BE nuk mundi të binte dakord për krizën e refugjatëve, dhe tani ajo varet nga vullneti i autokratit Turk Erdogan. Nëse Evropa kërkon të rifitojë besueshmërinë së saj, atëherë ajo duhet të përballet me pasoja,” shkruan Markus Becker për “Der Spiegel” ne artikullin e se Enjtes, datë 05.05.2016.
Duhet pranuar, Komisioni i BE-së ishte në dilemë: Nëse do të kishte shtyrë heqjen e regjimit të vizave për Turqinë, Ankaraja me shumë mundësi do të ishte tërhequr nga marrëveshja me BE-në dhe do t’i linte emigrantët të lëviznin lirshëm për në Evropë. Për këtë arsye, mbase ishte e keqja më e vogël fakti që Komisioni i BE-së tashmë ka rekomanduar heqjen e regjimit të vizave për qytetarët turq.
BE-ja tani është duke paguar çmimin e paaftësisë për të siguruar vetë kufijtë e saj dhe për të ndarë në mënyrë të drejtë refugjatët midis vendeve anëtare: ajo i është dorëzuar vullnetit të mirë të Presidenti Turk, Rexhep Tayyip Erdogan, dhe kjo është për të e kushtueshme.
I kushton tani besueshmërisë së saj në çështjet e të drejtave të njeriut. Një nga kriteret që Ankaraja nuk i ka plotësuar ende – dhe që ka pak gjasa t’i përmbushë në kohën e duhur – është liria e shprehjes në Turqi. Erdogan ka sulmuar kritikët jo vetëm në vendin e tij, por kohët e fundit edhe në BE. Aktualisht AKP e Erdoganit po përpiqet t’u heq imunitetin një numri të madh deputetësh opozitar, të cilët rrezikojnë të ndiqen penalisht si të dyshuar për terrorizëm.
Nëse kjo është një përpjekje e Erdoganit për të gjetur pragun e durimit të BE, ai mund të vazhdojë i qetë: Deri më tani ai nuk e ka gjetur akoma këtë prag.
Vendimi i komisionit për heqjen e regjimit të vizave ndaj qytetarëve Turq e tregon këtë pa asnjë ekuivok. Por ky nuk është problemi në vetvete. Por mënyra se si u arrit kjo marrëveshje është ajo që ka shkaktuar një krisje në besimin e qytetarëve të BE. “Ne nuk do të luajmë me 72 kriteret,” thonte Zëvendëspresidenti i Komisionit Evropian, Frans Timmermans, të Enjten e kaluar përpara Parlamentit Evropian – megjithëse ishte e qartë prej kohësh që do të ndodhte e kundërta.
Nëse BE kërkon të rifitojë besueshmërinë e saj, atëherë ajo duhet të trajtojë themelin e çështjes së refugjatëve: egoizmin e vendeve të veçanta anëtare. Nëse ndonjë vend anëtar kërkon vetëm të përfitojë nga bashkësia evropiane – si Polonia, Hungaria, Çekia dhe Sllovakia- dhe nuk është i gatshëm të ofrojë ndihmë, atëherë ky vend duhet të përballet me pasoja. Një kolektiv që nuk sanksionon shpërndarjen e barrës, nuk mund të funksionoj në periudha afatgjata – kjo vlen si në çështjet e mëdha ashtu dhe ato të vogla. Për këtë arsye, qasja e Komisionit Evropian, për të aplikuar masa të ashpra ndaj anëtarëve që nuk solidarizohen, është e drejtë.
Një çmim duhet ta paguajë dhe Turqia. BE duhet t’ia bëjë të qartë qeverisë Turke që rruga, në të cilën shkelen të drejtat e njeriut dhe liria e shprehjes, nuk të dërgon në Evropë. Dhe që Turqia të mund të qëndrojë disi e braktisur në fund, duhet që Erdogan të abuzojë me detyrën e rojtarit të portës së emigrimit. (b.an)
(Der Spiegel , titulli në origjinal “EU und Türkei: Der hohe Preis für Erdogans Gunst”. Përgatiti Horald Kulli)