Shqipëria ka bërë progres të dukshëm në drejtim të luftës ndaj krimit të organizuar dhe vendosjes së shtetit ligjor. Në këtë përfundim ka arritur Komisioni Europian në raportin e ndërmjetëm për Shqipërinë.
Në raportin e siguruar nga Abc News, KE thekson se sugjerimi për hapjen e negociatave me Shqipërinë i dhënë në vitin 2019 është i vlefshëm dhe duhet të merret parasysh nga vendet e Bashkimit Europian.
Në raportin që pritet të publikohet sot, të siguruar paraprakisht nga Abc News KE vlerëson faktin se ka rënë ndjeshëm numri i personave nga Shqipëria që kërkojnë azil në BE.
Në vitin 2019, vetëm 5 599 shqiptarë kërkuan azil në vendet e BE-së, ndryshe nga vitet e mëparshme, ku kulmi u arrit në 2017 me 7 633.
PJESË NGA RAPORTI
Implementimi i reformave
KE vlerëson se Shqipëria ka hedhur hapa konkrete në drejtim të implementimit të reformave që lidhen me integrimin e vendit në Bashkimin Europian.
Një ndër pikat ku fokusohet raporti ka të bëjë me Reformën në Drejtësi duke theksuar se po vijon me ritme të kënaqshme vettingu i gjyqtarëve dhe prokurorëve, ndërsa janë ngritur, Këshilli i Lartë i Prokurorisë, Këshilli Lartë Gjyqësor dhe SPAK-u, të cilat tashmë funksionojnë.
“Deri më tani nga vettingu janë shkarkuar ose kanë dhënë dorëheqjen 60% e gjyqtarëve dhe prokurorëve që kanë kaluar përmes filtrave të tij”, thuhet në raport.
Lufta kundër korrupsionit
Raporti vlerëson gjithashtu hapat e hedhura nga vendi në luftën kundër korrupsionit.
Ndër të tjera në raport thuhet: Autoritetet shqiptare forcuan kapacitetet operacionale, koordinuese dhe monitoruese në luftën kundër korrupsionit
duke përfshirë këtu edhe Task Forcën Kundër Korrupsionit, krijimin e një drejtorie specifike kundër korrupsionit në Ministrinë e Drejtësisë dhe të një rrjeti të koordinatorëve anti-korrupsion.
Rezultatet konkrete në luftën kundër korrupsionit përfshijnë rezultate në vettingun e prokurorëve dhe gjykatësve, i cili ka çuar në shkarkimin nga detyra të një numri të magjistratëve të rangut të lartë, duke përfshirë në Gjykatën Kushtetuese dhe Gjykatës së Lartë.
Për më tepër, në shtator 2019, një ish-ministër i Brendshëm u shpall fajtor për shpërdorim detyre nga Gjykata e Apelit të Krimeve të Rënda dhe u dha dënua me tre vite e katër muaj shërbim prove.
Në Shtator 2019, tre gjyqtarë të Gjykatës së Apelit Durrës u shpallën fajtorë për korrupsion pasiv dhe u dënuan me shtatë vjet burg. Në qershor 2019, një gjyqtar i Gjykatës së Lartë u dënua me nëntë muaj burg për falsifikim të dokumenteve.
Në shkurt të vitit 2019, 12 zyrtarë dhe ish-zyrtarë të ministrisë së Drejtësisë, përfshirë një ish-Sekretar të Përgjithshëm të Ministrisë – u arrestuan për dyshim të shpërdorimit të detyrës dhe shkelje të barazisë në tenderë gjatë periudhës 2016-2017.
Në shkurt 2019, Gjykata e Apelit e Krimeve të Rënda konfirmoi dënimin e një gjyqtari të Gjykatës së Apelit të dënuar në shkallën e parë në 2018.
Rritja e ndjekshmërisë dhe dënimeve kundër krimit të organizuar
• Në shkurt të vitit 2020, në kuadrin e ligjit anti-mafia, SPAK sekuestroi pasuritë e një shtetasi shqiptar, të dënuar në Itali për trafik droge dhe krim të organizuar.
• Në shkurt të vitit 2020, autoritetet shqiptare morën pjesë në dy operacione të suksesshme me agjencitë e zbatimit të ligjit në Itali në luftën kundër trafikut ndërkombëtar të drogës. Këto operacione u kryen gjithashtu në koordinim me agjencitë nga Shtetet e tjera Anëtare të BE-së, përfshirë Hollandën. Më shumë se 40 persona, përfshirë gjashtë shtetas shqiptarë, u arrestuan, të akuzuar se i përkisnin grupeve kriminale aktive në trafikun e kokainës në të gjithë Evropën.
Në total u kapën më shumë se 350 kg kokainë, së bashku me 5 kg heroinë dhe 400 kg marijuanë. Në një operacion tjetër të vetëm në shkurt, Shqipëria ofroi mbështetje për agjencitë italiane të zbatimit të ligjit që çuan në kapjen e 450 kg marihuanë, 75 kg hashash dhe 3.5 litra naftë hash; në një operacion të veçantë, Shqipëria ofroi mbështetje për Guardia di Finanza Italiane, duke rezultuar në sekuestrimin e 1.128 kg kokainë.
• Në janar të vitit 2020, autoritetet shqiptare morën pjesë në një operacion me autoritetet e zbatimit të ligjit në Greqi. 1.18 ton kokainë me origjinë në Amerikën e Jugut, si dhe u kapën një sasi e madhe parash dhe armë. U arrestuan disa shtetas shqiptarë.
• Në Nëntor 2019, autoritetet shqiptare përfunduan një operacion të madh për kapjen e pasurive me vlerë 12 milion € të një trafikanti të dyshuar droge.
• Në Tetor 2019, Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda konfirmoi vendimin e gjykatës së shkallës së parë duke dënuar kryetarin e një grupi kriminel transnacional për trafik droge me 15 vjet burg (të reduktuar në dhjetë vjet përmes procedurave të shkurtuara) për krijimin e një grupi të strukturuar kriminal, trafikimin narkotikët, dështimi i deklarimit të pasurive dhe pastrimi i parave.
• Në Tetor 2019, autoritetet shqiptare morën pjesë në një operacion me autoritetet e zbatimit të ligjit në Mbretërinë e Bashkuar. U sekuestruan pesë kg kokainë dhe një shumë e madhe parash. Një shtetas shqiptar i akuzuar si anëtar i një rrjeti narkotrafikimi të përfshirë në trafik kokainë dhe heroinë u arrestua.
• Në Shtator 2019, autoritetet shqiptare të zbatimit të ligjit dhe prokurorët e krimeve të rënda përfunduan një operacion 3-vjeçar me autoritetet greke, si dhe me shtetet e tjera anëtare të BE-së. Operacioni çoi në çmontimin e katër grupeve kriminale të përfshirë në trafik droge. Grupet raportohet se siguruan farat në Hollandë dhe i çuan në Shqipëri për kultivim. Grupet gjithashtu ishin të përfshirë në trafikimin e qënieve njerëzore.
• Në Shtator 2019, autoritetet shqiptare të zbatimit të ligjit sekuestruan 137 kg kokainë në Portin e Durrësit, të fshehur në kontejnerë nga Ekuadori. Operacioni u krye në bashkëpunim me autoritetet greke dhe amerikane. Dy anëtarë të stafit të sigurisë së portit u arrestuan.
• Në Shtator 2019, autoritetet shqiptare të zbatimit të ligjit morën pjesë me autoritetet greke të zbatimit të ligjit në një tjetër operacion të madh të përbashkët anti-narkotik. 56 persona u arrestuan.
• Në gusht 2019, autoritetet shqiptare të zbatimit të ligjit kryen një operacion të rëndësishëm policor rreth Krujës. 19 persona u arrestuan për kultivimin e drogës.
• Në qershor 2019, autoritetet shqiptare të zbatimit të ligjit morën pjesë në një operacion policor të koordinuar nga Europol dhe duke përfshirë Shtete të ndryshme Anëtare të BE-së.
31 persona të akuzuar se i përkisnin një organizate të madhe kriminale u arrestuan. Droga, armët dhe pasuritë u sekuestruan në Shqipëri dhe në BE. Më konkretisht, në Shqipëri operacioni çoi në arrestimin e kreut të dyshuar të grupit kriminal, si dhe në sekuestrimin e 200,000 euro, automjeteve dhe një investim biznesi të vlerësuar në 1 milion euro.
Sa i përket të dhënave të përgjithshme në luftën kundër krimit të organizuar, numri i çështjeve të reja që lidhen me organizatat kriminale dhe grupet e strukturuara kriminale të referuara në ndjekje penale u rrit nga 34 në 2017 në 53 në 2018.
Në vitin 2019, kishte 50% më shumë referime, me 79 raste. 13 aktakuza për krimin e organizuar janë lëshuar në vitin 2019, në krahasim me pesë në 2018 dhe shtatë në 2017.
Tetë persona u dënuan në shkallë të prerë në vitin 2017, dhe tetë në 2018.
Përveç kësaj, 18 persona u dënuan në nivelin e apelit në 2017, 20 në 2018 (përfshirë në një rast të lidhur me operacionin Lazarat), një në 2019, përveç pesë dënimeve në nivelin e shkallës së parë në 2017 dhe nëntë dënime në nivelin e shkallës së parë në 2019. Të gjitha këto kanë të bëjnë me trafikun e drogës.
Sa i përket numrit të krimeve të rënda, në vitin 2018, 22 raste të reja për trafikimin e qënieve njerëzore janë referuar në prokurori, 257 për pastrim parash dhe 1.524 për prodhimin dhe trafikimin e drogës.
Nga totali i referimeve për trafikimin e qenieve njerëzore, pastrim parash dhe trafik droge, 551 raste kanë rezultuar aktakuza në vitin 2018, dhe 507 në 2019.
Sa i përket dënimeve përfundimtare, ka pasur tre për trafikim të qënieve njerëzore në 2018 dhe pesë në 2019.
Për pastrimin e parave, ka pasur 10 dënime përfundimtare në 2018 dhe tetë në 2019.
Në 2018, 685 autorë të krimeve morën dënimin përfundimtar për prodhimin e trafikut të drogës dhe trafikimin dhe 290 në 2019.
Për pasuritë kriminale dhe pronat e sekuestruara dhe konfiskuar sipas ligjit antimafia, Shqipëria raportoi një shumë të parashikuar prej rreth 20 milion euro të kapur në 2019, kundrejt rreth 7 milion euro në 2018.
Një vlerësim 870,000 euro u konfiskua në vitin 2019, krahasuar me rreth 26,600 euro në 2018.
Pas këtij raporti, i mbetet ministrave të Jashtëm të vendeve të Bashkimit Europian që të vendosin nëse do t’i hapin apo jo negociatat me Shqipërinë.
