Nga Adriatik Doçi
Natën e 2 marsit 1997, Sali Berisha, për të mbajtur pushtetin me çdo kusht dhe çmim, nisi batalionet me militantë të PD dhe punonjës të SHIK-ut, me në krye gjeneralin e përgjithshëm Bashkim Gazidede, për të shtypur me zjarr rebelimin popullor në jug të Shqipërisë. 12 ditë më pas, në 14 mars 1997, batalionet e armatosura me arsenalin e ushtrisë ishin shpartalluar. Berisha kërkonte pajtim dhe pranon krijimin e qeverisë së pajtimit kombëtar me kryeministër, Bashkim Finon. Bashkim Gazidede kishte dezertuar dhe ishte fshehur. Ministri i Mbrojtjes Safet Zhulali dhe një pjesë e deputetëve të PD-së ishin arratisur në drejtim të paditur. Disa ditë më vonë, para se të arratisej për të kërkuar azil, Bashkim Gazidede shfaqet sërish. Kreu i SHIK-ut famëkeq thirret në Parlament për të raportuar për situatën.
Shqiptarja.com sjell fjalimin dhe përgjigjet e Gazidedes naj pyetjeve të deputetëve për ngjarjet e ’97. Versioni i tij për ngjarjet është në një farë mënyre edhe versioni i Sali Berishës, meqenëse Gazidede ishte dora e Berishës në të gjitha aktet dhe lëvizjet për të mbajtur pushtetin. Kryefjala e fjalimit të Gazidedes është zbërthimi i një komploti me armiq të jashtëm, të cilët shtrihen nga Greqia deri në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Sipas tij, pas firmave piramidale fshiheshin njerëz të qarqeve greke, të kamufluara në fondacione, por që ushtronin veprimtari antishqiptare, në zbatim të një plani të kopsitur për aneksimin e Jugut të Shqipërisë. Edhe hapjen e depove, armatosjen e popullsisë dhe krijimin e Komiteteve të Shpëtimit, Gazidede ia atribuon skenarit për të çliruar të ashtuquajturin Vorio-Epirin, ndonëse Sali Berisha ka deklaruar vitet e fundit se depot janë hapur me urdhër të tij, me qëllim që populli të mbrohej nga bandat.
Megjithatë, në atë kohë, Sali Berisha dhe Bashkim Gazideden akuzonin ministrin e tyre të Mbrojtjes, Safet Zhulalin, si përgjegjës për hapjen e depove të armëve, pasi sipas tyre ushtria braktisi depot. Në këtë mënyrë, Gazidede aludon se edhe ministri ishte pjesë e komplotit.
Hajeve e depove shkaktoi një katastrofë pasigurie në Shqipëri, ku humbën jetën mbi 3 mijë vetë. Akuzat për veprimtarinë e paligjshme të SHIK-ut që nga torturimin dhe zhdukjen e biznesmenit shqiptaro-maqedonas Remzi Hoxha, deri tek rrëmbimet, dhunimin dhe përgjimin e kundërshtarëve politikë të Berishës, Gazidede i konsideron shpifje të spiunëve të shërbimeve të huaja. Gjatë marrjes në pyetje të Gazidedes, deputetët fokusohen tek komploti grek dhe shorehin dyshime se pse kreu i SHIK-ut nuk e kishte njoftuar më parë Kuvendin për këtë skenar për copëtimin e Shqipërisë.
Rrëfimi i plotë i Bashkim Gazidedes në Kuvend në 26 mars 1997
-Bashkim Gazidede: Shërbimi Informativ Kombëtar është krijuar në korrik te vitit 1991, me ligj të Kuvendit Popullor të asaj kohe. Unë jam emëruar në krye të këtij dikasteri në fund të qershorit të vitit 1992 me dekret të Presidentit te Republikës. Në këtë kohë gjeta në shërbim punonjës të ish-Sigurimit te Shtetit, qe kishin ndryshuar vendet e mëparshme, por në thelb nuk kish ndryshuar asgjë në personelin e këtij institucioni. Pa i paragjykuar ish-oficerët e Sigurimit të Shtetit, kam bërë reformë, duke larguar 98 për qind të tyre, ata punonjës mbi të cilët rëndonte e kaluara 194 e Sigurimit të Shtetit, e këtij organizmi famëkeq, prej te cilit e kanë pësuar mjaft shqiptarë. Në vend të tyre janë në punë në përgjithësi djem e vajza të reja, të diplomuar në universitete e shkolla të larta, si: inxhinierë, agronomë, mësues, ekonomistë, juristë etj., deri edhe pedagogë të universitetit me tituj e grada shkencore. Qëllimi im në krye të këtij institucioni ka qenë vetëm ky: të krijohet një institucion demokratik, i një shteti demokratik, që të kryejë të gjitha detyrat në përputhje me ligjin që i ngarkonte Kuvendi Popullor. Gjatë kësaj përiudhe ky organ ka kryer jo pak detyra, ka ndjekur probleme të spiunazhit, të korrupsionit, veprimtari të ndryshme antikushtetuese etj.
-E them me gojën plot, sot përpara jush, se institucioni që unë kam drejtuar është karakterizuar nga një përkushtim i veçantë, nga një përpjekje e gjithanshme për profesionalizëm, për ndershmëri në punë etj. Një institucion nuk gjykohet nga reagimet dhe thashethemet e dashakëqijve të tij. Kështu, SHIK-u dhe veprimtaria e tij s’mund të gjykohet as nga thashethemet e ish-oficerëve të Sigurimit të Shtetit, as nga aktivistët e anëtarët e Partisë Komuniste Shqiptare dhe as nga spiunët e shërbimeve të huaja.
-Nuk është e rastit qe armiqtë e Shqipërisë të shpifin për një ndër institucionet në seriozë. SHIK-u dhe dokumentacioni i tij u ka interesuar, në radhë të parë, kriminelëve, trafikantëve dhe agjentëve të shërbimeve te huaja, të cilët janë edhe autorë të të gjitha shpifjeve dhe thashethemeve, si dhe të sulmeve mbi këtë institucion. Asnjë nga shpifjet që u përhapën kohët e fundit për këtë institucion nuk është e vërtetë. Arrihet deri aty sa të thuhet se oficerë të SHIK-ut kanë përdhunuar gra dhe vajza, ndërkohë që po të pyesësh se ku, kë dhe kush, asnjeri nuk është në gjendje të thotë asnjë fakt; pra vetëm e vetëm që të krijohet mjegull e urrejtje për këtë institucion. Natyrisht, në një periudhë të tillë në Shqipëri shkaktarët e vërtetë të të gjithë kësaj katrahure kërkojnë të mënjanojnë institucionin më të rëndësishëm në këto momente kur armiqtë e Shqipërisë kërkojnë ta copëtojnë atë dhe kur e dinë se mënjanimi i shërbimit do t’ua lehtësonte dhe më tepër një gjë të tillë.
-Puna e Shërbimit Informativ Kombëtar gjatë kësaj përiudhë që unë e kam drejtuar është e dokumentuar dhe, megjithëse është jo publike, është e kontrollueshme për çdo problem nga komisione parlamentare që mund të caktohen për këtë punë. Kur të ftohen gjakrat dhe të kullohen ujërat, do të dalë në shesh se ç’kontribut ka dhënë për Shqipërinë ky institucion.
-Situata që po përjetohet kohët e fundit në Shqipëri paraqitet tepër e vështirë. Po vihet në diskutim integriteti i Shqipërisë, duke u rrezikuar deri copëtimi i saj për llogari të vendeve fqinj. Synimet për copëtimin e Shqipërisë kanë qenë të hershme dhe në rrethana e kohë të ndryshme janë shfrytëzuar momente të favorshme për t’u realizuar këto plane. Le t’u referohemi disa prej këtyre planeve të hartuara vitet e fundit, që kanë pasur për synim tjetërsimin e territorit të Jugut të Shqipërisë, të ashtuquajturit Vorio-Epir
-Në vitin 1990 Shqipëria ndodhej në kolaps të plotë ekonomik dhe politik. Varfëria ekstreme që kishte përfshirë vendin dhe sistemi politik që e kishte futur Shqipërinë në këtë varfëri, duke qenë i pafuqishëm për t’u dhënë zgjidhje këtyre problemeve, u shfrytëzua nga qarqe të caktuara për interesat tyre shoviniste, me qëllim tjetërsimin e Shqipërisë së Jugut. SHIK-u është në dijeni të një plani të detajuar, të hartuar në këtë përiudhë, të quajtur “Plani Lotos”, pra, bëhet fjalë për vitet 1990, i hartuar nga qarqe të caktuara vorio-epiriote dhe që kishin si strategji çlirimin e “Vorio-Epirit” nga “sundimi shqiptar”, si dhe mënyrën për realizimin e këtij plani. Plani përcaktonte me hollësi të gjitha etapat e nevojshme për fillimin e një kryengritjeje të armatosur për çlirimin e “Vorio-Epirit”. Unë po ju lexoj disa pjesë të këtij plani, i cili disponohet i plotë nga SHIK-u dhe që nuk është realizuar në vitin 1990, natyrisht për disa arsye, por që sipas mendimit tonë, është realizuar pothuajse pikë për pikë tani.
-Pika e parë e këtij plani përcakton se qëllimi është “çlirimi i Vorio-Epirit” nga “pushtuesit shqiptarë”. Më pas, sipas dëshirës së banorëve të Vorio-Epirit, siç cilësohet aty, duhet të zgjidhet autonomia, pavarësia ose bashkimi me Greqinë. Pika e dytë e planit: “Logjika e zhvillimit të luftës”. Kjo shihet ne dy plane: në planin politik dhe atë luftarak, me parimin që (po citoj) “asnjëherë nuk ka arritur në mënyrë paqësore të fitojë lirinë e tij, kështu që rruga e vetme për çlirimin e Vorio-Epirit është lufta e armatosur me mbështetje politike. Për këtë qëllim duhet të krijohet ligjërisht pushteti politik si organizëm, domethënë një këshill që do të marrë përgjegjësinë e veprimeve e do të përfaqësojë kudo lëvizjen kryengritëse; të hapen zyra, ku të ligjërohet vendi i kryengritjes, ku do të gjendet nga të interesuarit organi i pushtetit politik për kryengritjen; të vihet në zbatim një pjesë e mjaftueshme e programit, kryesisht për pikat që bëjnë fjalë për ndërkombëtarizimin e kryengritjes”. Ideja në këtë plan është që te populli shqiptar të shfrytëzohen pakënaqësitë e ndryshme ndaj shtetit dhe (që është pjesa më interesante)”kur populli shqiptar do të konstatojë se kryengritja ka për qëllim çlirimin e “Vorio-Epirit”, atëherë ai s’do të ketë mundësi të vendosë për fatet e Shqipërisë”.
-Pika “C” e planit: Për çështjen e Vorio-Epirit do të jenë të interesuara SHBA-ja,. Greqia, Jugosllavia etj. Greqia do të jetë nga vendet më të interesuara për problemin e kryengritjes, me gjithë rezervat e vetë shtetit grek. Veprimet fillestare: Lëvizja Çlirimtare për VorioEpirin, si hap të parë duhet të krijojë veprime të pastra politike, ku theksi duhet të vihet te krijimi i Këshillit ilegal të kryengritjes, i përgjegjshëm për përballimin e punës së përditshme për programimin dhe në përgjithësi për përfaqësimin ligjor të lëvizjes; organizimi i informacionit; krijimi i sillogjeve të miqve vorio-epirotë; organizim zyrash, që duhet të zihen në vende qendrore dhe të dukshme, me qëllim që të sigurohet një publicitet sa më i madh. Nevoja është e ngutshme, e qartë dhe ka për qëllim të krijojë lëvizje të shqiptarët.
Taktikat e luftës. Këtu vihet theksi, përveç të tjerash:
a) në ndërkombëtarizimin e problemit;
b) në përgatitjen psikologjike për luftën e armatosur;
c) në vendosjen e gjithë problemit mbi bazën e të drejtave njerëzore dhe lirive përsonale;
ç) në mbrojtjen për sulm, ku të sqarohet dhe të bindet opinioni, që të mos dukemi si sulmues terroristë, por kryengritës politikë; sulme të vazhdueshme; në këtë pikë çdo aleancë apo tërheqje do të jetë vdekjeprurëse për Lëvizjen;
d) te sigurohet asnjanësia e nga shteti grek;
dh) bashkëpunim me elementin grek kudo që ndodhet
Kjo, para së gjithash në Amerikë, ku homogjenët kanë mundësi të ndihmojnë efektivisht
në zhvillimin e luftës çlirimtare.
-Pika e pestë e planit: “Organizimi ushtarak i kryengritjes”. Në një nga pikat e këtij organizimi bëhet fjalë për sulme të armatosura ndaj reparteve të ushtrisë shqiptare. Në fund vihet theksi që kryengritja duhet të jetë politike dhe ushtarake. Baza e kryengritjes do të jetë ushtarake, politikja do te ndihmojë ushtaraken.
B. Përpjekja ushtarake nuk do të bëhet në zona ku rrojnë popullsi greke, me qëllim largimin pasojave të dëmtimit të tyre.
C. Të organizohet një shtab me përsona legalë dhe ilegalë.
Këto ishin disa pika të hartuara në vitin 1990 për çlirimin e Vorio-Epirit nga disa drejtues të sillogjeve vorio-epiriote në Greqi dhe të lobit grek në SHBA. Në këtë vit 5 përfaqësues kryesorë të tyre kanë bërë një mbledhje në Gjenevë, ku kane hartuar këtë plan, i cili ndodhet në duart tona. Për realizimin e këtij plani u punua në vazhdimësi. Pas hapjes së Shqipërisë dhe vendosjes së pluralizmit, që në ditët e para u krijua organizata “Omonia”, në të cilën fatkeqësisht disa ish-drejtues të saj u përpoqën të krijojnë struktura organizative te ngjashme me një prefekturë greke.
Në vitin 1991-1992 në rrugë ilegale në Shqipëri u futën me mijëra libra, broshura dhe harta, në të cilat propagandohej çështja e Vorio-Epirit, me qëllim përgatitjen psikologjike për organizimin e kryengritjes së armatosur. Harta të ndryshme përcaktonin kufijtë e Greqisë deri në lumin Shkumbin.
Në vitet 1991-1992, mbi bazën e kërkesës së bërë Kryeministrit grek të asaj përiudhe, Micotaqisit, nga shoqata e të dënuarve dhe të përndjekurve politikë vorio-epiriotë me qendër në Athinë kërkohej armatosja e minoritarëve. Prej shumë vitesh çështjes së Vorio-Epirit i kanë shërbyer institucione të ndryshme, të krijuara me këtë qëllim. Kështu, për shembull, Instituti i Kërkimeve Vorio-epiriote, i krijuar që në vitin 1960, gjatë gjithë kohës ka përgatitur kuadro, të cilët do të punonin për çështjen e Vorio-Epirit. I kamufluar si institucion që merret me studime shkencore dhe etnografike, në thelb veprimtaria e tij ka pasur për qëllim rekrutimin e shqiptarëve që emigronin në Greqi. Përmes këtij institucioni bëhej infiltrimi i shqiptarëve që shkonin në Greqi dhe kryesisht i oficerëve të liruar nga ushtria dhe ish-Sigurimi i Shtetit, sidomos gjatë viteve 1991-1992.
Po kështu përmes këtij instituti, Sebastianosi, i njohur për karakterin e tij antishqiptar, dhe ndonjë pushtetar grek, ku mund të përmendim ishzëvendësministren e asaj kohe, zonjën Suderu, organizuan dhe drejtuan një pjese të ish-drejtuesve të organizatës “Omonia”.
Gjithashtu përveç këtij instituti, Instituti i Rikthimit të Homogjenëve Grekë, në formë e rrugë të ndryshme, stimulonte investitorë të ndryshëm që do t’i shërbenin çështjes së Vorio-Epirit. Në funksion të kësaj ideje ishin edhe shumë sillogje greke, shoqata, nga të cilat mund të përmendim SFEVA, ENVI, MAVI, QEVA, POAGA. Këto organizma organizohen e drejtohen nga shovinistë grekë dhe në qendër të programit të tyre kanë lëvizjen për çlirimin e Vorio-Epirit. SFEVA, që është komiteti koordinues studentor i luftës për Vorio-Epirin, drejtohet nga Grigor Gizelis, i cili është një ndër hartuesit e planit që përmenda më sipër, planit Lotos”, siç quhet, së bashku me disa pjesëtarë të lobit greko-amerikan. Drejtues i kësaj organizate deri në momentin e vdekjes ka qenë Sebastianos.
Kjo organizatë ka financuar rreth 200 kurse gjoja të gjuhës, historisë dhe etnografisë greke në Shqipëri. ENVI është organizata e rinisë vorio-epirote. Bazë e programit të saj janë këto pika: hapja e shkollave dhe e kurseve të gjuhës greke; shpenzimet ekonomike për aktivistët e çështjes së luftës për Vorio-Epirin dhe qeverisjen e Vorio-Epirit me një pushtet të ndarë nga qeveria shqiptare; krijimin e trupës së mbrojtjes së rendit nga vetë vorio-epiriotët, e cila do të sigurojë rendin e qetësinë në banorët e Vorio-Epirit.
MAVI është organizatë terroriste e krijuar gjatë Luftës së Dytë Botërore nga gjenerali Zerva dhe që u shfaq përsëri me aktin terrorist të masakrës së Peshkëpisë. Organizata kryesore që ka drejtuar dhe drejton gjithë lëvizjen për helenizimin e Shqipërisë së Jugut është POAGA, që quhet Konfederata ose Organizata PanEpirote e Amerikës, Kanadasë dhe Australisë. Kjo organizatë është krijuar më 1942 në Nju-Jork të SHBA, ku ndodhet edhe pjesa më e madhe e lobit grek. Drejtuesi i kësaj organizate që nga 1993 është Nikolla Geiç ose Niko Gazojani, siç quhet ndryshe nga grekët. Ky është edhe hallka ndërlidhëse midis POAGA-së dhe gjithë organizatave të përmendura më lart. Nikolla Geiç është njohës i mirë i Shqipërisë së Jugut, pasi, përveç të tjerave, ka qenë edhe mbi 7 herë në këtë vend. Është i lindur në fshatin Lia afër Komandës në kufi më Shqipërinë, ka punuar dhe punon për bashkimin e të gjithë vorio-epirioteve.
-Sa herë ka ardhur në Shqipëri ka kontaktuar direkt me drejtues të minoritetit grek dhe ka qenë ndër financuesit kryesore. Duke qenë kryetar i organizatës më të madhe vorio-epiriote, POAGA, ai ka luajtur e luan një rol tepër aktiv në organizimin dhe ndërkombëtarizimin e luftës për Vorio-Epirin. Aktiviteti i tij shovinist kundër Shqipërisë dhe lidhjet e tij me organizata terroriste nuk kanë kaluar pa u vënë re as edhe nga shtypi grek i përiudhës se fundit. Kështu, për shembull, gazeta “Panea”, më 22.03.1995, që botohet në Athinë shkruan artikullin “Shërbimi i brendshëm sekret grek heton vetë veten, hetim në thellësi…” është fjala për ata që organizuar masakrën e Peshkëpisë. Në artikull thuhet që kreu i organizatës MAVI duhet të jetë një greko-amerikan, i cili ka vizituar rregullisht Shqipërinë. Gjithashtu, për aktivitetin e tij ndaj Shqipërisë greko-amerikani Geiç është shprehur edhe me përsonalitete të larta të shtetit amerikan. Sillogjet vorio-epiriote gjatë viteve 1991 -1994 kanë pasur edhe mbështetjen e qeverisë se atëhershme greke, të drejtuar nga Micotaqis dhe qeveritarë të tjerë. Kështu, secilit nga ju mund t’i kujtohet në atë kohë deklarata prej pesë pikash e ish-Kryeministrit Micotaqis, ndër të cilat çështja e minoritetit grek në Shqipëri krahasohej me problemin e Kosovës.
-Për të njohur gjendjen sa më mirë ne Shqipëri u infiltruan ish-oficerë të liruar të ushtrisë, te policisë, të Sigurimit të Shtetit, duke përfshirë këtu edhe ish- ministrin e Mbrojtjes të kohës së komunizmit, Kiço Mustaqi, i cili ka informuar, sipas te dhënave të sakta që kemi, mbi gjendjen e teknikës luftarake në Shqipëri, për vendndodhjen e armatimit të rëndë, të aviacionit, për bazat luftarake detare dhe pothuajse hollësisht për çdo gjë. Po kështu, nga ish-oficerë te Sigurimit të Shtetit është dekonspiruar rrjeti i bashkëpunëtorëve te tyre si dhe të dhëna të tjera me karakter sekret. Nga ana jonë disponohen të dhëna që edhe Gramoz Ruçi së bashku me Kico Mustaqin kanë qenë në dijeni dhe janë integruar në planet për organizimin e kësaj kryengritjeje të armatosur.
-Dihet tashmë që më prill të vitit 1994 në një nga repartet tona në Peshkëpi të Gjirokastrës nga komandot e armatosura u vra një oficer dhe një ushtar dhe pati dhe të plagosur. Nuk është e rastit që vitet e fundit në krye të lëvizjes vorio-epiriote u vendos POAGA, organizata që folëm më lart. Ne ndihmë të tyre u vendosën edhe elementë të shërbimeve të huaja, që ishin të interesuar për problemin vorio-epiriot dhe që kanë shprehur hapur ndjenjat e tyre antishqiptare. Në vitet 1991-1993 platforma e ndjekur nga qarqet shoviniste greke, duke gjetur edhe mbështetjen e qeverisë së Micotaqisit, synonte tjetërsimin e territorit të Shqipërisë. Kjo do të realizohej ne atë kohë ndërmjet dy rrugëve:
1 .Nëpërmjet helenizimit te trevave te Jugut. Për këtë qëllim u shfrytëzua varfëria e shqiptarëve dhe kërkesa e tyre për emigrim. Dhënia e vizave kushtëzohej me ndryshimin e emrit dhe të fesë. Duke shfrytëzuar pozitën e tij politike në arenën ndërkombëtare, shteti grek në atë kohë kërkonte që në Shqipëri të hapeshin shkolla greke edhe aty ku kishte vetëm shqiptarë. Mësuesit e të gjithë minoritetit, përveç rrogës që merrnin nga ,shteti shqiptar, paguheshin dhe vazhdojnë të paguhen nga Instituti i Rikthimit të Homogjenëve grekë, pra marrin një rrogë paralel. Këtij shërbimi i shërbente edhe regjistrimi i popullsisë në zonat e Jugut, i cili, përkundrejt dhënies së vizës kërkonte ndryshimin e kombësisë.
2. Futja e investitorëve grekë me kushte lehtësuese në Shqipërinë e Jugut. Në atë përiudhë investitorë të ndryshëm grekë favorizoheshin duke dhënë kredi me kushte lehtësuese, mjaftonte që atë të vinin në Shqipëri, të kryenin investime dhe te punësonin vetëm ata të quajtur vorio-epiriotë, sipas tyre. Nga këto kredi mund të përfitonin minoritarët, të cilët zotëronin si kapital një të tretën e kredisë.
3. Armatosja e popullsisë minoritare. Në vitet 1991 -1992 është bërë një armatosje masive me çifte dhe e gjithë kjo me shpenzimet e shtetit grek dhe të fondacioneve të drejtuara nga persona aktivistë të çështjeve të Vorio-Epirit. Këto probleme janë të njohura në gjyqin e organizuar kundër 5 minoritarëve, që besoj se mjaft nga ju janë në dijeni. Në letrën që në atë kohë Nasho Papathanasi i dërgonte Micotqisit, kërkonte armatosjen e vorioepiriotëve. Bile, pasi të tregonte organizimin e strukturave ushtarake që duhet të keni, kërkonte që çdo skuadër duhej të kishte të paktën një mitraloz.
4. Stërvitja e vorio-epiriotëve të besuar në kurse spiunazhi, të cilët ishin të kamufluar sikur zhvillonin kurse profesionale. Ndërmjet aktivistëve të heshtjeve të Vorio-Epirit që banojnë në Shqipëri, oficerëve në lirim, qofshin këta minoritarë apo shqiptarë, u sigurohej punë në Greqi, si dhe kushte të tjera lehtësuese, me qëllim që ata të shfrytëzoheshin për informacione në drejtim të Shqipërisë. Kështu, një kontingjent prej 30 vetash, ish-oficerë të liruar, u punësuan në Institutin e Rikthimit të Homogjenëve Grekë. Në këtë mënyrë në atë kohë shërbimi sekret grek mori te dhëna të plota për organizimin e ushtrisë shqiptare, të Forcave të Armatosura në Shqipëri dhe pothuajse për gjithçka.
Si përfundim mund të themi se rezultati i situatës se sotme në Shqipëri është pikërisht përfundimi i atij plani të detajuar që u përmend më lart. Natyrisht, u krijuan dhe kushte të tjera, që u shfrytëzuan për këtë qëllim. Një ndër problemet që ndihmoi realizimin e kësaj kryengritjeje ishin firmat rentiere. Duke shfrytëzuar psikologjinë e popullit shqiptar, të varfëruar për 50 yjet, si dhe etjen për t’u pasuruar shpejt, u krijuan firmat rentiere në Shqipëri. Fenomeni i fajdeve u përhap shumë shpejt pothuajse në të gjithë Shqipërinë.
Një ndër ispiruesit kryesore të këtij aktiviteti është Bashkim Driza, ish-punonjës i Ministrisë së Brendshme, i cili pas kthimit nga një vizitë nga jashtë fillon aktivitetin e tij në dy plane: në planin ekonomik dhe në atë politik. Në planin ekonomik këtë ja beson Rapush Xhaferit, me të cilin ka një lidhje farefisnore. Rapushi e fillon aktivitetin e tij me atë të lojës “Fitorja”, lojë e cila është denoncuar që në atë kohë nga ana jonë. Pas kësaj fillon aktivitetin në të njëjtën mënyrë, por në vend të biletave përdorte mandatarkëtime. Theksojmë gjithashtu që Rapush Xhaferi nuk kishte asnjë aktivitet privat prodhues. Ky fondacion ka filluar aktivitetin ligjërisht, në bazë të një vendimi të Gjykates se Tiranës, më 7 shkurt.
Duke shfrytëzuar statusin e këtij fondacioni, SHIK-u, duke konstatuar se qëllimi i krijimit të këtij fondacioni është i ndryshëm nga aktiviteti që ai kryente, e ka paditur rreth dy muaj më vonë në Gjykatën e Tiranës, duke kërkuar pavlefshmërinë e regjistrimit dhe shpërndarjes së këtij fondacioni. Ky gjyq pas dy javësh u fitua nga SHIK-u. Pastaj mund të keni lexuar në shtyp për sorrollatjet që vazhduan, problem i cili në Gjykatën e Apelit shkoi në janar të këtij vitit.
Në planin politik Bashkim Driza krijoi Partinë Popullore Shqiptare, nënkryetar të së cilës emëroi Rapush Xhaferin. Aktiviteti politik i kësaj partie ka qenë i paligjshëm, pasi nuk ka qenë i regjistruar në Ministrinë e Drejtësisë. Për këtë qëllim SHIK-u ka informuar ministrin e Drejtësisë të asaj periudhe, ministrin e Brendshëm dhe Prokurorin e Përgjithshëm. Nga studimi që kemi bërë ne për Partinë Popullore, kjo parti nuk ishte gjë tjetër vetëm veçse ish-Partia Komuniste në ilegalitet me emër të ri.
Nuk është e rastit gjithashtu që drejtuesit kryesorë të këtyre fondacioneve ishin ish-oficerë të liruar të ushtrisë, të policisë dhe të Sigurimit të Shtetit. Mjafton t’u përmend disa emra konkretë: Nga fondacioni “Xhaferi”: Në Berat Nuri Manoku, ish-punonjës sigurimi; Vait Bajrami në Vlorë, ishoficerë ushtrie; Shpëtim Shullaku në Pogradec, ishoficer ushtrie; Hysni Gjeka në Gramsh po kështu; Vasil Prifti në Librazhd po ashtu etj. Në fondacionin “Populli”: Bardhyl Minxha në Kavajë, ish-oficer ushtrie; Skënder Veshi në Kavajë, ish-punonjës sigurimi; Hilmi Murati, ish-punonjës i Sigurimit në ushtri nga Fieri; Sherif Sherifi në Tepelenë, ish-oficer ushtrie; Muharrem Elezi në Gjirokastër, ish-oficer policie; Maksim Rexha në Lezhë, ish-oficer ushtrie; Sulejman Haklaj në Tropojë, ish-oficer sigurimi; Irakli Mitrushi në Korçë, ish-oficer sigurimi; Adriatik Zeneli ne Ersekë, ishoficer ushtrie; Andra Gonxhe në Elbasan, ish-oficer sigurimi e kështu më radhë.
Edhe firma”Gjallica”, që ka zhvilluar aktivitet rentier, me drejtuese Shemsie Kadrinë, në thelb drejtuesi real i saj është bashkëshorti Gani Shemsia, ish-punonjës i Sigurimit të Shtetit. Po, kështu, punonjësi kryesor i kësaj firme është edhe Gjolekë Malaj, sot komandant shtabi në Tepelenë, ish bodyguard pranë Partisë Socialiste, kushëri i pare i Gramoz Ruçit.
Si për këto firma, edhe për të tjera rentiere SHIK-u disponon mjaft dokumentacion, pasi ka ndjekur në dinamikë aktivitetin e tyre. Është për t’u habitur ose për të rënë në sy që aktiviteti deri në vitin 1996 ka qenë jo i madh, ndërsa 6-mujorin e dyte të këtij viti mori përmasa galopante. Falimentimi i këtyre firmave natyrisht që mund të çonte dhe çoi në krijimin e shumë problemeve sociale, me pasoja të rënda për vendin. Dihet që protesta ne Vlorë filloi pikërisht me falimentimin e deklaruar të firmës “Gjallica”. Fillimisht kërkesat ekëtyre qytetarëve ishin me karakter ekonomik, kërkonin kthimin e parave të humbura, por shumë shpejt këto kërkesa morën karakter politik.
Gjatë kësaj periudhe SHIK-u ka funksionuar normalisht, duke ndjekur situatën në rrethin e Vlorës. Në kryerjen e detyrës, e cila ka qenë në përputhje të plotë me ligjin, punonjësit e këtij organi në asnjë rast nuk kanë provokuar asnjë protestues ose qytetar. Këtë e deklaroj me përgjegjësi të plotë, duke hedhur poshtë thashethemet e ndryshme që janë hapur gjithandej, qoftë nga punonjës te Sigurimit të Shtetit, qofte nga media të ndryshme. Ispirues i këtij dezinformacioni kanë qenë ish-punonjës të Sigurimit të Shtetit dhe persona të tjerë që kanë punuar për llogari të shërbimeve të huaja.
Të ndihmuar edhe nga propaganda e disa stacioneve të medias elektronike apo edhe te shtypit, në Vlorë u dhunua dega e SHIK-ut të këtij rrethi, e paralajmëruar një ditë më pare nga radio “BBC” dhe gazeta “Koha Jonë”. Sikur gjoja punonjësit e SHIK-ut do te nxinin me forcë grevistët e urisë, lajm i cili s’kishte absolutisht asnjë gjë të vërtetë. Natyrisht, ishte një pjese e një plani të paracaktuara, i cili u realizua pikërisht të nesërmen e kësaj dite, më 28.02.1997, në orën 21.50, kur një grup personash të armatosur, me te gjithë arsenalin e armëve që disponon ushtria shqiptare, por e theksoj, përpara sesa të rrëmbeheshin armët nëpër reparte, sulmuan degën e SHIK-ut, duke synuar të vrasin të gjithë punonjësit që ndodheshin aty. U gjet një pretekst sikur gjoja kishte shkuar një furgon i SHIK-ut për të rrëmbyer grevistët, qe ishte një sajim fund e krye i medias dhe i atyre që kanë përpunuar këtë media.
Natyrisht është krejt logjike të mendosh se nuk mund të shkonte një furgon me 5 veta për te nxjerrë grevistët që ruheshin të paktën nga 5000 njerëz rreth e përqark. E deklaroj më përgjegjësi të plotë dhe për këtë disponoj të gjitha faktet e nevojshme që kishte të paktën 3 ditë që punonjësit e SHIK-ut nuk dilnin fare nga godina dhe ushqimin e hanin aty brenda.
Pas shkatërrimit të degës së SHIK-ut, siç dihet turma sulmoi repartet dhe bazat ushtarake në Vlorë, duke mos hasur asnjë lloj rezistence. Vala e sulmeve të reparteve ushtarake, sipas një plani të përcaktuar, përfshiu më pas Tepelenën, Delvinën, Sarandën, Gjirokastrën, Përmetin etj., me synim shtrirjen e saj deri në lumin e Shkumbinit. S’është e rastit që të nesërmen e ngjarjes në Vlorë, më datë 01.03.1997, në Himarë ngrihet flamuri grek nga Albert Shyti, i ardhur nga Greqia gjoja si përfaqësues i emigrantëve shqiptarë në Greqi, i cili vihet në krye të lëvizjes së protestuesve të Vlorës, duke e nxehur së tepërmi këtë lëvizje. Drejtuesit e kryengritjes së armatosur në Sarandë e Delvinë pothuajse i kanë shkëputur lidhjet me shtetin shqiptar dhe po synojnë shpalljen e autonomisë për këtë zonë.
Në kohën që këto ngjarje po zhvilloheshin me shpejtësi, stacione të ndryshme televizive greke, duke ndërprerë programet e tyre, jepnin herë pas here lajme për zhvillimin e ngjarjeve në Vorio-Epir, siç thoshin. Në kronikat e tyre gazetarët shpreheshin: “Luftëtarët vorio-epiriot çliruan Vlorën, pastaj Tepelenën, Sarandën, Delvinën”. Pastaj njëkohësisht paralajmëronin se cilës krahinë apo rreth i kishte ardhur radha “Për t’u çliruar”. Synimi i kësaj lëvizjeje gjatë kësaj periudhe, përveç armatosjes së popullsisë, ishte dhe shkëputja e marrëdhënieve me pushtetin qendror në Shqipëri, shkatërrimi i vlerave historik kombëtare, që vërtetonin identitetin kombëtar të shqiptarëve, dhe arritja në një farë mënyre e shkëputjes së Shqipërisë së Jugut. Natyrisht, shkatërrimi i vlerave kombëtare e historike u duk qartë në Muzeun Mesjetar në Korcë, me djegien dhe shkatërrimin e institucioneve që dispononin dokumente që vërtetojnë autoktoninë e shqiptarëve në trojet e tyre. Janë djegur biblioteka, zyra kadestrale dhe mjaft dokumente me vlera historike e kombëtare.
Pas nxjerrjes jashtë funksionit të pushtetit lokal, u krijuan të ashtuquajturat Komitete të Shpëtimit. Në disa raste në krye të këtyre komisioneve apo organizmave që merrnin në dorë ose përpiqeshin të zëvendësonin pushtetin legjitim lokal, janë persona krejtësisht të dyshimtë. Mjafton t’ju përmend se në krye të Shoqatës së Intelektualëve të Vlorës doli Petrit Stefa, i cili, në bazë të dokumentit që disponojmë ne, në datën 27.8.1992, në kohën kur ishte emigrant në Greqi, ka bërë ndryshimin e kombësisë nga shqiptare në greke ndërmjet një certifikatë lëshuar nga sillogu vorio-epiriot i Korfizit, ku thuhet se, “Deklarojmë që fshatrat Nartë dhe Zvërnec të Vlorës janë fshatra grek dhe mbi bazën e kësaj, Petraq Stefa, i lindur në Vlorë, ka origjinë dhe kombësi greke”.
Nuk po hyj në hollësira për drejtuesit e këtyre komiteteve dhe shtabeve në rrethe të tjera të Shqipërisë, pasi ata tashmë janë të njohur qoftë për funksionet që kanë pasur në të kaluarën, qoftë për bindjet e tyre. Burimet tona dëshmojnë, se në Vlorë çdo ditë një numër i konsiderueshëm vetash, rreth 200 veta afërsisht, paguheshin sipas detyrave që merrnin për të nesërmen. Këto grupe, e përsëris edhe njëherë, ishin të armatosur përpara se të grabiteshin armët nga depot e ushtrisë në Vlorë. Ato kishin për detyrë të krijonin terror te punonjësit shtetëror, në mënyrë që shteti të mos guxonte me të mbante strukturat e tij në këto zona. Dhe nuk është e rastit që ato sulmuan e asgjësuan oficerë të SHIK-ut.
Në Delvinë kanë djegur të gjallë një oficerë policie dhe jemi të gjithë dëshmitarë për vrasjet sistematike të punonjësve të policisë në Vlorë dhe sot e kësaj dite. Duke e mbyllur këtë diskutim, dua të theksoj se linja e greko-amerikanit Nikollas Greiç është përçuar në Shqipëri tek mjaft elementë ekstremistë të minoritetit dhe jo të minoritetit nga më shumë se një diplomat i huaj të një vendi jo të rajonit. Një nga këta diplomatë ka siguruar edhe fonde për gazetën “Koha Jonë”, e ka manipuluar vazhdimisht këtë gazetë dhe përveç të tjerash, ka nxitur kryeredaktorin e kësaj gazete që të afishonte përqindjet e larta të fitimit të firmave rentiere dhe të shpallte në këtë mënyrë garë midis tyre, që numri i personave që depozitonin në këto firma të bëhej sa më i madh.
-Gjithashtu po një diplomat i huaj këtu në Shqipëri është bashkautor me atë që e ka emrin në artikullin “Qeveri gangsterë”, Endriu Gambo, i gazetës “The Indenpedent”, pra një diplomat në Shqipëri është bashkautor me Endru Gambon në artikullin e gazetës “The indenpedent”. Dhe qëllimi i botimit të këtij artikulli në një situatë kur kishte mjaft pakënaqësi në Shqipëri, ishte për thellimin e destabilizimit të Shqipërisë. Ky përson ka nxitur dhe ka organizuar edhe demostrime të tjera antiqeveritare. Për shembull, në demostratën e ditëve të fundit, para gjendjes së jashtëzakonshme, në sheshin para universitetit, një drejtues i kësaj demostrate lajmëronte në celular një ambasadë të huaj së demostrimi filloi dhe gjithçka shkon në rregull.
Duke mbyllur fjalën time, ju them se gjendja në Shqipëri është e vështirë dhe është i cenuar integriteti tokësor i Shqipërisë. Pa pretenduar të jem më patriot se të tjerët, për më tepër që tani unë kam kërkuar edhe dorëheqjen nga detyra e kryetarit të SHIK-ut, unë kam besim se Shqipëria ka pa thotënga Jugu në Veri, të cilët duhet të angazhohen qe të mos lejojnë copëzimin e Shqipërisë, që të mos lejojnë ndarjen e Atdheut, sepse brezat që do të vijnë nuk do të na e falin kurrë.
-Pjetër Arbnori: Pa ndërhyrë në të drejtën e tyre, do t’u lutem deputetëve të të gjitha partive që të kenë parasysh se të drejtat e minoritetit grek, të siguruara me ligj kushtetues, janë të paprekshme. Marrëdhëniet e mira të Shqipërisë me shtetin grek janë te pandryshueshme dhe ne nuk ngatërrojmë kurrsesi minoritarët grekë dhe shtetin grek me njerëz të veçantë, organizata te veçanta ose qarqe të veçanta të cilat veprojnë kundër sovranitetit të Shqipërisë, për copëtimin e Shqipërisë. Do t’ju lutesha qe diskutimet të jenë konstruktive, të mos ngjallin as urrejtje dhe të mos kenë gjykime të pajustifikuara. Ndërkaq Kryetari i Komisionit të Rendit dhe SHIK-ut, i cili në emër të komisionit ka të drejtë të kontrollojë këtë organ të rëndësishëm, do të mirëpritej, po qe se do ta merrte fjalën. Dëshiroj që të gjithë deputetët t’i bëjnë pyetjet me shkrim lidhur me raportin që paraqiti z. Bashkim Gazidede dhe, po qe se ai ka nevojë për një kohë të caktuar për t’iu përgjigjur pyetjeve, do t’i japim kohën e caktuar. Ndërkaq deputetët të përgatiten për diskutime. Mund të bëjmë një pushim çerek ore. Ndërkaq të gjithë të paraqesin pyetjet me shkrim, me emrin e tyre.
-Ali Spahia: A ka dijeni organi i SHIK-ut për gjendjen në ushtrinë shqiptare gjatë muajve te fundit dhe sidomos për aktivitetin e ish-ministrit Zhulali, për rolin e tij në revoltën e armatosur dhe ku ndodhet ai tani dhe çfarë aktiviteti zhvillon? A ka të dhëna SHIK-u për aktivitetin e shovinistëve serbë ndaj Shqipërisë?
-Gazidede: SHIK-u me ligj, nuk lejohet të ndërtojë punën në Ministrinë e Mbrojtjes dhe në Ministrinë e Brendshme, të cilat kane dy shërbime të tyre, që quhen SHIU dhe SHIR-i dhe varen nga ministrat përkatës. Natyrisht, për te gjitha problemet që i dalin SHIK-ut në veprimtarinë e tij dhe qe lidhen me këto ministri, u raporton ministrave përkatës, u dërgon informacione dhe në raste të veçanta ndërton edhe punën e përbashkët me shërbimet përkatëse. Për të gjitha të dhënat që kanë dalë në lidhje me problemet e ushtrisë, ne ja kemi dërguar informacionin me shkrim ish-ministrit të Mbrojtjes, nuk mund të pretendoj që e njihja këtë gjendje të ushtrisë shqiptare. Se çfarë roli ka ish-ministri Zhulali në këtë revoltë nuk e them dot me siguri, por gjatë kohës që kam qenë komandant operacioni, mund të them se ushtria shqiptare nuk vu në dispozicion të këtij operacioni pothuajse asgjë dhe në këtë kuptim natyrisht që nuk mund të shmanget përgjegjësia dhe z. Zhulali si ish-ministër, i cili kishte drejtuar reformën në ushtri dhe që në fund të fundit i kishte lënë në mëshirën e fatit të gjitha depot e armatimit të ushtrisë, ashtu siç nuk dua të shmang as veten nga përgjegjësia për ngjarjet që jeton sot Shqipëria. Për z. Zhulali di që është jashtë shtetit, kam dëgjuar që është larguar nga Durrësi dhe ka shkuar në Itali, por nuk di se ku ndodhet sot dhe çfarë bën.
Për sa i përket pyetjes se dytë të z. Ali, SHIK- u ka te dhëna për aktivitetin e serbëve në drejtim të Shqipërisë. Nuk besoj se është as vendi, as koha që te prononcohem për këtë problem. Natyrisht. synimi i tyre është antishqiptar.
-Pjetër Arbnori: Ju na folët për plane të kaluara të qarqeve vorio-epiriote, që synonin copëzimin e Shqipërisë. Mundësisht na flisni për qëndrimet e sotme te qeverisë greke, të kryeministrit Simitis, i cili ka mbajtur qëndrim korrekt në deklaratat e tij për gjendjen e Shqipërisë. Pse informohet për herë të parë nga ju dhe pas 5 vjetëve veprimtari?
-Gazidede: Natyrisht, unë raportoj në Parlament në atë kohë që më thërret Parlamenti. Jam thirrur edhe here të tjera për probleme të ndryshme tematike, kam ardhur dhe kam raportuar. Sot u kërkova për të raportuar për gjendjen në Shqipëri dhe po raportoj. Nuk jam unë ai qe vendos se kur duhet te vij në Parlament e për çfarë duhet të raportoj.
-Pjetër Arbnori: Informacioni që jepni sot, gjykoni se i shërben stabilizimit.
-Gazidede: Unë gjykoj se sot çdo shqiptar duhet të bëhet i ndërgjegjshëm për rrezikun që i kanoset Shqipërisë, çdo shqiptar duhet të harrojë e t’i kapërcejë dallimet politike përballë kësaj situate, kërcënohet integriteti i Shqipërisë. Unë mendoj se njohja e kësaj situate i shërben stabilitetit të Shqipërisë, ndihmon qeverinë e Pajtimit Kombëtar dhe sa më i ndërgjegjshëm të bëhet çdo shqiptar, aq me i lehtë është edhe përballimi i situatës.
-Pjetër Arbnori: Për sa informohet sot, cili është mendimi i vendeve të Bashkimit Europian dhe të SHBA-ës me të cilët ju keni bashkëpunuar në luftën kundër krimit të organizuar dhe trafikut?
-Gazidede: Probleme të kësaj natyre në marrëdhëniet që unë kam pasur me shërbimet e tjera, i kam diskutuar disa herë. Se cili është qëndrimi i atyre, nuk mund te shprehem unë, nuk mund te bëhem unë zëdhënës i asnjë shërbimi të huaj, përveçse i këtij shërbimi që kam drejtuar unë. Ato kanë format e tyre dhe i shprehin mendimet e tyre ndërmjet qeverive të tyre, Ministrive të Jashtme, pra nuk mund të shpreh unë mendimet e tyre përpara jush.
-Vasil Ndreko: A mos vallë më mirë do të ishte që i gjithë dokumentacioni juaj i seleksionuar për procesin e fajdeve t’i jepej Qeverisë së Pajtimit Kombëtar, ne mënyrë që ajo të realizonte plotësisht transparencën për këtë fenomen?
–Gazidede: Materialet që disponojmë për procesin e fajdeve, jemi përpjekur t’i vëmë në dispozicion të Qeverisë së mëparshme dhe mendoj që duhet të jenë te arkivuara në Arkivin e Kryeministrisë dhe që mund të përdoren edhe nga Qeveria e Pajtimit Kombëtar. Përveç kësaj, mendoj që, në qoftë se ka materiale shtesë, ne jemi gati t’ia vëmë në dispozicion edhe kësaj Qeverie.
-Vasil Ndreko: A ka të dhëna që Zhulali ka qenë një nga lojtarët e skenarit që paraqitët ju dhe, në qoftë se po, cilat janë këto të dhëna?
-Gazidede: Natyrisht, nuk kam të dhëna, por gjendja në Shqipëri nuk mund ta shfajësoje Zhulalin, as ndofta edhe mjaft të tjerë; pak a shumë përgjegjësia është e të gjithëve, megjithëse përgjegjësia e tij si ish-Ministër i Mbrojtjes mendoj se është e veçantë, por s’kam unë të drejtë ta gjykoj. Unë nuk kam pasur të dhëna që do të ndodhte në ushtri kjo që ndodhi. Natyrisht fakti që nuk kam pasur të dhëna më ngarkon mua, në radhë të parë, me përgjegjësi. Fakti që u braktisën depot e ushtrisë ngarkon atë me përgjegjësi, në radhë të parë, si ish-Ministër i Mbrojtjes, si dhe personat që janë përgjegjës sipas reparteve.
-Kasem Dylgjeri: Duke respektuar anën diplomatike të problemit, si shpjegohet që mendimi zyrtar i Departamentit Amerikan të influencohet nga opinionet e lobit pro grek në Amerikë?
-Gazidede: Mendoj se s’më përket mua të gjykoj për problemet politike dhe diplomatike, i kalon kompetencat e mia përgjigjja e kësaj pyetje.
-Kozma Tavanxhi: Si mendoni ju, pse nuk u realizua kjo kryengritje e zonës së Jugut të Shqipërisë, e drejtuar nga qarqe të caktuara greke, në vitet ’90-’92, kur u rrëzua sistemi diktatorial dhe kur përkrahja e Qeverisë së Micotaqisit ndaj këtyre qarqeve ishte më e dukshme, por u realizua në vitin 1997, kur sistemi demokratik ishte me i konsoliduar dhe këto qarqe shoviniste greke nuk kanë përkrahje të Qeverisë së Simitisit? Ka luajtur rol ndërrimi i disa drejtuesve kryesorë në disa vende perëndimore të fuqishme këto vitet e fundit në ngjarjet në Shqipëri dhe në përkrahjen më të vendosur të qarqeve të caktuara shoviniste greke?
-Gazidede: Natyrisht, ky është një problem për t’u analizuar me hollësi, por unë mendoj se në atë periudhë gjendja në Shqipëri nuk njihej siç u njoh sot dhe nuk ishin mjaft kushte të përshtatshme, si fenomeni i fajdeve, që i ndihmuan këto zhvillime. Natyrisht, ky problem meriton ndoshta një analizë të veçantë dhe unë s’mund të pretendoj se jam në gjendje t’i jap përgjigje kaq të shpejtë.
-Robert Çeku: Problemet që trajtohen në raportin tuaj i gjykoj tepër delikate për situatën në Shqipëri. A gjykoni se reagimi mund të jetë më tepër negativ sesa pozitiv?
-Gazidede: Është pak a shumë përgjigjja që edhe e dhashë. Unë mendoj se në të gjitha partitë politike ka patriotë, ka shqiptarë, siç ka edhe ne të gjithë Shqipërinë. Natyrisht, duke kapërcyer dallimet partiake, për integritetin e Shqipërisë mendoj se njohja me situatën luan më tepër rol pozitiv sesa negativ.
-Robert Çeku: Veprimtaria antishqiptare e disa qarqeve greke dhe greko-amerikane rezulton e dokumentuar nga raporti juaj. Pse nuk ë keni denoncuar publikisht me pare dhe pse pikërisht sot?
-Gazidede: Unë mendoj se nuk është detyrë e SHIK-ut për të publikuar materiale. Këto gjëra bëhen në rrugë diplomatike, bëhen ne rrugë shtetërore. Unë kam vënë në dijeni instancat përkatëse, pa shmangur, natyrisht, përgjegjësinë që më takon për parandalimin e një situate të tillë. Mendoj se mjaft probleme te tilla janë bërë në një farë mënyre publike qoftë me gjyqin e 5 shtetasve shqiptarë me kombësi greke, qoftë edhe në raste të tjera. Ata që e kanë ndjekur me vëmendje, besoj se kanë pasur mundësi të njihen me një rrezik të tillë.
-Alush Shima: Si qëndron fenomeni “Zhulali” ne problemin që ngrihet nga ju?
–Gazidede: Ndoshta koha do të jetë ajo që do të qartësojë pozicionin e tij. Thashë që s’jam unë as prokuror, as gjykatës që të them se cila është përgjegjësia e tij konkrete, por përgjegjësi mendoj se ka.
–Agim Fuga: Mos vallë sot ne paguajmë faturat e tolerancës sonë lidhur me të ashtuquajturin problem të vorio-epirit?
–Gazidede: Mendoj se në përgjithësi ka pasur tolerance gjatë periudhës së qeverisjes katërvjeçare. Nuk po them se toleranca është e dëmshme, natyrisht ajo duhet të jetë por jo në zbatimin e ligjeve. Mendoj se në zbatimin e ligjeve ka pasur tolerancë, nuk u arrit ndoshta, sipas mendimit tim, të krijohet bindja se ligjet janë të detyrueshme për të gjithë dhe duhen zbatuar pa asnjë hezitim. Vete demokracia s’është gjë tjetër vetëm se një sistem ku zbatohet me rreptësi ligji dhe ku përjashtohen veprimet arbitrare. Them që ndoshta këtu ka pasur diçka për të rregulluar.
-Agim Fuga: A nuk do te ishte më efektive që ky raportim të ishte bërë më parë dhe jo sot në këtë gjendje të krijuar, kur ne analizojmë pasojën?
–Gazidede: Ndoshta po.
-Agim Fuga: Thëniet e z. Nikollas Bëms se “ne nuk do të lejojmë shpërbërjen e shtetit shqiptar”, mos vallë lë të nënkuptohet e kundërta?
-Gazidede: S’më takon mua të gjykoj për problemet politike, as të komentoj të tilla deklarata.
-Hysen Selfo: Nga raporti që paraqitët, deklaruat se për të gjithë veprimtarinë tuaj dhe veçanërisht për veprimtarinë antikombëtare keni lajmëruar ose vënë në dijeni institucionet përkatëse. Dua të di: çfarë përgjigje kanë marre dhe në rast se kjo ka munguar, si keni vepruar ju?
-Gazidede: Unë nuk mund të pretendoj se puna e SHIK-ut ka qenë e përsosur. S’përjashtoj veten dhe as punonjësit e mi nga përgjegjësia që kemi edhe ne për gjendjen e krijuar sot, ashtu siç duhet të nxjerrin përgjegjësi të gjithë politikanët shqiptarë për këtë gjendje, të të gjitha partive politike, mendoj unë. Pastaj, se cili e ka më të madhe apo më të vogël përgjegjësinë, ndoshta koha do ta tregojë. Duhet të dini një gjë, që SHIK-u është shërbim informues, është institucion informues, nuk ka kompetenca ekzekutive, nuk ka të drejte të arrestojë përsona, nuk ka të drejtë të bëjë veprime të kësaj natyre: ekzekutive, po e përsëris, dhe unë mendoj se puna e SHIK-ut mbaron me informimin që u bën instancave përkatëse.
-Hysen Selfo: Në lidhje me firmat rentiere që falimentuan, ju kishit shumë të dhëna ose informacione. Atëherë, pse nuk vepruat në bashkëpunim me organet kompetente për të parandaluar veprimtarinë e tyre?
–Gazidede: Thashë që detyra e SHIK-ut është informimi dhe mendoj se informimi nuk u ka munguar mjaft instancave. Për shembull, e kisha edhe në material, por harrova ta lexoj, që ne kemi pas shkëmbyer informacione sistematike me Guvernatorin e Bankës për këto probleme për një përiudhë jo të shkurtër. Megjithëqë në fund të fundit nuk ishte detyrë e SHIK-ut, ne kemi denoncuar firmën “Arkond” dhe përfaqësuesit e kësaj firme ishin të arrestuar të paktën për një kohë të gjate pikërisht për mashtrime të kësaj natyre. Ne kemi denoncuar gjithashtu fondacionin “Xhaferri”, megjithëse s’ishte detyra jonë për të hapur procese gjyqësore për ta. Natyrisht, besoj se nuk kemi bërë gabim për këto, por pothuajse në të gjithë botën demokratike prokurorët hapin çështje kryesisht për probleme që mendojnë se s’janë në rregull. Unë mendoj se vënia ne lëvizje e drejtësisë do të kishte qenë një ndër rrugët më efikase për këtë qëllim. Prokurorët duhet të kishin marrë iniciativën që të hapnin çështje penale për këto probleme, se pothuajse te gjithë shqiptarët i kanë njohur që ishin firma mashtruese, të gjithë shqiptarët e kane kuptuar që po luajnë bixhoz me paratë e tyre, por që fatkeqësisht çoi pastaj në këtë përfundim. Bile kur kemi denoncuar ata të firmës “Arkond”, jemi akuzuar në gjithfarë mënyrash prej shtypit shqiptar sikur po ndërhynim në probleme që s’na takonin.
-Isa Sinani: Cili ka qenë pozicioni i ish-Ministrit të Mbrojtjes, Safet Zhulali, me agjenturat e huaja, kur dihet që ishte ai i parë që u evakuua jashtë shtetit?
-Gazidede: S’kemi pasur ndonjë te dhënë konkrete për këtë gjë dhe s’mund të them gjë me përgjegjësi. Natyrisht, veprimi i tij është i rëndë. Rezultoi që reforma që ai bëri në ushtri, nuk qe efikase, ose qe e dështuar.
-Isa Sinani: Shumë politikanë të opozitës shqiptare kanë bere thirrje: “O burra, rrëmbeni armët, ja vdekje, ja liri” dhe sot ata u ulën në tryezën e partive me Presidentin. Cila është lidhja e tyre me agjenturat e huaja?
-Gazidede: Në bazë të ligjit “Për shërbimin Informativ Kombëtar, ne nuk ndjekim dot ministra, deputetë, kryetare partish politike etj. Nuk kam ndonjë të dhënë konkrete dhe mendoj se nuk është këtu vendi ose sot për të gjykuar për këtë problem.
-Jemin Gjana: Cilat janë infiltrimet e kësaj veprimtarie antishqiptare në klasën e sotme politike shqiptare?
-Gazidede: Nuk e shoh të arsyeshme të përgjigjem për këtë pyetje.
–Jemin Gjana: Cili është implikimi i Ministrit të Mbrojtjes në këtë veprimtari dhe a dispononi te dhëna se ku gjendet ai tani?
–Gazidede: Mendoj se pak a shume është dhënë përgjigja për këtë pyetje.
-Jemin Gjana: Si e komentoni paralelizmin e deklaratës se një tryeze të rrumbullaket, dhënë dje në Televizionin Shqiptar, mes oficerëve të Sigurimit dhe oficerëve të SHIK-ut?
-Gazidede: Unë e shoh si tendencioze atë lloj deklarate. Oficerët e SHIK-ut nuk mund të krahasohen në asnjë plan me oficerët e Sigurimit të Shtetit. Në qoftë se oficerët e Sigurimit të Shtetit, për një arsye ose një tjetër, mbajnë mbi supe krimet 50-vjeçare që janë bërë në Shqipëri, asnjë përgjegjësi të tillë nuk kanë oficerët e SHIK-ut sot. Ata kanë punuar në bazë të një ligji të Parlamentit Shqiptar, kanë punuar në kuadrin e një shteti demokratik, veprimtaria e tyre është në një farë mënyre e dokumentuar dhe e kontrollueshme. E përsëris edhe një herë që nuk ka oficerë të SHIK-ut kriminel dhe ata që përhapin thashethemet anë pikërisht personat e inkriminuar, personat që, në një formë ose një tjetër, janë kundër stabilitetit në Shqipëri dhe të interesuar ta paraqesin SHIK-un si të barabartë me Sigurimin e Shtetit. Nuk mund të jenë kriminelë ata studentët e dhjetorët, shumica e të cilëve kanë punuar në SHIK. S’mund të krahasohen punonjësit e SHIK-ut për nga formimi i përgjithshëm kulturor e arsimor me oficerët e Sigurimit të Shtetit, që kanë mbaruar një shkollë sigurimi, u kanë mësuar metodat ruse të trajtimit të njerëzve dhe veprat e shokut Enver. S’mund të krahasohen në asnjë plan. S’mund të krahasohen veprimet arbitrare që bënin punonjësit e Sigurimit të Shtetit me veprimet ligjore që kanë bërë punonjësit e SHIK-ut. As unë nuk e krahasoj veten me asnjë drejtues të Sigurimit të Shtetit. E kaluara ime mendoj se është krejt e ndryshme nga ata. Kam punuar mësues dhe pedagog në Universitet. S’mund të më akuzojë asnjë njeri as për hajdut, as për kriminel. Kush të ketë ankesa, le t’i bëjë publike, që t’u përgjigjem dhe unë publikisht. Natyrisht, ajo deklaratë ka të bëjë me faktin që oficerët e Sigurimit të Shtetit shkuan të rregullojnë rendin dhe qetësinë tani në polici, meqenëse nuk u pranuan andej nga Ministria e Brendshme. Tani përkrahësit e tyre duan të bëjnë paralelizëm me SHIK-un, që s’mund të bëhet kurrë.
-Gjovalin Daka: Në popull flitet shumë se në fenomenin fajde janë përfshirë edhe pushtetarë të lartë të PD-së dhe të pushtetit demokratik në formë dhuratash apo tërheqje shumash të mëdha në kohë të shkurtuar etj. A mund të pohoni, apo mund ta mohoni këtë thënie?
-Gazidede: Ky qe një proces në hetim dhe, natyrisht, pa përfunduar hetimet, nuk mund të thuash asnjëherë asnjë gjë të sigurt. Nuk mund të gjykohet asnjë politikan, mendoj unë, mbi bazën e thashethemeve që hapen në popull, thashetheme të cilat mund të kenë të vërtetat brenda, ose mund të jenë edhe të sajuara. Fatkeqësisht hetimi është ndërprerë dhe unë them që pa u bërë hetimet tamam, as unë s’kam të drejtë të paragjykoj asnjërin këtu, ashtu siç dhe asnjeri prej jush s’ka të drejtë të paragjykojë asnjë njeri. Kjo nuk do të thotë se s’ka asnjë politikan që të jetë implikuar; mund të ketë. Unë nuk them dot as po, as jo me siguri këtu përpara jush.
-Gjovalin Daka: A e quani të mundur kthimin e Shemsie Kadrisë apo të Zhulalit në Shqipëri, apo largimet e tyre ishin pjesë e një skenari të parapërgatitur më përpara?
-Gazidede: Në këto kushte mendoj se është e vështirë të mendosh se mund të sillet këtu Zhulali apo Shemsie Kadha, por me stabilizimin e situatës ndoshta të dyja mund të bëhen të mundshme. Nuk e them dot që largimi ishte pjesë e skenarit të hartuar që më përpara, s’kam të dhëna të mjaftueshme për këtë gjë dhe s’e them dot.
Adhurim Musaraj: Si është reaguar ndaj planit “Lotos” në vitin 1990 në planin politik, duke sensibilizuar opinionin brenda e jashtë vendit dhe në veçanti institucionet ndërkombëtare? Nga ana tjetër, çfarë veprimesh konkrete janë kryer gjatë kësaj kohe për të parandaluar agresionin e SVEV-ës, MAVI-t, POAKA-ës etj?
-Gazidede: Unë mendoj se nuk është detyrë e SHIK-ut sensibilizimi i opinionit, por i organizmave të tjerë shtetërorë. Me shërbimet partnere janë shkëmbyer mendime për këto probleme. Natyrisht, ato s’janë të detyruar të më japin mendimet e tyre apo reagimet e tyre në çdo rast. Ka pasur raste që kam pasur edhe reagimet e tyre për këto probleme, që nuk e shoh të arsyeshme që t’i bëj publike.
Adhurim Musaraj: A keni informacion për rrjetin agjenturor të instaluar në Shqipëri dhe më
konkretisht në shtabet gjoja të shpëtimit kombëtar? Po për autorët e krimeve, të vrasjeve të punonjësve të SHIK-ut, të djegieve, masakrave e të tjera?
-Gazidede: Po, kemi informacione, por mendoj se s’është as vendi, as koha për t’i bërë publike këto informacione.
Adhurim Musaraj: Si e parashikoni të ardhmen e shtetit tonë, të sovranitetit tonë dhe a keni mendime konkrete për shkatërrimin e këtyre planeve shoviniste, edhe për vetë SHIK-un për të ardhmen?
-Gazidede: Unë u ftova në Qeveri të flas për këto probleme dhe shpjegova mjaft nga këto probleme edhe atje. Unë mendoj se Qeveria e Pajtimit Kombëtar i ka të gjitha mundësitë për ta stabilizuar situatën. Mendoj se ajo e ka filluar mirë punën deri tani. Kam besim në të ardhmen e Shqipërisë, në radhë të parë duke u bazuar në patriotizmin e shqiptarëve, nga Jugu në Veri, në patriotizmin e vlonjateve, ku filloi kjo revoltë, dhe unë e kam thënë edhe një herë që nuk mund të barazoj kriminelët që ka në Vlorë, me popullin e Vlorës, i cili më shpëtoi të paktën oficerët e SHIK-ut, m’i mbajti për 2 javë nëpër familjet e tyre dhe i sollën vetë në Tiranë. Gjej rastin t’i falënderoj këta vlonjatë, që nuk mendojnë siç mund të mendojnë ca kokrra kriminelësh atje. Unë besoj se situata do të përmirësohet, do të stabilizohet, duke pasur besim njëkohësisht te të gjithë patriotët shqiptarë, duke kapërcyer, siç thashë, të gjitha dallimet partiake midis t^re, kur bëhet fjalë për ruajtjen e integritetit të Shqipërisë. Patriotët s’i kanë munguar historikisht Shqipërisë dhe besoj se nuk do t’i mungojnë as tani. Për të ardhmen e SHIK-ut, unë ju thashë se kam kërkuar dorëheqjen nga Presidenti i Republikës për këtë post. Natyrisht, dorëheqja është një akt që unë e kam bërë për përgjegjësinë morale që ndjej, për përgjegjësinë e institucionit që kam drejtuar, për situatën që erdhi. Natyrisht, s’e përjashtoj veten nga asnjë lloj përgjegjësie, por s’jam unë ai që mund të gjykoj se çfarë përgjegjësie më takon tamam për këtë punë. Unë mendoj se SHIK-u sot, më tepër se kurrë, i duhet Shqipërisë dhe duhet të punojë së bashku me institucionet e tjera të Qeverisë së Pajtimit Kombëtar dhe të shtetit demokratik për ruajtjen e integritetit tokësor të Shqipërisë.
-Mirko Haxhistasa: Nëse Partia Popullore ishte e paregjistruar, pse u lejua të merrte pjesë në zgjedhje?
-Gazidede: Që kjo parti ishte e paregjistruar kam informuar me shkrim Ministrin e Drejtësisë të asaj përiudhe, Ministrin e Brendshëm dhe Prokurorin e Përgjithshëm, në mënyrë që ata të ndalonin aktivitetet politike të kësaj partie. Nuk është lejuar të marrë pjesë, me sa di unë, në zgjedhjet e 26 majit, por nuk e di pse dhe nga kush është lejuar te marrë pjesë në zgjedhjet lokale.
-Mirko Haxhistasa: A ka pasur pastrim parash në fondacione apo vetëm qarkullim parash? Natyrisht nuk mund të pretendoj që i përgjigjem plotësisht kësaj pyetjeje. Gjatë kohës që unë jam marre me këto firma rentierë, kemi pasur një tentativë për pastrim parash, bëhej fjalë për një shumë prej 70 miliardë liretash, e cila nuk u realizua. Informacion tjetër për pastrim parash nuk kemi. Ka një parim që, në qoftë se ti nuk e gjen, nuk do te thotë që nuk ekziston . Por me aq dijeni sa kemi ne, nuk kemi të dhënë tjetër për pastrim parash, domethënë pjesa me e madhe duhet te ketë qenë në qarkullim parash: grumbullim, shtim i numrit të atyre që derdhnin paratë, zgjatje e jetës së fondacionit, derisa vinte fundi pastaj që shuma e parave që duhej të ktheheshin ishte më e madhe se e atyre që derdheshin dhe kjo do të sillte fundin e fondacionit.
-Mirko Haxhistasa: Sot ç’ndodh me SHIK-un?
-Gazidede: Situata në SHIK është pak a shume e njëjtë me atë të komisariateve të policisë. Në disa rrethe vazhdon funksionimi normal i tyre, në disa rrethe thonë që është pezulluar aktiviteti. Unë mendoj se në te ardhmen SHIK-u duhet të vihet plotësisht në pune dhe te punojë në bashkëpunim te ngushtë me institucionet, me ministritë përkatëse për stabilizimin e situatës në Shqipëri.
-Fadil Çepele: Pse nuk është informuar më përpara Parlamenti për këtë situatë që po përgatitej kundër vendit tonë?
-Gazidede: Unë mendoj se ne një farë mënyre i jam përgjigjur kësaj pyetjeje. Nuk e caktoj unë se kur duhet të raportoj në parlament e për çfarë duhet të raportoj.
-Fadil Çepele: Kur dihej se kush ishte Nikolla Geiç, përse lejohej të hynte e të dilte në Shqipërinë e Jugut, duke bërë propagande antishqiptare, kur dihen rregullat që duhet të zbatojnë personalitetet e huaja apo diplomatët?
-Gazidede: Nikolla Geiç ka qenë i shpallur për ca kohë person i padëshirueshëm në Shqipëri, pastaj, në varësi të zhvillimeve politike, i është hequr etiketimi “non grata”, ka ardhur në Shqipëri, pastaj është shpallur përsëri “non grata”, domethënë nuk është lejuar të hyjë në Shqipëri para zgjedhjeve të 26 majit, kur po vinte bashkë me zëvendësin e tij të POAKës. Zëvendësi i tij erdhi ne Shqipëri, pra, ka pasur periudha kur ka qene i padëshirueshëm në Shqipëri dhe kur është lejuar të vinte në Shqipëri.
-Fadil Çepele: Në informacion thuhej që bëhej propagandë e kishte financim nga qarqe te caktuar vorio-epirote kundër Shqipërisë dhe sidomos nga lobi grek në SHBA për përgatitjen e një kryengritjeje të armatosur në Shqipërinë e Jugut. Lind pyetja: A është bere analiza e këtyre problemeve në instancat më të larta të shtetit dhe çfarë konkluzionesh u nxorën apo u prit të bëhej kjo që u bë?
-Gazidede: Nuk mund të jap unë përgjigje për pyetje që u takojnë instancave të tjera të shtetit, është krejt normale. Unë jap përgjigje për veprimtarinë e shërbimit që kam drejtuar.
-Fadil Çepele: Thuhet se në këto struktura vorioepirote kanë qenë të implikuar edhe ish-oficerë të Ushtrisë dhe të Sigurimit. Çfarë masash u morën nga shteti për këta përsona?
-Gazidede: Mendoj se nuk janë marrë masa.
-Fadil Çepele: Dihej nga ne të gjithë e akoma më shumë nga SHIK-u se kush i organizonte fondacionet bamirëse dhe kush ishte në krye te tyre. Lind pyetja: Çfarë bëri SHIK-u, a informoi trukturat e shtetit për t’i dalë përpara së keqes, duke e parandaluar atë që ndodhi në Shqipëri e që po paguhet shtrenjtë nga ky popull?
-Gazidede: Unë mendoj se SHIK-u ka bërë mjaft për këtë punë, por pa pretenduar që ta quaj veten te larë dhe që s’kam asnjë përgjegjësi për këtë problem. Natyrisht, edhe ne kemi përgjegjësinë tonë. Ndoshta kemi qenë i vetmi institucion që kemi denoncuar te paktën dy nga këto fondacione, që kanë qenë të arrestuar me denoncimin tone. Ndoshta kjo s’ka mjaftuar.
-Ndue Çuni: Në kushtet e njohjes së planit “Lotos” nga SHIK-u, pse është parë e udhës të mos bëhet denoncimi i menjëhershëm publik i tij?
-Gazidede: Mendoj se iu përgjigja edhe më përpara kësaj pyetjeje.
-Ndue Çuni: Masakra e Peshkëpisë në Gjirokastër duhet kuptuar si masë ndëshkimore, paralajmërim për veprime të tjera ose kishte qëllim tjetër?
-Gazidede: Unë mendoj se qe paralajmërim, nga i cili nuk u nxor mësimi i duhur.
-Ndue Çuni: Deri në ç’masë ndihet koordinimi i planit grek të Vorioepirit me tendencat shtet ishjugosllav përsonat e të tjera të Shqipërisë? Ka të dhëna të kësaj natyre, që unë mendoj se s’është nevoja të bëhen publike tani.
-Dukë Muço: Sipas ligjit të sistemit bankar të Shqipërisë, SHIK-u dhe drejtuesit e bankave të niveleve të ndryshme janë të detyruar të informojnë instancat përkatëse për çdo lloj institucioni financiar. Në këtë këndvështrim, cila është veprimtaria dhe përgjegjësia e SHIK-ut, si dhe mendimi juaj për sistemin bankar shqiptar, për firmat rentiere etj?
–Gazidede: Thashë që ne kemi shkëmbyer informacione të shpeshta me Guvernatorin e Bankës së Shqipërisë për këto probleme. Unë nuk e njoh sistemin bankar, që te mund të jap gjykime për të, por ne jemi përpjekur të informojmë instancat të cilat mendonim se kanë mundësitë ekzekutive për të vepruar mbi fondacionet.
–Ymer Balla: Pse nuk është denoncuar plani “Lotos” në kohën e duhur, sepse ndoshta mund të shmangeshin pjesërisht ato që ndodhën?
-Gazidede: Mendoj se është dhënë përgjigje për ketë.
–Ymer Balla: Pse nuk janë denoncuar në shtyp veprimtaritë dhe punonjësit e ish-Sigurimit të firmave rentiere për të parandaluar përmasat e mëdha të veprimtarisë së tyre në kohët e fundit?
-Gazidede: Problemi, besoj unë, nuk është kaq i thjeshte, sepse s’mund t’i detyrojë me asnjë lloj ligji këta njerëz që të mos punonin në këto fondacione, ashtu siç ligjërisht s’ndalje dot as fondacionin për marrëdhënie parash. Edhe ne që bëme denoncimin e fondacionit “Xhaferri”, u munduam te shfrytëzonim një pikë të statutit të këtij fondacioni, që e quante veten “fondacion bamirësie”, ku thuhej se “anëtarët e këtij fondacioni nuk lejohet të përfitojnë materialisht” që ishte ndryshe nga e vërteta, ai e quante “fondacion bamirësie”, ndërkohë që nuk kemi dëgjuar as ju, as unë që të ketë ndërtuar ndonjë spital, ndonjë çerdhe, ndonjë kopsht, ndonjë rrugë ose ujësjellës, përveçse bëheshin marrëdhënie parash. Pastaj, se si shkoi puna në gjyq, besoj se nuk është përgjegjësia ime për këtë.
-Azem Hajdari: Kur dihet rruga ligjore e raportimit të SHIK-ut për këto probleme të rëndësishme, që kanë lidhje me sovranitetin e vendit, sa herë është mbledhur këshilli i Mbrojtjes për këto probleme dhe cilat kanë qenë masat e marra nga Këshilli i Mbrojtjes dhe Qeveria për neutralizimin e kësaj veprimtarie subversive antishqiptare?
–Gazidede: S’më takon mua t’i përgjigjem kësaj pytjeje.
– Azem Hajdari: Ju dhatë shpjegime rreth kompanive rentiere në këtë krim të organizuar ekonomik, por harruat të prononcoheshin për Suden, VEF-ën, Kamberin etj.?
-Gazidede: Kemi materialet tona për këto, të cilat ia kemi vënë në dispozicion Qeverisë dhe besoj se s’ka nevojë të zgjatem.
– Azem Hajdari: Kur dihet se disa drejtues të sindikatave janë kontingjent për t’u korruptuar nga zbulimet e huaja, pse nuk morët parasysh deklaratat e mia kundrejt Valer Xhekës?
-Gazidede: SHIK-u s’ka pasur ndonjë të dhënë për Valer Xhekën.
– Azem Hajdari: Qysh në vitin 1994 Komisioni i Rendit dhe SHIK-ut ka akuzuar ish-Ministrin e Mbrojtjes, Kiço Mustaqin, dhe ish-Ministrin e Brendshëm, Gramoz Ruçi, për dhënie të informatave të karakterit sekret shërbimeve të huaja. Pse nuk u morën masa për neutralizimin e tyre?
-Gazidede: Natyrisht, në një sistem demokratik neutralizimi konceptohet hedhja në gjyq e një personi dhe vënia para përgjegjësisë ligjore. Një mundësi e tillë nuk ka ekzistuar përderisa të dy këta kanë qenë jashtë shtetit në kohën kur mund të denoncoheshin për veprime të tilla.
– Azem Hajdari: Pse nuk keni marrë pjesë në mbledhjen e Qeverisë dhe pse Qeveria s’merrte masa për trajtimin e ushtarakëve të Shërbimit Informativ në bazë të statusit të ushtarakut?
-Gazidede: Unë s’kam qenë anëtar i kabinetit qeveritar dhe s’jam thirrur në mbledhje të Qeverisë. Natyrisht, s’më jepte kurrkush të drejtën të marrja pjesë. Me forcë s’mund të marrësh pjesë në mbledhje qeverie kur s’të takon. Lidhur me atë pse nuk janë trajtuar ushtarakët e Shërbimit Informativ në baze te statusit të ushtarakut, mendoj se ka qenë problem thjesht ekonomik, domethënë mundësia ekonomike e Qeverisë dhe nuk besoj se ka pasur të bëjë me ndonjë farë diskriminimi ose me ndonjë gjë tjetër të kësaj natyre. Kaq ishin pyetjet dhe përgjigjet e mia për këto pyetje. Ju falemnderit që më dëgjuat.(Shqiptarja.com)
