Ishte viti 2018 kur nisi beteja e madhe për prishjen e Tetarit Kombëtar. Në 17 maj të 2020-s u bë shembja e Teatrit Kombëtar dhe që prej asaj kohe ka nisur një betejë ligjore mes Aleancës për mbrojtjen e teatrit dhe Bashkisë së Tiranës.
Bashkia Tiranë ka shpallur ditën e djeshme tenderin për ndërtimin e godinës së Teatrit Kombëtar. Kjo është faza e parë e cila ka një vlerë të fondit limit prej 1 miliard e 854 milionë lekë pa TVSH. Data e fundit për dorëzimin e dokumenteve është më 3 nëntor 2022, ku kompania fituese do të ketë një kontratë për 27 muaj.
Debati në studion e “Shqipëria Live”
Regjisori Edmond Budina: Gjithçka këtu është e jashtëligjshme. U tha që prona ti kthehet Ministrisë së Kulturës, por godina u prish. Ai që e prishi ka një përgjegjësi? Të vij dikush të të prishë shtëpinë e të thotë ça të bëj, të shkosh në burg.
Pastaj është një proces i hapur në SPAK për kryetarin e Bashkisë së Tiranës, nuk është i mbyllur. Procesi është hapur nga Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit. U konsultuan me 2-3 artistë, nuk i mblodhën të gjithë.
Ndërkohë në bazë të çfarë konkursi fitoi? Duhet të ishte bërë një konkurs për projektin e Teatrit.
Aktori Gazmend Paja: Dua një ambient pasi kam akoma energji për të dhënë ato që kam brenda meje. Nuk e di nëse është e saktë se ka pasur kaq shumë vende Teatri Kombëtar, aq sa thotë profesori. Por profesori duke qenë më i madh, e di më mirë.
Unë di që është konsultuar me disa artistë, ndoshta jo 2-3 veta por më shumë. Ke legjenda që janë pro teatrit të ri, ka pasur sikletet e veta që i dimë. Nuk mendoj se jemi përçarë. Unë dua teatrin e ri, pse? Është më prezantues, ofron komoditet.
Aktori Erion Isai: Një kryeqytet në çdo vend të botës ka një godinë që është teatri, që shfaq madhështi dhe krenari kombëtare. Godina e vjetër a ishte ndërtuar për si godinë teatri?
Regjisori Edmond Budina: Është një burrë i mençur që ka vdekur, e ka quajtur vepër monumentale. Kishte një kulturë të veçantë, por kur mosnjohja hy thellë, thoni duam një modern. Një modern tjetër bëjeni në një vend tjetër.
Salla e parë që u ndërtua, të thuhej se ishte e teatrit? Atëherë nuk kishte sallë. Për 40 e ca vjet atë rol kishte. Edhe yt atë e ka ruajtur me shpirt. Ndërtojeni në një vend tjetër.
Erion Isai: Në mbledhjet që janë bërë është diskutuar për anulimin e ligjeve për ndryshimin e Teatrit dhe godina e re të mos cenonte territorin.
Regjisori Edmond Budina: Gabim që nuk e keni kërkuar ruajtjen e teatrit.
Robert Aliaj: Më vjen keq që debati gjithmonë devijon. Praktikisht po bëhet politikë, duke mbrojtur interesat e vet. Vlera e teatrit nuk është se me çfarë është ndërtuar, edhe pse ka një arkitekturë të madhe. Dëgjoj se thonë se ai teatër nuk kishte vlerë.
Nuk duhet të përqendrohemi se si do të ndërtohet, por besoj se Tirana ka më shumë nevojë se disa teatër, se janë krijuar zona si geto, ku ka njerëz pa fund dhe që kërkojnë një dimension tjetër
Erion Isai: Më vjen keq se nëse pas 5-10 vitesh kur dikush të kërkojë në google, do të shohë topat e baltës hidh e prit, vetëm e vetëm se ti mendon ndryshe. Njollë turpi nuk dua ta rëndoj, por një diskutim i vrarë. I shitur, i blerë, maskara.
Regjisori Edmond Budina: Ne jemi përbaltur, ke një pozicion politik, je shpërblyer. Mos na çudisni, nuk po të themi je shitur.
Erion Isai: Jam kokrra e socialistit dhe e kam për nder.
Regjisori Edmond Budina: Pse mos të ndërtohet te parkimi aty te PD
Gazmend Paja: Të ulemi të mendojmë si artistë. Unë do jem kudo që janë artistët. Patjetër që duhet ruajtur historia. Është përmendur se në një nga sallat do të vendosen objektet e disa prej atyre që kanë luajtur aty. E dini gjendjen e garderobës që kanë qenë minjtë aty
Kam bërë 8 premiera, kam hyrë në çdo cep dhe kam ndjerë erën dhe kam parë lagështirën. Kanë vdekur nga ajo skena, Fadili i shkretë, kështu doli.
Regjisori Edmond Budina: Ashtu u shpif.
Gazmend Paja: Nuk e kam nxjerrë unë, kolegët tuaj e kanë nxjerrë./m.j