Edhe pse tensionet në Lindjen e Mesme janë ulur kohët e fundit, frika nga një luftë bërthamore ende ekziston.
Një shpërthim bërthamor pa paralajmërim mund të shkaktojë humbje masive. Por, me përgatitjen e duhur, është e mundur të mbroheni ju dhe familja juaj nga pasojat e rrezatimit.
10 minutat e para janë vendimtare, nëse ndodh një shpërthim bërthamor.
Mos e humbni kohën. Brenda 10 minutave të para, tymi radioaktiv do të fillojë të përhapet. Duhet të gjeni menjëherë një strehë të sigurt.
Futuni në një ndërtesë solide, idealisht me mure prej betoni ose tullash. Sa më në qendër ose më thellë në bodrum të shkoni, aq më mirë.
Garazhet nëntokësore, metrotë apo ndërtesat shumëkatëshe janë zgjedhje të mira për strehim.
Një shembull real. Më 6 gusht 1945, Eizo Nomura i mbijetoi bombës atomike në Hiroshima sepse ndodhej në bodrumin e një ndërtese, vetëm 170 metra larg nga qendra e shpërthimit. Ai jetoi deri në moshën 84-vjeçare.
24 orët e para
-Hiqni rrobat e kontaminuara nëse mendoni se keni qenë të ekspozuar ndaj rrezatimit.
-Lani zonat e ekspozuara të trupit me ujë dhe sapun.
-Izoloni kafshët shtëpiake në një dhomë të veçantë dhe laji nëse është e mundur.
-Qëndroni brenda! Mos dilni përveç nëse jeni në rrezik të drejtpërdrejtë ose ju udhëzojnë autoritetet.
-Qëndroni në qendër të ndërtesës ose në bodrum për të paktën 12–24 orë.
-Ushqimi, pijet dhe ilaçet që ndodhen në brendësi të strehës janë të sigurta për konsum.
48 orët e ardhshme
-Rrezatimi në natyrë bie ndjeshëm pas 24 orësh, por mbrojtja mbetet e rëndësishme.
-Dilni jashtë vetëm nëse është absolutisht e nevojshme dhe vetëm për pak kohë.
-Ndiqni udhëzimet e autoriteteve për informacion të përditësuar dhe për çdo urdhër të mundshëm evakuimi.
-Në rast se ju urdhërohet të qëndroni brenda
-Qëndroni brenda përveç nëse jeta juaj është në rrezik.
-Nëse duhet të dilni jashtë bëjeni vetë për ndonjë arsye urgjente:
-Mbuloni gojën dhe hundën me një maskë ose leckë.
-Vishni rroba dhe këpucë që mund të hiqen lehtë, dhe hiqini ato sapo të futeni sërish në strehë.
-Lani duart dhe zonat e ekspozuara të trupit.
-Fëmijët dhe gratë shtatzëna duhet të strehohen në zonat më të mbrojtura të ndërtesës.
-Përdorni vetëm ushqim dhe ujë të ruajtur. Mos konsumoni fruta/perime nga jashtë.
-Uji i rubinetit mund të jetë i sigurt për t’u përdorur, për sa kohë që nuk ka ndonjë njoftim zyrtar për ndryshe.
Mos shkoni në spitale për raste që nuk janë urgjente.
Në rast të një urdhri evakuimi, nëse jeni në shtëpi, merrni me vete:
-Ilaçet dhe dokumentet e rëndësishme
-Rroba, këpucë, telefona dhe karikues
-Ushqime dhe ujë të konservuar, pajisje higjienike, para në dorë, radio me bateri dhe bateri rezervë
-Artikuj për kafshët shtëpiake (ushqim, ilaçe, zinxhir, kafaz)
-Mos u ktheni në shtëpi derisa autoritetet të thonë se është e sigurt.
Nëse nuk jeni në shtëpi:
Mos tentoni të ktheheni. Ndiqni udhëzimet e autoriteteve vendore.
Mos shkoni në shkolla, spitale apo azile për të kërkuar të afërmit, përveç nëse ju udhëzohet ndryshe.
Përgatitni një kit emergjence dhe vendosni një plan familjar. Mos u panikosni. Informimi dhe reagimi i shpejtë shpëton jetë.
