Suedia nuk duhet të presë mbështetjen e Turqisë për anëtarësimin e saj në NATO pas protestave pranë ambasadës turke në Stokholm në fundjavë që çoi në djegien e kuranit.
“Është shumë e qartë se ata që lejojnë një blasfemi të tillë para ambasadës sonë në Stokholm nuk mund të presin më mbështetjen tonë për anëtarësimin e tyre në NATO. Qeveria suedeze nuk ka nevojë të përmendë të drejtat dhe liritë. Nëse vërtet respektoni të drejtat dhe lirinë, në fillim duhet të respektoni Republikën Turke ose besimet fetare të myslimanëve. Nëse nuk tregoni atë respekt, më vjen keq ju nuk do të shihni ndonjë mbështetje nga ne në lidhje me çështjen e anëtarësimit.”
Protestat në Stokholm kanë rritur tensionet me Turqinë. Ministri i Jashtëm suedez Tobias Billstrom nuk pranoi të komentonte pas deklaratës së presidentit turk. Nga ana tjetër Departamenti i Shtetit i SHBA-u shpreh se Finlanda dhe Suedia janë gati për t’u bashkuar me aleancën e NATO-s, pasi presidenti turk Erdogan tha se Suedia nuk duhet të presë mbështetjen e Turqisë për anëtarësimin e saj.
Zëdhënësi i Departamentit të Shtetit Ned Price u tha gazetarëve se djegia e librave të shenjtë është një akt thellësisht mosrespektues por vendet nordike plotësojnë plotësisht kushtet për anëtarësim.
“Ne mbështesim fuqimisht kandidaturat e tyre në NATO. Finlanda dhe Suedia janë të gatshme t’i bashkohen aleancës për shkak të aftësive të tyre ushtarake. Kur bëhet fjalë për atë që kemi parë ditët e fundit. Ne mbështesim lirinë e organizimit, të drejtën e tubimit paqësor si elementë të çdo demokracie. Por, ashtu siç tha kryeministri suedez djegia e librave që janë të shenjtë është një akt i turpshëm.”
Nga ana tjetër Ministri i Jashtëm i Finlandës u shpreh duhet që të të gjitha palët duhet të ulen sërish në tryezën bisedimeve pas situatës që ndodhi fundjavën e kaluar. “Nevojitet një pushim përpara se të kthehemi në bisedimet trepalëshe dhe të shohim se ku jemi, kështu që nuk duhet të nxirren ende përfundime,” tha ministri i Jashtëm Pekka Haavisto për Reuters.
Djegia e Kuranit u krye nga Rasmus Paludan, lideri i partisë politike daneze të ekstremit të djathtë, Linja e fortë. Paludan, i cili gjithashtu ka nënshtetësi suedeze, ka organizuar një sërë demonstratash në të kaluarën ku ka djegur Kuranin të cilat kanë ndezur tensione edhe në Suedi.
Suedia dhe Finlanda aplikuan vitin e kaluar për t’u bashkuar me NATO-n pas pushtimit rus të Ukrainës, por të 30 vendet anëtare duhet të miratojnë ofertat e tyre. Ankaraja ka thënë më parë se Suedia në veçanti duhet së pari të marrë një qëndrim më të qartë kundër atyre që i sheh si terroristë, kryesisht militantë kurdë dhe një grupi që fajëson për një përpjekje për grusht shteti të vitit 2016 në Turqi.
/s.f