Renee Jonees Bos zëvëndës ministre e punëve të jashtëme të Mbretërisë së Holandës gjatë qëndrimit një ditor në Tiranë mori pjesë në seminarin për transformimin e dipllomasië. Në një intervistë për Top-Channel ajo thotë se Shqipëria nuk i ka përmbushur plotësisht 5 prioritet. Ndërsa reformën në drejtësi e quan vendimtare.
1-Në Janar 2016 Holanda, do të marrë presidencën e BE-s. Cilat to të jenë prioritet e kësaj presidence?
Ne duam që Unioni Europian të fokusohet në inovacion,vënde pune dhe zhvillim, sepse është me shumë rëndësi që njerëzit të jenë të punësuar. Gjithashtu duam që BE të ketë në fokus edhe cështje të rëndësishme të ditëve të sotme. Si përshëmbull cështje që lidhen me refugjatët apo emigracioni përfshi ato të klimës dhe energjisë. Mbi të gjitha duam një BE që ka në vëmendje qytetarët e saj, se vetëm kështu mund të jemi të lidhur me qytetarët. Njerëzit duhet të përfshihen.
2-Po zgjerimi?
Është një pjesë e rëndësishme e axhendës sonë pasi qasja e Holandës dihet tashmë. Ajo është. Strikt dhe të Drejtë. Ne duam ti ndihmojmë vëndet që kanë nisur rrugën drejt BE-s . Ne mendojmë se kjo është e rëndësishme dhe ndihmon reformat.
3-Cili është vlerësimi i Holandës për përpjejekjet e Shqipërisë sa i përket integrimit europian?
Hapa madhorë janë hedhur, prandaj Shqipërisë vitin e shkuar iu dha statusi vëndit kandidat. Mendoj se ky ishte një moment me rëndësi dhe ju urojmë për këtë. Por natyrisht hapi i radhës është zbatimi pasi tjetër gjë është ti kesh gjërat e shkruara apo të prodhosh ligje dhe tjetër gjë ti realizosh ato.
Dhe sic thuhet prova e ëmbëlsirës së Pudingut është kur e konsumon atë. Hapa konkret,vijushmeri dhe zbatim. Këto janë ato me të cilat do të përballet Shqipëria.
4-Cili është vlerësimi Holandës për Shqipërinë në përmbushje të 5 prioriteteve kërkuar nga Komisioni Europian?
Jo plotësisht deri më tani. Ne duhet të jemi të sinqertë për këtë. Hapa të tjerë duhet të ndërmerren si përshembull reformimin e sistemit të drejtësisë , luftën kundra krimit të organizuar e korrupsionit. Pra, hapa janë ndërmarrë por për momentin nuk jemi atje ku duhet.
5-A medoni se Shqipëria është gati për të nisur negociatat për antarësim në BE?
Le të shohim. Unë medoj se nëse Shqipëria bën hapat e duhur dhe me të vërtetë do të ketë ndryshime atherë hapi i radhës do të mbërrijë por mbetet në dorën tuaj.
6-Si i shikoni përpjekjet e nisura në reformin e sistemit të drejtësisë?
Disa ide shumë të mira tashmë ndodhen mbi tavolinë. Disa hapa janë ndërmarrë. Por reforma në drejëtësi është një prej atryre gjërave të vështira për tu realizuar. Është më kryesorja për tu realizuar. Cdo demokraci e meriton të ketë një sistem drejtësie të mirë. Nëse nuk e kemi në drejtësi të tillë atherë demokracia nuk është funksionale. Për Shqipërinë kjo reformë është një prej aspakteve më vendimtare. Ne e ndihmojmë Shqipërinë dhe nuk themi cfarë është mirë apo keq pra jemi partnerët tuaj. Sot kam takuar shumë njerëz mes tyre dhe studentë që studjojnë për drejtësi në Holandë. Këtu ne kemi një program për shtetin e të drejtës. Do të punojmë sëbashku për hapat e tjerë.
7-Cilat janë shqetësimet që Holanda ka për Shqipërinë?
Ne duhet të jemi të sinqertë. Korrupsioni është me të vërtetë shqetësim. Medoj se korrupsioni sëbashku me një sistem drejtësie që nuk mirëfunksionon shërben si një vështirësi në zhvillimin ekonomik të vëndit. Është e vështirë për kompatinë ato duan transparencë dhe nëse kanë një problem ti drejtohen gjyqësorit apo nëse ka korrupsion të goditet. Gjithashtu e shikojmë si problem edhe papunësinë e të rinjve mundësitë që ata duhet të kenë. Ju keni një vend të mrekullueshëm por të rinjtë e talentuar duhet ti mbani këtu për të ndërtuar vendin.
Nga Muhamed Veliu TCH