Presidenti rus Vladimir Putin ka urdhëruar një mobilizim të pjesshëm për të përforcuar trupat e tij në Ukrainë pas pengesave të mëdha luftarake këtë muaj. Në një fjalim drejtuar kombit, ai tha se Rusia kërcënohej drejtpërdrejt me “shpërbërje” nga fuqitë perëndimore që mbështesin qeverinë e Kievit.
Ai gjithashtu paralajmëroi NATO-n se Rusia e armatosur me armë bërthamore mund të përdorë çdo armë kundër asaj që ai e quajti “shantazh bërthamor” perëndimor.
Mesazhi i tij erdhi një ditë pasi udhëheqësit e instaluar nga Rusia në katër rajone të Ukrainës lindore dhe jugore njoftuan planet për të ashtuquajturat referendume, duke filluar nga kjo javë, për bashkimin me Rusinë. Krimea u aneksua nga Rusia pas një lëvizjeje të tillë në vitin 2014, raporton abcnews.al.
Çfarë do të thotë mobilizim në praktikë?
Rusia planifikon të thërrasë rreth 300,000 rezervistë, domethënë njerëz që kanë pasur trajnime ushtarake. Siç theksoi Vladimir Putin, ata kanë aftësi të specializuara të nevojshme në konfliktin në Ukrainë. Trupat do të përfshijnë shumë oficerë rezervë, duke përfshirë disa mbi 60 vjeç.
Rusia teorikisht mund të mobilizojë rreth 25 milionë njerëz për shërbimin ushtarak, por kjo ende nuk po merret parasysh. Presidenti Putin dhe ministri i Mbrojtjes Sergei Shoigu theksuan se rekrutët nuk do të dërgohen për të luftuar në Ukrainë.
Shoigu tha se trupat shtesë kërkoheshin për të mbrojtur një vijë fronti që shtrihej për rreth 1000 km (600 milje).
Mobilizimi do të shtrihet në muaj dhe Putin ka thënë më parë se Rusia është e përgatitur për një luftë të gjatë. Agjencia e lajmeve Reuters thotë se ky është mobilizimi i parë i Rusisë që nga Lufta e Dytë Botërore, por Kremlini dërgoi mijëra rekrutë për të luftuar në Afganistan në vitet 1980, dhe më vonë në Çeçeni, në Kaukazin e Veriut.
Shumë rekrut të trajnuar dobët u vranë në ato luftëra të kushtueshme dhe këtë herë Kremlini duket i shqetësuar për të shmangur nxitjen e ndjenjave kundër luftës.
A janë forcat ruse më të forta se ato të Ukrainës?
Ushtria ruse është numerikisht superiore ndaj asaj të Ukrainës, por taktikat e Ukrainës në fushën e betejës dhe armët precize perëndimore e kanë ngushtuar këtë hendek.
Forca fillestare pushtuese e Rusisë në shkurt numëronte rreth 190,000 trupa, përveç mijëra luftëtarëve pro-rusë në rajonin e Donbasit.
Kremlini nisi një përpjekje masive rekrutimi, duke ofruar stimuj të mëdhenj financiarë. Kështu, trupa shtesë u hartuan, veçanërisht nga rajonet e varfra të Siberisë dhe Kaukazit, duke përfshirë luftëtarë çeçenë me përvojë.
Rusia ka një kufi normal prej pak më shumë se një milion personel ushtarak dhe pothuajse 900,000 staf civil, por muajin e kaluar Presidenti Putin nënshkroi një dekret për të rekrutuar 137,000 të tjerë, raporton abcnews.al.
Aktualisht, burrat rusë të moshës 18-27 vjeç janë të detyruar të kryejnë shërbimin ushtarak, zakonisht për një vit, por ka shumë përjashtime për arsye mjekësore ose për studentët.
Rusia fillimisht mohoi dërgimin e ushtarëve të rekrutuar në Ukrainë, por disa oficerë u disiplinuan pasi dolën në dritë raste të rekrutëve që detyroheshin të nënshkruanin kontrata. Presidenti Putin më pas këmbënguli se asnjë rekrut nuk do të dërgohej në luftë.
Para pushtimit, numri ushtarak i Ukrainës ishte shumë më i vogël, rreth 196,600 trupa aktive. Por Kievi urdhëroi një mobilizim masiv, i cili i ka rritur këto shifra.
Pse ndryshojnë gjërat tani?
Kundërofensiva e madhe e Ukrainës në rajonin verior të Kharkiv-it e ka ngritur Kremlinin në këmbë, thonë analistët dhe politikanët perëndimorë, gjë që shpjegon lëvizjen e fundit të Vladimir Putin.
Ministri i Mbrojtjes Shoigu dha një numër të ri të vdekjeve të mërkurën, 5,937 trupa ruse të vrarë. Por kjo është ende shumë nën vlerësimin e 25,000 të vdekurve të dhëna nga ministria e mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar në qershor, ndërsa Ukraina pretendon se shifra është rreth 50,000.
Është bërë e ditur se Rusia po rekruton të burgosur për të luftuar, ndërsa lufton me humbjet e saj të rënda. Në luftën e viteve 1979-1989 në Afganistan, ushtria sovjetike humbi rreth 15,000 trupa.
BBC Russian ka vërtetuar se humbjet e Rusisë në Ukrainë përfshijnë më shumë se 1000 oficerë elitë, duke përfshirë shumë pilotë, ekspertë të inteligjencës dhe forca speciale, shkruan BBC.
A po kërcënon Putin me përshkallëzim apo edhe luftë bërthamore?
Presidenti Putin dënoi mbështetësit perëndimorë të Kievit për “kërcënime” anti-ruse dhe paralajmëroi se çdo kërcënim ndaj integritetit territorial të Rusisë do të përballej me çfarëdo armë që Kremlini do ta konsideronte të nevojshme.
“Vendi ynë ka gjithashtu armë të ndryshme të shkatërrimit në masë dhe, në disa kategori, më moderne se ato që zotërojnë vendet e NATO-s”, tha ai.
“Ky nuk është blof”, shtoi Putin.
Doktrina ushtarake e Rusisë lejon përdorimin e armëve bërthamore taktike nëse shteti rus kërcënohet me shkatërrim.
Rusia ka përdorur tashmë raketa hipersonike me rreze të gjatë veprimi në Ukrainë, të cilat mund të fluturojnë më shpejt se 6,000 km/h (3,730 mph). Por analistët thonë se kjo nuk ka qenë një ndryshim i lojës.
Nëse Rusia pretendon, pas referendumeve të diskutueshme, se më shumë pjesë të Ukrainës i janë bashkuar Rusisë, atëherë mund të pretendojë gjithashtu se vetë Rusia është nën sulmin e NATO-s.
Kievi dhe udhëheqësit perëndimorë i shohin “referendumet” si maskim për rrëmbimin e tokës ruse. Ambasadorja e SHBA në Ukrainë Bridget Brink tha se “referendumet e rreme” dhe mobilizimi ishin shenja të dobësisë ruse.
Kryeministri holandez Mark Rutte e quajti lëvizjen ushtarake të Putinit “një shenjë paniku”.
“Retorika e tij për armët bërthamore është diçka që e kemi dëgjuar shumë herë më parë”, tha ai, duke shtuar se kjo e la atë të patrazuar.
Politikanë të tjerë perëndimorë gjithashtu kanë minimizuar çdo kërcënim të përshkallëzimit bërthamor.
/e.d