Nga Ben Andoni
Fushata për zgjedhjet lokale të Dibrës, me retorikën e pahijshme të dy palëve, kërcënimet, rrahjet dhe gjuhën e përdorur kanë treguar se përmirësimet që duhej t’i paraprinin Reformës Zgjedhore e që duhej të manifestoheshin disi në këtë zgjedhje, nuk patën as predispozitën më të vogël të ndodhnin. Kjo mini-fushatë ka qenë copy-paste e votimeve të mëparshme shqiptare. Ofendime, gjuhë rrugaçësh, kërcënime fondesh (!) dhe rrahjet kanë treguar se edhe zgjedhjet e vitit 2017, nuk do kenë ndonjë ndryshim aq të madh me të mëparshmet. Dhe, për hir të së vërtetës, aq e vonuar sa është Reforma Zgjedhore duket se e ka krejtësisht të pamundur të bëhet në parametrat e duhur, me kohën e pakët, që ka mbetur me llogaritjen e kohës së zgjedhjeve. Në fillim nga politikanët ishte vendosur maj-qershori, si kufi për Reformën Zgjedhore, por jemi në shtator edhe ende s’është miratuar korniza për ndryshimet e saj. Të paktën, duhej që në shtator Parlamenti ta miratonte këtë kornizë ligjore në mënyrë që të mendohej për elementët teknikë të procesit të votimit, si edhe identifikimin biometrik të zgjedhësve, por nuk po ndodh.
Realisht vendi që zë kjo reformë, megjithëse përmendet shpesh, ende s’ka atë peshë specifike që mendohet nga subjektet e politikës. Të cilat duke ia hedhur fajin njëra-tjetrës kanë treguar se janë pak të interesuara seriozisht. Dhe, kjo ndodh sepse janë vetëm tre subjekte që vendosin për fatet e qeverisjes së Shqipërisë me sistemin aktual. Ndërsa për partitë e vogla, kalimi i pragut të lartë dhe kërkesa për sistemin me korrektim kombëtar ose proporcional maxhoritar, janë gati të paarritshme. Partitë e vogla as nuk përfillen. Shpresa e vetme mbetet si gjithnjë dora e OSBE-së, që është ende një subjekt i zbehtë të diktojë palët pasi të gjitha energjitë janë ende për lehtësimin e luftës së ashpër politike mes palëve për miratimin e elementëve që do implementojnë Reformën në Drejtësi.
Në dukje, gjithçka është e rregullt. Pozita është gati, por nuk e çon procesin përpara. Status-quo e sotme i leverdis. Kurse opozita, paradoksalisht, rendit një sërë elementësh që e rregullojnë sistemin si kontrollin e plotë të financave të partive dhe kriminalizimin e donacioneve private, votimin dhe numërimin elektronik, që vetë pati në dorë t’i bëjë dhe nuk i bëri, duke mos funksionalizuat dot kurrë një reformë themeltare.
Në ditët tona, elektronika mendohet si një nga elementët bazë për një ndryshim thelbësor të procesit zgjedhor shqiptar që është ende larg parametrave të pranuar dhe pastaj me radhë përbërjen e komisioneve të numërimit dhe më kryesorja: financimet e shumëpërfolura të partive. Edhe pse këto të gjitha janë në rekomandimet e strukturave që vëzhgojnë zgjedhjet shqiptare, duket se asgjë nuk është prodhuar nga Komisioni i Posaçëm Parlamentar, ngritur enkas për këtë qëllim.
Dhe, sot, megjithë vonesat, që duket se nuk bëjnë përshtypje, detyrat përpara janë imediate. Një nga pikat më të dobëta të zgjedhjeve të shkuara ishin kandidatët me të shkuar kriminale, që paçka denoncimeve të dyanshme kanë kaluar barrierat duke zënë ulëset në Kuvend duke e kthyer këtë sesion të parlamentit nga më të dobëtit e historisë parlamentare të vendit.
Ndaj retorika e dy palëve që flasin për shitblerje votash, korruptim të funksionarëve, premtimet për dhënien e votave apo ofrimin e të mirave materiale që duhen klasifikuar si korrupsion zgjedhor ende s’po merren seriozisht. Pasi edhe vetë subjektet që do ngrejë Reforma për Drejtësi për korrupsionin zgjedhor janë ende larg. Kështuqë hetimi për financimet e partive, ka të ngjarë që sërish të mos verifikohet, ashtu si edhe votimi elektronik të mos ndodhë sërish. Dhe, nuk ka sesi të ndodhë ndryshe, kur pushteti sërish do të ndahet nga tre forcat, që nuk e duan reformën. Bash ato, që bërtasin më shumë për drejtësi dhe që akuzonin aq shëmtuar njëra-tjetrën në mitingun për zgjedhjen e bashkiakut të një qyteti të vogël, që politika e ka kthyer edhe më periferik me politikën e deritanishme.
Javanews
