Episod me Elez dhe Lenin

Përtej patetizmit të paevitueshëm, më i lumtur se kurrë, krejt i dehur nga era e ndryshimeve të vrullshme, shijoja me të gjitha qelizat e shpirtit dhe të trupit flladin e Lirisë së ëndërruar me dhjetra vite.

Elez Biberaj jo. Elezi aspak. Elezi nxinte. Elezi hund’ e buzë e turivarur, sikur vinçi nuk kishte ardhur për të shkulur Leninin, por për ta marr e për ta hedh në plehra Elezin.

E kam imtësisht në kujtesë pamjen e vrërët të Elez Biberajt atë natë qershori. Por mes haresë së përgjithëshme nuk i dhashë rëndësi. Qefi më mbeti, do desha ta shihja ndryshe, jo të lumtur, jo të akzaltuar, të paktën normal, por ndoshta ashtu e ka tipin, thash me vete, dhe s’e zgjata. Mora nga toka një cop letër të hedhur, dhe, për mos me ja prish terezinë, j’u afrova Elezit me mirsjellje:

Quhem Edison Ypi. Jam inxhinier. Të kam ndjekur me vite. Të lutem më jep një autograf, dhe i zgjata copën e kartonit dhe stilolapsin.

E kërkova dhe e gjeta nëpër rraqe atë copë letër ku Elezi shkruajti:

Jash Gawronski, për shembull, të cilin e kisha ndjekur si i tërbuar përmes RAI-t nga Rusia, më shkroi: “A Edison, pieno di gioia e di voglia di vivere”.

“31 mars 1991 në 11 e gjysëm të natës”, i kam shtuar vetë për të mos harruar.

Kalonte koha dhe fytyra e vrerosur e Elezit s’më ndahej. Duke ripërtypur faktet e kaluara, nisën të më trashen dyshimet.

E konfirmuar nga të tjerë shumë më të fiksuar se unë pas radios së famshme, Zëri i Amerikës nuk e tha kurrë gjysëm llafi për të dëshmuar se ishte në anën e viktimave të ferrit komunist. Nuk e identifikoi kurrë veten me diçka të kundërt, a të paktën të ndryshme, me regjimin gjakatar. Vetëm ca si lajme bajate që i dëgjonim më të qarta, më të freskëta, më të forta, nga radiot italiane, vetë, ose vesh më vesh etj.

Zëri i Amerikës nuk ishte vetëm për të qarë. Ishte dhe për të qeshur. Spikerat flisnin me zë të ngadaltë si pëshpërimë. Si diversanta të friksuar kokë më kokë fshehur në një shpellë andej nga malet e Mirditës apo Pukës në një natë dimri, kur bënte ftohtë, ulur rreth zjarrit mbledhur me kapota, me pushkët mes këmbëve. Përfytyrimi spikerave dhe të folurës së tyre me atë çuçurrritje llukullukulluku të mbytur, ishte vërtet zbabitës. Ndoshta e bënin për të ndarë me ne mjeranët e strukur frikën e tyre inekzistente me frikën tonë reale. Se kush ua kishte mësuar atë marifet makabër, pervers dhe kriminal, për tu dukur të afërt me ne budallenjtë që e dëgjonim ndërkohë që ishim pafundësisht të largët, ja fal krejt floririn e botës atij që ma zbardh këtë çudi të madhe.

Amerikën dhe Zërin i Amerikës, vetëm t’i mendoje të kapte tmerri. Por Zërin e Amerikës, me pak kujdes, mund ta dëgjoje. Askush nuk u internua as u burgos sepse ishte kapur duke dëgjuar “Zërin”. Kush thotë të kundërtën, gënjen. Nuk mund të ishin aq budallenj sa të burgosin pse dëgjoje Zërin e Sigurimit të maskuar si Zëri i Amerikës. Do ishte rrenë tepër e madhe, dozë për kuaj.

Flitej gjithë kohën për rrezikun që na kanoste nga armiqtë kapitalistë, revizionistë, socialimperialistë etj etj. Por për rrezikun kundër Zërit Amerikës, kurrë, ose aq rrallë sa s’më kujtohet asnjë rast.

Për Zërin e Amerikës nuk flisnin. Nuk preknin mutin se vinte erë. Nuk e trazonin shejtanin se e zgjonin. Nuk e shijonin fitoren, se ja merrnin m’sysh dhe mund ta rrezikonin. E ka thënë dhe Shekspiri: Më mirë vuajmë taksiratet që po kemi, se të hidhemi në ato që s’i dimë.

Shumë është folur e shkruar për arratisje emrash të famshëm e të zhurmshëm, me data, orë, vende, që i organizonte xhaxhi Sigurimi, dhe “të arratisurit” triumfatorë përfundonin, ku thua ti, te Zëri i Amerikës.

Në vitet ’90 rekomandimet dhe punësimet i bënin, ndoshta dhe i bëjnë, shefa sorosianë që punësojnë në vende kyçe bij e bija komunistash, nomenklaturistash, sigurimistash.

Po rekomandimet për të tillë bij e bija sorollopësh komunistë te Zëri i Amerikës, kush i bëri ? A ka ditur gjë Elezi për këto ? Është gjallë. Mund të flasi vetë.

Druaj se Elez Biberaj dhe të tjerë ishin të lidhur me Sigurimit. E tmerrshme ? E e llahtarshme ? Të hapin dosjet, të dali e vërreta, dhe e tërheq druajtjen, madje bëj dhe autokritikë.

S’po vazhdoj më se po më vjen për të vjellë nga fëlliqësirët që hiqen të pastër por janë marrë me gjëra kaq të ndyra.