Qindra fermerë nga Berati, Lushnja, Fieri, Kavaja, Divjaka, Gjirokastra e zona të tjera të Shqipërisë, grumbullues dhe përpunues të qumështit, prej ditësh protestojnë kundër skemës së re të kompensimit të prodhimeve bujqësorë primare.
Në shenjë të revoltimit të tyre ata kanë derdhur në rrugë, jo vetëm qumështin që s’po u mblidhet, por edhe perimet e frutat që nuk kanë ku t’i shesin.
Për temën në fjalë, në emisionin ‘Java në RTSH’ ishin këtë të premte Nikoll Gjoni nga Shoqata e Industrisë Agropërpunuese dhe Eduart Sharka, ekspert fiskal dhe eksponent i Partisë Agrare Ambientaliste.
Ndërkohë, në editorialin e tij, analisti Preç Zogaj u shpreh se çdo rritje takse për sipërmarrjen agropërpunuese shkarkohet të prodhuesi i lëndës së parë, shkarkohet te konsumatori dhe provokon kësisoj një reaksion zinxhir reagimesh që nuk ta pret mendja.
“Në ekonominë e tregut taksat janë nervi i jetës së atyre që punojnë e paguajnë, ndaj nuk mund të vendosen në mënyrë arbitrare, për të mbyllur gropa dhe dështime. Duhen diskutuar e shoshitur gjerë e gjatë me grupet e interesit në funksion të zhvillimit e jo falimentimit. Kjo duhet të jetë marrëdhënia e qeverisë me sipërmarrjen” – apeli analisti Zogaj duke shtuar se kjo është edhe zgjidhja për revoltën e fermerëve
Ndërkohë që për të ftuarin Nikoll Gjoni, sektori i bujqësisë në Shqipëri kontribuon dyfishin e vendeve të tjera të rajonit.
“Vetë sektori i bujqësisë jep 21% të prodhimit të brendshëm bruto. Në Shqipëri, ai është dyfishi i kontributit duke e krahasuar me vendet e rajonit të Ballkanit Perëndimor. Kjo është një e dhënë që duhet të na vërë në alarm. Sektori i bujqësisë punëson mbi 40% të shqiptarëve. Qeveria vendosi që të rikthejë një ligj i cili i jepte fermerit 6%, e riktheu në një TVSH të barabartë 20%. Kjo i dha sektorit premisat e një zhvillimi të rëndësishëm. Kjo reflektohet në rritjen e eksporteve. Por nëse nga politika ka një qasje pozitive, zbatimi i programit ka një defekt. Këtu mendoj se problematika lidhet me ministritë e linjës” – tha Gjoni.
Ndërsa për ekspertin fiskal, Eduart Sharka, deri në vitin 2014 tregtia në sektorin bujqësor dhe blegtoral ka qenë informale. Ai u shpreh se koncepti i TVSH është universal, por skema e rikthyer nga 1 janari e çon fermerin në kushte të vështira për prodhimin dhe shitjen e produkteve.
“Nga 1 janari, TVSH-ja e rimbursueshme u ul nga 20% në 6%. Qeveritë shqiptare që në nisjen e kulturës fiskale për menduan se fermeri nuk i kishte kushtet për të qenë subjekt i tatueshëm. Unë mendoj se rikthimi i kësaj skeme është anti-kushtetuese.” – tha Eduart Sharka në studion e emisionit ‘Java në RTSH’.
Ai shtoi se situate është paralajmëruar edhe më parë nga drejtuesi i Partisë Agrare Ambientaliste, Agron Duka.
“Rreth dy muaj më parë, kryetari Agron Duka i ka dërguar një letër qeverisë shqiptare me 50 pika ku ka paralajmëruar qoftë pasojat që sillte rivendosja e kësaj takse, qoftë edhe masat që duheshin marrë në mënyrë urgjente për sektorin e bujqësisë. Ne jemi një parti që fokusin kryesor e kemi te Bujqësia dhe jemi të bindur se sektori në fjalë ka mundësinë që ta çlirojë Shqipërinë nga varfëria njëherë e mirë” – tha Sharka, eksponent i lartë i PAA.