Nga Skënder Minxhozi
Tashmë shenjat e Çadrës së opozitës në bulevard janë shuar. Makinat kalojnë aty sikur të mos ketë ndodhur kurrë ndonjë protestë në mes të bulevardit. E vetmja shenjë vizive duhet kërkuar në serverin e Google, ku fotoja nga lart e kryeqytetit shqiptar ka ende siluetën e Çadrës opozitare.
Megjithatë vetë çadra ka lënë tashmë një shenjë të pashlyeshme mbi fushatën elektorale që po mbahet këto ditë në Shqipëri. Jo vetëm për faktin se ajo ndryshoi me prezencën e saj thuajse të gjitha afatet zyrtare të zgjedhjeve. Shumë më tepër se kaq. Çadra i ka dhënë formë fushatës, e kjo vlen për të gjitha siglat politike në garë.
Shihni turet e partive nëpër territor. Rama organizon më shumë takime relativisht të ngushta me zgjedhësit (townhall, siç quhen në gjuhën e profesionistëve), sesa mitingje, në sensin e vjetër të kësaj fjale. Basha ka kaluar thuajse totalisht në formatin e mësipërm të takimeve, ndoshta edhe për shkak se turmat e tij elektorale janë paksa të rrudhura këto kohë. Partitë e tjera, përveç një shou force të PDIU në Elbasan, janë edhe ato të orientuara të preferojnë takimet, para mitingjeve në sheshe publike. E kjo është, ndër të tjera, edhe një inerci e çadrës së bulevardit. Po preferohet të flitet, më shumë sesa të bërtitet në fushatën aktuale. Një situatë e krijuar pas tërheqjes së dytë (pas asaj të vitit 2015) të Berishës nga turet elektorale. Por edhe një element komunikimi i pëlqyer, pas suksesit mediatik 90 ditor të Çadrës. Sepse duhet ta pranojmë që nëse protesta e opozitës nuk ka qenë një sukses politik, pasi nuk arriti objektivat e fiksuara në fillim, ka qenë pa më të voglin dyshim një arritje në planin e komunikimit publik. Aq sa idetë e Bashës u kthyen në një farë mënyre në bumerang për të, kur pasi i predikoi çdo ditë nga Çadra, u detyrua t’i marrë pjesërisht mbrapsht pas marrëveshjes me Ramën.
Nga ana tjetër, çadra hyri në fushatë duke krijuar efektin surprizë mbi të gjithë garuesit. Sepse lista e partive në garë u ribë nga e para pas mbylljes së saj. Çka solli më së pari një impakt të fortë mbi listën e PD, ku shumë “senatorë” të njohur e panë veten jashtë gare, ndërsa morën lejen për t’u futur aty një numër po aq i madh fytyrash të panjohura. Nga ana tjetër, ishte efekti Çadër që evitoi një herë e mirë mundësinë teknike të formatimit të koalicioneve, duke i çuar partitë politike të vetme në zgjedhje. Nëse në 25 qershor do të kemi më në fund mundësinë të shohim qartë sesa vlen më vota secila parti shqiptare, kjo ndodhi për shkak të krizës së çadrës.
Një tjetër pasojë direkte e Çadrës kanë qenë dy ngjarjet më të mëdha politike të viteve të fundit. E para, ajo e një dialogu të drejtpërdrejtë mes PS dhe PD, e cila u pasua nga një marrëveshje globale për zgjedhjet dhe për reformat e mëdha në horizont. E dyta, që ky proces kaq delikat dhe i paimagjinueshëm deri pak javë më parë, doli thuajse totalisht nga kontrolli i dyshes më jetëgjatë të politikës shqiptare Berisha-Meta. Pasi predikoi me muaj të tërë marrëveshjen mes pozitës dhe opozitës, Meta dhe LSI e panë papritur se gjithçka u bë e mundur, por me një “detaj” të vogël në mes: ata nuk ishin në tryezën e kompromisit. Pasi prodhoi për 90 ditë me rradhë një sasi të frikshme retorike lufte dhe kërcënimesh gjithfarësh mes Ramës e Bashës, kriza e Çadrës duket se prodhoi edhe “antidotin” e kësaj situate: një dashuri të befasishme mes palëve, që la me gojë hapur gjithkënd rreth e rrotull.
Zgjedhjet e 25 qershorit kanë hyrë në një hulli që vështirë se do të ndryshojë deri në ditën e zgjedhjeve. Duket qartë se temperatura e akuzave dhe sulmeve publike ka rënë mes partive të mëdha, ndërkohë që ka polemikë të ndezur mes tyre nga njëra anë dhe LSI nga ana tjetër. Rrugët janë pastruar nga banderolat e kudondodhura të fushatës dhe stresi e tensioni që përçojnë studiot televizive është më i vogël sesa në të shkuarën. Vlen të supozohet në këto rrethana, se kjo situatë i dedikohet mes të tjerave edhe çadrës opozitare, që prishi preludin klasik të fushatës elektorale. Duke i dhënë formë edhe pjesës tjetër të udhëtimit drejt zgjedhjeve. Një gjë e mirë në këtë truall të trazuar historikisht nga klithmat e politikës që kërkon me çdo kusht pushtet.