Ishte koha kur Enver Hoxha kërkonte të shpallte armiq dhe paranojat për spiunim binin mbi këdo. Kjo bisedë e pa publikuar më parë mes diktatorit dhe Kadri Hazbiut tregon se si Hoxha aludonte se dhe berberi mund të spiunonte tek Jugosllavët.
Akuzën se berberi i Hotel Dajtit bënte spiunazh, Enver Hoxha e lidhte me faktin se ai kishte qenë berberi Mehmet Shehut. Ky i fundit kur është zhvilluar kjo bisedë ishte shpallur “mik” e agjent i jugosllavëve.
Pjesë nga biseda
Enver Hoxha: Po, po.
Kadri Hazbiu: Shumë njerëz të tjerë na ngatërrohen atje me berberin.
Enver Hoxha: Shumë njerëz? Mos janë funksionarë të Dajtit?
Kadri Hazbiu: Jo funksionarë të Dajtit, po janë nga ata që kanë frekuentuar hotel Dajtin kerëpashere, si Viktor Kushi, Nesti Nasja, Nedini…
Enver Hoxha: Po nuk mund të dimë ne gjë me saktësi më tej për këta njerëz?
Kadri Hazbiu: Po këta kanë vajtur dhe me Feçorin në hotel Dajti.
Enver Hoxha: Po dhe me Feçorin mund të venin se edhe Feçori ministër ishte. Mejgithatë unë mendoj se më shumë probabilitet ka që rrethi i këtyre njerëzve të jetë një rezidenturë, rezidentura e Feçor Shehur për të marrë kontakte të drejtpërdrejta ose nëpërmjet dikujt tjetër në ambasadën e Jugosllavisë ose të Francës në Tiranë. Feçor Shehu, siç më kanë thënë mua, ka patur një dhomë të veçantë të vetën në Hotel Dajti.
Kadriu Hazbiu: Po ka patur një dhomë ku venin këta njerëz atje për të ndenjur, por edhe për të bërë dreka e darka.
Enver Hoxha: Jo mos e ka pasur sipër këtë dhomë ai, se poshtë te berberi është shumë i hapët ambienti, megjithëse mendoj se ky si berber ishte elementi më i përshtatshëm për të transmetuar mesazhe që venin e vinin, qoftë me gojë, qoftë me shkrim. Me shkrim sidomos kjo ishte një punë shumë më e lëhtë për të, për arsye se kur garsoni duke të shërbyer, të sjell pjatat, ka mundësi të të fusë dhe një kartë ndërmjet tyre dhe asnjë njeri nuk dyshon gjë nga ky veprim.
Kadri Hazbiu: Po, po sikur dhe një kamer televizive të kesh atje, hiç gjë nuk kupton.
Enver Hoxha: Hiç gjë nuk kupton, pastaj kur berberi të rruan edhe me gojë po t’i flasë, kur s’ke ndonjë manjetofon aty afër që t’ia regjistrosh ç’thotë s’merr vesh gjë. Ka mundësi që dhe dokumente të njëfarë madhësie t’i merrte jugosllavi atje. Berberi një material të tillë mund të vinte midis mjeteve të tij të punës, të cilat në këtë rast mund t’i heqë dhe t’i vejë në çantë dhe tjetri që bashkëpunonte me të, merr çantën e tij, vë brenda çantës së vet materialin që këmben dhe pasi qethet, e merr tok me çantën. Janë mundësitë praktike për të tilla veprime. Berberi duhet të jetë i lidhur dhe me drejtorin e Dajtit. Drejtorin e Dajtit e kemi njeri të mirë?
****
Enver Hoxha: Berberi i Dajtit erdhi dhe njëherë tek unë, po u thash të që të mos më vijë më të më qethë ky njeri. Vetëm njëherë arriti më erdhi.
Kadri Hazbiu: Tani shoku Enver, kur ju ka ardhur t’ju qethë ju është tjetër punë, por kur kam qenë unë ministër ju keni patur tjetër njeri për t’u qeshur.
Enver Hoxha: Po përse më erdhi ky, unë nuk e di arsyen…
Kadri Hazbiu: Dokumentet janë shoku Enver, dhe unë e di se ka qenë caktuar një berber tjetër për ju, që rrinte në klubin e ministrisë. Ne këtë e paguanim bile me një mijë lekë më tepër çdo muaj, se rroga etij në lokalin e ministrisë ishte e ulët, por me qenë se ishte caktuar që ai të përdorej për të qethur shumë shokë të Byrosë Politike, natyrisht kush prej këtyre dëshironte të qethej nga ai, kurse ju ishin një nga ata që jeni qethur me Aliun, Ali e quanin.
Enver Hoxha: Aliu, po, ky ishte. Tani ky ka ikur, më vonë me keni dërguar një tjetër.
Kadri Hazbiu: Më vonë nuk e di se kush iu ka ardhur.
Enver Hoxha: Mua më kanë ardhur gjithsej deri tani katër berberë për të më qethur. Më erdhi fillimisht një berber, në tërë kuptimin e fjalës nuk bënte se i dridhesh dora. Arsyen nuk e di përse, mbase dhe frikë kishte të më qethte apo ishte i impresionuar, këtë se them dot, por u thashë shokëve që ky të mos më vinte më. Pas këtij erdhi Aliu. Ky ishte njeri i mirë, më duket se ishte kosovar. Ku punon ti?- e kam pyetur njëherë. Punoj në klubin e ministrisë së Punëve të Brendshme, mu përgjigj. Qenka njeri i mirë, thashë me vete. Por pas disa vjetësh ai u plak, doli në pension, prandaj në vend të tij më dërguan një tjetër, një të ri, tiranas.
Kadri Hazbiu: Edhe këtë tiranasin, më duket e kam miratuar unë.
Enver Hoxha: Edhe ky ishte njeri i mirë. E pyeta njëherë edhe këtë: ku punon ti, në kub të ministrisë? Unë punoj në klub, mu përgjigj ai, jam në dispozicion dhe shkoj kur më kërkojnë. Po mirë i thash unë, shumë mirë.
Kadri Hazbiu: Ky punonte në një nga berberhanet e qytetit.
Enver Hoxha: E di unë edhe këtë, se ishte dërguar nga sigurimi të më qethte. Ishte njeri i mirë. Nganjëherë e pyesja si është tregu, ka zarzavate a s’ka zarzavate, ka vezë, si është furnizimi me bulmet dhe ai m’i thoshte të gjitha. Pas ca kohësh me erdhi një ditë ky miku.
Kadri Hazbiu: Këtë se di unë. Po, nejse, xhanëm ky s’është dyshuar atëherë për njeri të keq dhe mund të vinte.
Enver Hoxha: Jo, po e mbante për të qethur dhe Mehmeti, ishte berberi i tij, prandaj në çantë ku fuste veglat ku vente e rruante këtë “mik” agjent të jugosllavëve, me siguri që fuste atje çdo gjë që i jepte Mehmeti ose ky i sillte Mehmetit./ Opinion.al
g.kosovari