëta. Sipas tij, në fazën e dytë 10 mijë automjete nuk e kaluan kolaudimin, 60 për qind të makinave që ngelën ishin me benzinë.
Si kanë ndryshuar nga 1 korriku normat e reja të shkarkimit të gazrave për automjetet?
Normat e reja të shkarkimit të gazrave që hynë në fuqi nga 1 korriku janë në përputhje me direktivën përkatëse të Bashkimit Europian. Me hartimin e udhëzimit ishin të parashikuara dy faza të mëparshme, gjatë zbatimit të të cilave pati një marzh më të lartë të vlerave të lejuara të elementëve ndotës që shkarkohen nga gazrat e mjeteve, sesa këto norma që nga 1 korriku janë në fuqi.
Gjatë zbatimit të fazës së parë, normat e shkarkimit të gazrave kanë qenë 40 për qind më të larta, kurse gjatë fazës së dytë ato u ulën 20 për qind, kurse nga sot ato do të jenë normat e vendosura sipas direktivës së Bashkimit Europian pa shtesat që u aplikuan në dy fazat e mëparshme.
E thënë ndryshe, normat e reja janë më kërkuese se ato që kanë qenë deri tani. Këto norma kërkojnë që parametrat e shkarkimit të gazrave të jenë në një nivel më të mirë cilësor, sesa ato që janë aplikuar deri tani. Parametrat matës, si për rastin e makinave me benzinë dhe atyre me naftë, janë disa elemente matëse, siç është hidroksidi i karbonit, hidrokarburet dhe koeficientit të djegies landa.
Normativat e reja në vlerë absolute do të jenë në shifra më të ulëta se ato që kanë qenë deri tani. Kjo do të kërkojë që mjetet e qytetarëve, për të plotësuar normat e shkarkimit të gazrave, duhet të jenë më të mirëmbajtura, sepse kontrolli i gazrave është pjesë e kontrollit teknik të mjetit dhe po nuk u kalua ky element, certifikata e kolaudimit nuk quhet e vlefshme.
Cilat janë makinat më të rrezikuara për të mos kaluar testin e kolaudimit pas 1 korrikut?
Si fillim janë makinat më pak të mirëmbajtura. Në qoftë se një mjet ka defekte në sistemit e motorit, normalisht do të ketë edhe probleme në shkarkimin e gazrave. Niveli i normave të shkarkimit të gazrave është i përshkallëzuar. Makinat e vjetra i kanë normat më të larta, përveç kësaj, këto mjete kanë edhe problemin e kohës së gjatë të përdorimit dhe kushtet e funksionimit të tyre mund të jenë më të këqija sesa një mjet i ri, por kjo gjithmonë në funksion të mirëmbajtjes së mjetit.
Dua të theksoj se në fazën e dytë, krahas normave, ne vendosëm shtesat që ishin të vogla për mjetet e vjetra dhe më të mëdha për mjetet e reja. Kurse sot, normat e mjeteve të vjetra që do të zbatohen pa shtesa janë më të larta, kurse mjetet e reja kanë norma më të ulëta.
Çfarë duhet të bëjnë drejtuesit e automjeteve që ngelin në kolaudim dhe cilat janë tarifat që paguajnë?
Në rast se testimi del negativ, drejtuesit e automjeteve kanë të drejtë ta përsërisin edhe një herë kontrollin teknik, por rekomandohet që të kryhet kontroll për riparimet e mundshme që mund të ketë nevojë mjeti si për motorin, ashtu edhe për sistemin e djegies së karburantit.
Për sa u përket tarifave, në rast se drejtuesi i automjetit kryen rikontrollin brenda muajit, tarifa reduktohet 40 %. Në rast se kalon 1 muaj, nuk i njihet kontrolli teknik, ai duhet ta përsëritë atë.
Si paraqiten rezultatet e fazës së dytë të zbatimit të udhëzimit të shkarkimit të gazrave?
Nga të dhënat, deri në 5- mujorin e parë në total janë kontrolluar 135 mijë makina, ku 9 për qind e tyre apo 10 mijë makina nuk kanë kaluar testimin e shkarkimit të gazrave. Nga të dhënat, numri më i lartë i makinave që nuk kanë kaluar janë ato me benzinë, duke përbërë mbi 60 për qind të numrit të makinave që nuk kanë kaluar testin. Kjo ndodh për shkak se testi i automjeteve me benzinë është më kompleks, pasi ka më tepër elemente që kontrollohen.
A keni kryer inspektime këto ditë në qendrat e kolaudimit të mjeteve, si paraqitet atje situata?
Nga verifikimi që kemi kryer sot, çuditërisht, ka pasur më pak radhë në pikat e kolaudimit të makinave, ku me sa duket drejtuesit e automjeteve kanë nxituar që të kryejnë kontrollin para 1 korrikut, edhe pse normat kanë qenë më të larta se këto që kanë filluar dhe kjo është mundësi e lejuar nga rregullat e kontrollit të mjetit dhe lë të themi se drejtuesit e automjeteve e kanë shfrytëzuar. Problematika të tjera nuk janë konstatuar.
Panorama/d.i.