Nga Teheran, Ben Andoni/
Ndërsa 30 Qershori 2015 po afron, Irani zyrtar është i bindur se nuk do të lëshojë më pe për asnjë kërkesë të Perëndimit në bisedimet e ashtuquajtura 5+1. “Perëndimi po e humbet kot kohën tonë, ne i përmbahemi asaj që kemi arritur në Lozanë”, citohet kryenegociatori iranian Mohammad Javad Zariff në një gazetë, që e lexojmë mes një smogu të paparë, pluhuri e tymi, që lënë pas makina të vjetra dhe rëra e shkretëtirave. Vërtetë çfarë keni arritur, a mund të ma thoni teknikisht, i drejtohem zëdhënëses së Ministrisë së jashtme, e para grua në këtë post në historinë e Iranit. Marzieh Afkham, që ka punuar për 30 vjet në këtë dikaster, më shikon ngultas, por përgjigjen e jep persisht në fonema që ia zbusin inatin: “Do bëhet gjithçka si duam ne dhe kemi arritur atë ç’kemi dashur, por pa shkelur parimet e Revolucionit Islamik”.
Në fakt, Revolucioni Islamik ka filluar të lirojë shumë ose është lezetuar pak me botën globale. Ka mbyllur sytë para shamisë së femrës, që ka zbritur deri në fund të kokës; hireve të saj, që i përfytyron lehtë me veshjet e ngushta, apo mbajtjes gjithnjë e më shumë të kollares. Kultura potente vendase po kërkon dhe po i afrohen nga të gjithë anët shpesh e më dëndur bashkëpunime, kurse liderët e plotfuqishëm të vendit, kanë vendosur ta testojnë ndryshe vendin e tyre: Duke liruar. Ekonomia po pret ma padurim kthimin e kompanive të huaja të naftës e gazit, por ato amerikane ende hezitojnë. Për ta, historia me Iranin është një histori që shkon në një cak dhe kthehet sërish pas. Por anglezët nuk kanë pritur, kompanitë e tyre po kërkojnë vendin e dikurshëm që kishin me shahun, ashtu si shumë e shumë kompani perëndimore, që janë futur kudo. Evropa është turrur në një si pelegrinazh historik aty, me një ndjesi sikur u thotë: U vonuat shumë! Deri aty, Irani ka ende telashe. Ka shumë probleme me fqinjët dhe armiqtë. Muxhahedinët (ne i strehojmë) na i përmendin shpesh, duke na thënë deri se do vi koha t’i provojmë në kurriz. Sa për ISIS-in e kanë një përgjigje zyrtare: “Nëse do afrohen deri 40 kilometra në kufi, do t’i zhdukin krejt!!!”.
Rinia vendase që e kupton më mirë nga të gjithë ndryshimin i është dedikuar anglishtes dhe sportit, për të pasur një mundësi për t’i shpëtuar ‘rrethimit’ të butë, që ne e kemi kaluar frikshëm me Enverin. Si për të ma kujtuar këtë, një iranian më sjell një ditë një Cd me të cilën mund të thyej bllokazhin kibernetik prej të cilit nuk di asgjë se ç’ndodh në Tiranë dhe të futem në sitet evropiane. “Do hapemi shpejt”, më thotë një mësues me të cilin futem në një llogari të ngatërruar me paratë për vlerën e pensionit. “Deri në fund të muajit ka kohë”, thotë dhe qesh çiltër. “Me kismet muajin tjetër…”. Revista “Java” do t’ju tregojë pak më shumë për përjetimet në këtë vend në pak ditët e tjera…
