Që nga 20 maji 2024, kampet në Shqipëri që do të përpunojnë kërkesat për azil të individëve të shpëtuar nga autoritetet italiane do të funksionojnë, pasi një dokument tenderi i publikuar së fundmi zbulon më shumë detaje rreth marrëveshjes dhe sesi do të funksionojë siti.
Në nëntor 2023, kryeministri shqiptar Edi Rama dhe kryeministrja italiane Giorgia Meloni nënshkruan një marrëveshje sipas së cilës emigrantët që do të shpëtohen në ujërat territoriale italiane ose nga autoritetet italiane do të dërgohen në Shqipëri ku do të përpunohen kërkesat e tyre për azil. Marrëveshja ka ndarë opinionin në të dyja anët e Adriatikut që nga fillimi, por të dyja qeveritë mbeten të patundura për realizimin e saj.
Departamenti i prefektit të Romës ka publikuar detajet e tenderit dhe ka ftuar ofertuesit të dorëzojnë ofertat e tyre përpara datës 28 mars.
Sipas detajeve të tenderit, me vlerë 34 milionë euro, kantieri do të përbëhet nga tre struktura që mund të strehojnë gjithsej rreth 3000 persona.
Një strukturë do të ndërtohet në portin e Shëngjinit, ku do të kryhen procedurat e zbarkimit dhe identifikimit.
Dy lokacionet e tjera do të vendosen në Gjadër. Njëra do t’i kushtohet përcaktimit të parakushteve për njohjen e mbrojtjes ndërkombëtare, ndërsa tjetra do të shërbejë si qendër paraburgimi riatdhesimi, shkruan Vizion Plus.
Sipas qeverisë italiane, vendi do të përpunojë kërkesat e individëve të shpëtuar nga autoritetet italiane të përfshira në shpëtimin detar, si rojet bregdetare, policia financiare ose marina, dhe do të përjashtojë në mënyrë eksplicite ata të shpëtuar nga OJQ-të. Ai gjithashtu nuk do të përfshijë personat me aftësi të kufizuara, gratë, fëmijët ose individë të tjerë të cenueshëm.
Në tender thuhet se objekti në Shëngjin do të ketë një klinikë mjekësore, me dhomë për vizita ambulatore, një dhomë izolimi dhe një repart me tre shtretër. Në Gjadër do të ketë tre dhoma ambulatore, dy reparte, një sallë operacioni, një laborator, një dhomë rentgeni dhe ultratinguj dhe një hapësirë për vizita psikologjike dhe psikiatrike, raporton Vizion Plus.tv.
Specialistët mjekësorë në terren do të përfshijnë një mjek të specializuar në anestezi dhe reanimacion, një mjek të specializuar në kirurgjinë e përgjithshme, një mjek të specializuar në ortopedi me aftësi kirurgjikale, një staf mjekësor të specializuar në psikiatri, një infermiere, një mjek social, një punonjës shëndetësor, një laborator teknik, një teknik radiologjie dhe një punonjës shëndetësor i specializuar në radiologji.
Pas mbërritjes, çdo individi do t’i jepen gjithashtu komplete për mirëseardhje, duke përfshirë një këmishë të poshtme, bluzë, një palë pizhame, tre palë pantallona të shkurtra dhe tre palë çorape. Atyre do t’u jepet gjithashtu një rrotull letre higjienike në javë, një furçë dhëmbësh dhe 100 ml tub pastë dhëmbësh në javë dhe një shishe shampo dhe sapun i lëngshëm në javë.
Ministria e Brendshme italiane do të kryejë kontrolle në vend për të garantuar respektimin e tenderit.
Gjatë qëndrimit të tyre në Shqipëri, që llogaritet rreth tre muaj për çdo person, individët nuk do të mund të largohen nga qendra, e cila do të ruhet nga autoritetet italiane dhe shqiptare. Pasi aplikimi i tyre të jetë përpunuar, cilido qoftë rezultati, ata do të largohen nga territori i Shqipërisë.
Ndërsa ndodhen në terren, individët mund të kenë akses në asistencë ligjore nga përfaqësues të organizatave ndërkombëtare, përfshirë BE-në, e cila synon të ofrojë ndihmë juridike për të gjithë azilkërkuesit siç kërkohet nga ligji italian, shqiptar dhe ai i BE-së.
Marrëveshja shkaktoi polemika në Itali dhe Shqipëri.
Ndërkohë, pavarësisht pretendimeve të ekspertëve të së drejtës ndërkombëtare se nuk është në përputhje me ligjin e BE-së, Komisionerja Evropiane për Çështjet e Brendshme Ylva Johansson tha se nuk e ka shkelur ligjin.
Puna nuk ka filluar ende në lokacionet në Shëngjin dhe Gjadër, duke ngritur pikëpyetje nëse ato do të jenë funksionale deri në pranverë.
Shëngjini ishte gjithashtu shtëpia e qindra refugjatëve afganë që Shqipëria pranoi pas tërheqjes së SHBA nga Afganistani. Ndërkohë që SHBA premtoi se do të merrte përgjegjësinë për ta, duke i kërkuar Shqipërisë t’i mbante gjatë procesit të vizave të tyre, një numër ende mbeten pa lajme apo ide nëse do të largohen ndonjëherë.
Sa i përket marrëveshjes për emigrantët, disa vende të tjera të BE-së kanë lënë të kuptohet se mund të shikojnë marrëveshje të ngjashme lidhur me çështjet e emigracionit, një lëvizje që ka gjasa të fitojë vota nga pjesët konservatore të shoqërisë, përpara zgjedhjeve të BE-së.
/f.s