Ndotja akustike rrezikon shëndetin
Problemi i zhurmave nuk është i ri për vendin tone. Por, ndërsa para viteve ’90 njiheshin zhurmat e prodhimit në industrinë tekstile, minerale, mekanike etj, aktualisht, ankesat dhe shqetësimet e qytetarëve tregojnë që ato janë prezente gjatë ditës dhe natës, krijohen dhe nga aktivitete private, qofshin këto lokale nate, apo sallone bastesh.
Një prej banorëve të kryeqytetit tregon se shqetësimi i tij i përhershëm është një sallon bastesh, poshtë pallatit ku ai banon. Por, shqetësimet e banorëve lidhen me furrat e bukës, klinikat dentare në godina banimi, apo boritë e makinave e trafikut të rënduar. Inspektorët e mjedisit ndermarrin herë pas here aksione për zbatimin e ligjit të zhurmave, ndërsa kanë marrë masat përkatëse në çdo rast konstatimi të shkeljes së ligjit.
Megjithatë, zhurma me burim të ndryshëm është prezente. Kështu, një banor i rrugës së Durrësit thotë se në apartamentin e tij më se shumti dëgjohet zhurma që shkaktohet nga trafiku i makinave, që shpesh herë e lë edhe pa gjumë.
Banorët ngrenë shqetësime edhe për rënien papushim të borive, apo dhe sinjalet kundër vjedhjes, që, sipas tyre, “kur fillojnë të bien nuk dinë të mbarojnë”. Por, burime zhurmash, të cilat na qëllon t’i dëgjojmë rëndom, janë edhe pompat e ujit nëpër pallate, apo lavazhet pranë godinave të banimit, etj.
Por cilat janë ndikimet e zhurmave në shëndet ?
Nëse ndokush mund të shfaqë zemërim, apo pakënaqësi, shkak mund të kenë qenë edhe zhurmat e larta. Perceptimi i zhurmave në jetën e përditshme ka një rëndësi të madhe për mirëqënien e shëndetit të popullatës, shprehen specialistët e shëndetit publik.
Në qoftë se ka një ‘bombardim’ nga zhurma të përditshme, me kalimin e kohës, kjo ndikon edhe në shëndet. Në radhë të parë, zhurmat ndikojnë duke shkaktuar një traumë të strukturave kokleare të veshit të brendshëm që çojnë deri në një humbje të dëgjimit të pakthyeshme. Por, edhe në sëmundjet e hipertensionit, pasi duke çliruar më tepër adrenalinë në gjak, rritet tensioni i këtyre njerëzve që marrin nivel zhurmash më të madh se norma, në sëmundjet ishemike të zemrës, në çrregullime të gjumit, por edhe në performancën e përditshme të njerëzve të ekpozuar karshi zhurmave, sqarojnë specialistët. Ndërkohë, ka evidenca të pjesshme që vijnë nga Perëndimi që japin dhe dëmtime në sistemin imunitar dhe defekte në lindje.
Por, zhurmat ndikojnë edhe duke i dhënë njerëzve të ekspozuar ndaj zhurmave varietet emocionesh negative, sikurse zemërim, papëlqyeshmëri të gjërave, moskënaqje, pazotësi, paaftësi, depresion, ankth, shqetësime, lodhje e dëshpërim, ndonjëherë deri në fazën e fundit, çmenduri.
Specialistët shpjegojnë se veç zhurmës janë një sërë faktorë social-psikologjikë dhe ekonomike, por ka dhe faktorë të tjerë personalë, demografikë si, mosha, seksi, statusi social, që të gjithë së bashku ndikojnë në shëndet. Ndikimi i zhurmave në shëndet varet dhe nga kohëzgjatja, por dhe eksperienca e popullatës ndaj tyre (sa e ndjeshme është ajo ndaj zhurmave dhe faktorëve të mësipërm), niveli kufi i zhurmave varet nga zonat ku do të bëhen matjet.
Në rrugët kryesore, duke qenë sa më në qendër, niveli i zhurmave duhet të jetë më i ulët. Niveli kur fillon të çrregullohet gjumi është 42-45 dB, ndërsa kur niveli është mbi 80 dB, atëherë shkohet drejt një shurdhimi të plotë. Nderkohe, Organizata Botërore e Shëndetësisë ka ndarë nivelet, sipas zonave ku gjenerohet zhurmë.