Për vite me radhë, Neelie Kroes i binte Europës pash më pash si një prej zyrtarëve më të lartë të Unionit, që paralajmëronte korporatat e mëdha se “nuk mund t’u fshiheshin dot” rregullave të BE-së.
Politikania holandeze publikisht rreshtohej krah qytetarëve të zakonshëm që “mezi paguajnë faturat” ndërkohë që kundravajtësit e mëdhenj “shijonin frytet e fitimeve të dyshimta”.
Si komisionere e BE-së për Politikat e Konkurrencës në periudhën 2004-2010, ajo ishte ndër komisarët kryesorë të BE-së që luftonin për ligjzbatimin, dhe ka qenë pesë herë në listën vjetore të revistës “Forbes” të 100 femrave më të fuqishme të botës.
Ajo që Kroes nuk i tha kurrë publikut –dhe as zyrtarëve të Komisionit Europian në deklaratat e detyrueshme të transparencës – ishte se ajo ka qenë e regjistruar si drejtuese e një kompanie offshore në ishujt Bahamas, parajsë fiskale e Karaibeve ku ruajtja e sekretit dhe struktura minimale e taksave ka tërhequr shumë kompani shumëkombëshe, por edhe shumë kriminelë.
Kroes ka qenë drejtuese e kompanisë Mint Holdings Ltd nga korriku 2000 në tetor 2009, pra përfshihet edhe periudha kur ka qenë në detyrën e lartë në BE.
Zbulimi i publikuar sot në DITA vjen nga Konsorciumi Ndërkombëtar i Gazetarëve Investigativë, ICIJ, që në bashkëpunim me gazetën gjermane Süddeutsche Zeitung kanë shtënë në dorë një tufë prej 1.3 milionë dosjesh nga regjistri kombëtar i Korporatave në Bahamas, ku përfshihen emrat e drejtuesve dhe në disa raste, të pronarëve për mbi 175 mijë kompani, truste dhe shoqëri të regjistruara në Bahamas në periudhën 1990-2016.
Përmes avokatit të vet, Kroes i deklaroi ICIJ-së dhe mediave partnere se ajo nuk e deklaroi qenien drejtuese e një kompanie offshore, ngaqë kjo kompani nuk hyri kurrë në operativitet.
Sipas avokatit, Mint Holdings ishte krijuar së bashku me një mik biznesmen nga Jordania të Kroes, (Amin Badr-El-Din) për të eksploruar shanset e mbledhjes së fondeve për blerjen e aseteve të gjigantit amerikan Enron- me vlerë mbi 6 miliardë dollarë – Por marrëveshja nuk u arrit kurrë, pas Enron falimentoi.
Dokumentet e Bahamas
Ndryshe nga Letrat e Panamasë, dokumentet e Bahamas janë jo kaq të detajuara, edhe pse ekspozojnë shumëçka. Kështu përmbajtja e këtyre dosjeve nuk sqaron nëse administratorët apo drejtorët e kompanive guackë e kontrollonin realisht kompaninë, apo vepronin si të emëruar.
Megjithatë, ICIJ njofton se ato ende janë duke u hetuar, dhe është zbuluar se marrëveshjet offshore kanë funksionuar më së miri për politikanë të botës, njerëz të krimit apo drejtues të biznesit, të kombinuar me bankierë e avokatë.
Në rastin konkret, ish zyrtarja e lartë e BE-së, përgjegjëse për luftën kundër konkurrencës së pandershme të korporatave, Neelie Kroes, stonon fort në detyrën publike që ka patur për shumë vite, përballë qenies drejtuese e një kompanie offshore që mund të shtinte në dorë 6 miliardë dollarë asete, e që nuk dihet se ç’veprimtari të tjera ka kryer. I ligjshëm ky dyshim, përderisa kompania bahameze ka mbetur aktive deri vonë.
Ironikisht, nofka e saj ishte “Steely Neelie” (Stilli Nilli, Nili e çeliktë!) për retorikën e ashpër kundër biznesit të madh. Pas këtij posti, Kroes ka qenë edhe komisionere dixhitale (2010-2014). Nëse e kanë ndihmuar apo jo këto poste, le të themi se aktualisht kjo 75 vjeçare është anëtare bordi e disa shumëkombësheve dhe këshilltare e Bank of America, Merrill Lynch dhe Uber.
Kur dalin lajme të kësaj natyre për zyrtarë të lartë të Unionit, dhe krahason retorikën e tyre nga Brukseli, Strasburgu ose Tirana, për detyrat që duhet të përmbushë Shqipëria… /DITA/a.m.