Situata e epidemisë në vendin tonë është shqetësuese. Bettina Menne, përfaqësuese e Organizatës Botërore të Shëndetësisë në Shqipëri, në një intervistë për Euronews Albania tha se problemi në vendin tonë është mosfunksionimi siç duhet i sistemit të gjurmimit. Sipas saj nëse ke pasur kontakt me një të infektuar, hyn në kategorinë me rrezik të lartë, dhe duhet të kryesh tamponin për ta verifikuar nëse e ke sëmundjen apo jo.
E pyetur rreth situatës aktuale në Shqipëri, rreth rritjes së numrit të rasteve dhe viktimave, Bettina Menne tha shifrat e fundit janë mjaft shqetësuese dhe se tregojnë numrin e lartë të personave të infektuar që mund të jenë përreth nesh.
“Kjo nënkupton që kemi infektime në komunitet, në qytete sidomos në qytetet të mëdha, por në qytetet të vogla kemi grupime të vogla të cilat mund të mbahem në kontroll. Ekziston mundësia e rritjes së numrit të të infektuarve, sepse ka shumë raste në vend në tërësi dhe sigurisht ka një rritje të numrit të të pranuarve në spitale. Dhe siç edhe e keni ndjekur ju ka pasur 2-3 persona që kanë humbur jetën çdo ditë, javët e fundit dhe kjo është tejet shqetësuese, sidomos duke konsideruar moshën e tyre, disa janë më të rinj se 60 vjeç”, u shpreh ajo.
Bettina Menne shprehet se COVID-19 përbën shqetësim për këtë vend, si në të gjitha vendet e tjera ballkanike dhe vendet e Bashkimit Europian dhe se virusi nuk është zhdukur, por mund të prekë secilin prej nesh, në çdo moment, në veçanti nëse nuk marrim masa mbrojtëse.
“Qeveria juaj, Ministria e Shëndetësisë kishte miratuar një strategji rihapjeje, përveç strategjisë së rihapjes ata kishin përcaktuar edhe nivelet e rrezikshmërisë, duke i grupuar në shkallë të ulët, shkallë të mesme dhe të lartë. Për momentin vendi nuk ka rritur ende në një shkallë me rrezikshmëri të lartë, kështu qe rikthimi i izolimit të plotë nuk është një mundësi, sa kohë që masat respektohen dhe rastet nuk shtohen dukshëm. Kjo gjë është tejet bazike. Dhe po ashtu parë edhe nga këndvështrimi i OBSH-së nuk ka nevojë për vendosjen e një izolimi të plotë, sa kohë që masat mbrojtëse respektohen në masë të theksuar nga të gjithë ne”.
Ajo thotë se në çdo vend gjithsecili duhet të ruajë një distancë prej 1-2 metra ose 1.5 metra nga njëri-tjetri dhe maskat duhet të jenë gjithmonë me ne, sa herë dikush duhet të dalë jashtë dhe sidomos personat mbi 60 vjeç.
“Nëse gjendeni në një spital ose qendër shëndetësore përdorni gjithmonë maskë. Thjesht vendosni ato. E di se disa lloje janë të shtrenjta, veçanërisht ato të cilat kanë filtra të veçantë. Por ju bëj thirrje grave dhe nënave në shtëpi, ju mund ti qepni ato vetë në shtëpi, mjaft të jenë me tre shtresa, të cilat mund të duken edhe të lezetshme. Kështu qe përdorni maskat. Mos dilni jashtë në orë kur e dini se do të ketë mbipopullim në ato zona. Kur gjendeni në një dyqan, jo vetëm në supermarkete, kërkoni dezinfektues dhe ruani distancën. Kërkoni kamarierëve të përdorin maskën për vete. Kështu që rregulli i parë, të gjithë ne të respektojmë masat mbrojtëse, të gjithë ju, të gjithë qytetarët e këtij vendi. Përndryshe do të ketë një rritje të numrit të rasteve , e cila do të çonte në shtrëngim të masave siç mund ta shihni edhe në rastin e Serbisë gjatë fundjavës. Ose siç mund ta keni ndjekur në lajme edhe në Australi. Kështu që mund të vendosej një izolim i ri dhe askush nuk e do më këtë gjë. Veçanërisht gjatë verës,” është shprehur Menne.
Megjithatë, përfaqësuesja e OBSH tha se testimi nuk është zgjidhja e artë për këtë çështje. Rekomandimi i OBSH është se nëse dikush ndihet keq, ka temperaturë të lartë, tharje fyti apo simptoma të ngjashme, duhet të qëndrojë në shtëpi.
“Izolohuni, ky është absolutisht rregulli i parë, pastaj mund të telefoni 127 ose numrat të tjerë të disponueshëm, për të njoftuar ekspertët e shëndetit. Pra ju informoni, për të parë nëse jeni shumë i sëmurë, mesatarisht apo keni simptoma të lehta. Pas përzgjedhjes vendoset nëse do të testoheni ose nëse jo. Ose nëse jeni shumë i sëmurë, se kur do të transportoheni në spital. Pra gjëja e parë nuk është testimi, por të qëndruarit sa më shumë te jetë e mundur i izoluar, për të mos infektuar të tjerët në rast se jeni i infektuar me COVID-19. Të gjitha rastet e tamponëve apo testeve janë të lidhura me një sistem, ky sistem është i quajtur gjurmim i kontakteve. Kështu që, për çdo person që është pozitiv me COVID-19 duhet parë sa njerëz kanë qenë në kontakt me të. Pra duhet të funksionojë i gjithë sistemi dhe në fakt ky është problemi që e kam konstatuar unë. Sigurisht më shumë teste do të ishte gjë e mirë, por i gjithë sistemi për të kuptuar se kush ka kontaktuar kë, është më i rëndësishëm në mënyrë që të gjitha vatrat të mbahen në kontroll”.
Sipas saj, në momentin e parë që një familjar, nëna, motra, babai apo vëllai, rezulton pozitiv, të tjerët duhet të vetëizolohen dhe kjo është thelbësore për të ndaluar në përhapjen e coronavirusit.
“Duhet të vetëkarantinohesh nëse keni qenë në kontakt të afërt. Kjo është çështja thelbësore këtu. Ka kritere të përcaktuara shumë qartë për të treguar se kush është në rrezik të lartë, të mesëm apo të vogël, në lidhje me të qenurit në kontakt. Për shembull, nëse keni qenë në kontakt me atë person për më shumë se 10 minuta në një distancë më të vogël se një metër, bën pjesë në grupin më rrezik të lartë. Ky është vetëm njëri nga kriteret. Ka kritere të qarta të cilat përcaktojnë se kur dhe sesi duhet bërë kjo. Nuk është domosdoshmëri bërja e tamponit kur e di dhe po jeton me një familjar i cili ka rezultuar pozitiv. Por është obligimi yt të vetëizolohesh dhe të mos infektosh të tjerët,” shpjegon përfaqësuesja e OBSH.
Pyetur nga gazetarja Bruna Çifligu, për sa i përket vendimit të Ministrisë së Shëndetësisë për të mos lejuar kryerjen e tamponëve në spitalet private, ajo tha se ky është një vendim që i përket Ministrisë së Shëndetësisë dhe se janë komiteti shkencor dhe ai teknik që këshillojnë.
“Lejimi i zhvillimit të tamponëve në spitale private do të funksiononte vetën nëse personi që ka rezultuar pozitiv ose negativ ka njoftuar organet e shëndetit publik. Dhe Operatori Shëndetësor dhe ndihma e parë, kanë filluar me gjurmimin e kontakteve të tij. Kështu që, nuk funksionon në mënyrë aq të thjeshtë, është shumë mirë të dish nëse je pozitiv apo negativ. Nuk është fundi i historisë, nuk është kjo thembra e Akilit. Nëse do të lejohet bërja e tamponit në spitalet private, ai duhet të jetë pjesë e sistemit të tërë. Vendimi ynë është ai Ministrisë së Shëndetësisë.”
/e.rr
