Ditët e fundit është shkruar dhe thënë shumë për protokollin mes Italisë dhe Shqipërisë për emigrantët.
Dokumenti zyrtar, i sapo publikuar, është analizuar nga lart poshtë nga politikanët dhe komentuesit.
Nga pasojat e kësaj marrëveshjeje pesë vjet më pas, te marrëdhënia mes vendit tonë dhe vendit shqiptar, që përtej shtrirjes së vogël të detit që na ndan, nuk kanë qenë kurrë kaq të afërta.
Kryeministër, mirë se erdhe në Byoblu. Faleminderit që na mirëpritët në këtë ndërtesë të bukur.
Faleminderit që më pranuat me këtë veshje sepse duhej të isha jashtë, por erdha këtu për ty. (ai nuk ka veshur një kostum institucional – Ed.)
Gjithmonë më duket se jam në temë me këto harta të lashta (të cilat gjenden në sallën e pallatit)…
“E gjithë kjo është një kryevepër italiane. Është ndërtuar në fund të viteve 1930. Ai supozohej të ishte vendi ku u krijua Qeveria e Regjencës dhe të gjithë dizajni i brendshëm ishte bërë nga Gio Ponti. Aty i vendosi edhe ato korniza. Pastaj gjërat ndryshuan, nuk kishte imazhe. Hapa shkrimet e tij, imitimet e tij, çfarë mund të futej mirë në kornizë? Dhe më pas vendosëm të vendosim këto harta të lashta”.
Janë të mrekullueshme: nga lashtësia i rikthehemi modernitetit ku flasim për Ramën. Këto ditë në Itali po publikohen vazhdimisht intervista, njoftime për shtyp dhe emisione të tëra lajmesh mbi marrëveshjen për emigrantët.
Unë do të thosha të fillojmë nga këtu dhe do t’ju kërkoja ta paraqisni sepse, edhe nëse është paraqitur me bollëk, por ndoshta me natyrë zyrtare. Le të fillojmë edhe këtu me një kornizë: sa i përket marrëveshjes, si funksionon ajo?
Të them të drejtën më ka habitur pak e gjithë kjo vëmendje dhe ky diskutim, sepse nuk është asgjë e bujshme. Nuk është asgjë e re përveç faktit që një vend i Bashkimit Evropian si Italia bashkëpunon me një vend evropian si Shqipëria që nuk është ende në BE.
Domethënë, nëse kjo marrëveshje do të ishte bërë me ndonjë vend të Bashkimit Evropian, askush nuk do të kishte humbur asnjë minutë për ta lexuar. Në të vërtetë, në marrëveshjen bazë evropiane ekziston ky koncept i rishpërndarjes për të përmbushur një koncept shumë serioz, për mendimin tim, por tashmë shumë i vjetër: që do të thotë që ata që zbarkojnë në Itali zbarkojnë në të njëjtën kohë edhe në Bashkimin Evropian, por ndërkohë Italia mbetet gjithmonë vetëm.
Vendet evropiane kanë vendosur të pranojnë këtë koncept të rishpërndarjes. E cila, në fund të fundit, do të ishte e njëjta gjë. Nuk funksionoi ose të paktën funksionoi mjaft zhgënjyes.
Tani flasim për të drejta që do të shtypeshin, flasim për Guantanamon, për kampet e përqendrimit vetëm sepse ka bashkëpunim midis një vendi në Bashkimin Evropian dhe një vendi që nuk është në Bashkimin Evropian, por ende shumë i afërt. Një vend që mund të jetë lehtësisht një rajon i Italisë. Nuk e di, nuk e kuptoj ku është problemi.
Kjo marrëveshje ka lindur nga një miqësi që keni me kryeministrin: si u zhvillua, kur u takuat dhe biseduat? Këtë verë?
Sigurisht që miqësia është atje. Jam vërtet krenare për miqësinë time me Giorgia Melonin, por edhe për miqësinë që kam mundur të ndërtoj me kryeministra të tjerë më parë. Të gjithë kryeministrat italianë, që nga Andreotti që ishte i pari që erdhi në Shqipëri pas rënies së regjimit dhe hapjes së vendit tonë, e deri te Meloni, kanë qenë gjithmonë shumë të vëmendshëm dhe ndihmues me Shqipërinë.
Ata kurrë nuk e kanë bërë çështjen e ngjyrës politike të qeverisë së tyre apo tonës. Aty ishte e djathta dhe këtu e majta dhe anasjelltas. Nuk ka pasur asnjëherë problem. Miqësia shkon më tej: është baza e një marrëdhënieje strategjike që nuk ka lindur ditët e fundit, është një marrëdhënie shumë e qartë në vijën strategjike të politikës së jashtme italiane dhe politikës së jashtme shqiptare.
Ne kemi shkruar se Italia është partneri ynë strategjik. Ne e patëm këtë diskutim, por Meloni më përmendi më parë se ai duhej të kuptonte nëse ne, Shqipëria, do të ishim në dispozicion për të diskutuar këtë mundësi. Tashmë në kohë të padyshimta kishim kërkesa të këtij lloji nga vende të tjera evropiane, por ishim skeptikë për të ecur përpara sepse nuk na dukej e drejtë që vendet jo fqinje po përdornin Shqipërinë sepse dukej pak e çuditshme.
Dhe pastaj nuk është se ne kemi borxhin me vendet e tjera që kemi me Italinë, as nevojën strategjike për t’u lidhur sa më shumë me Italinë, për të ushqyer këtë marrëdhënie me gjithçka që është e rëndësishme: pra, reciprocitetin, respektin, vullnetin e mirë. për të bashkëpunuar. Por edhe marrjen e përgjegjësive, sepse jetojmë në një botë ku jo gjithçka shkon mirë, në fakt pothuajse gjithçka shkon keq. Kështu që është gjithmonë bukur të jesh pjesë e diçkaje, Shqipëria është një vend i vogël.
Duke qenë pjesë e NATO-s, duke qenë pjesë e këtyre marrëdhënieve, sepse në fund të fundit ne përfitojmë më shumë nga këto marrëdhënie sesa të tjerët nga marrëdhëniet e tyre me ne. Por ka një kohë për të marrë dhe një kohë për të dhënë. Nëse për Italinë koha për t’i dhënë Shqipërisë është pothuajse çdo ditë, dhe për ne është pothuajse një herë në dhjetë vjet, ne nuk mund të qëndrojmë të qetë sepse nuk është kështu.
Dhe më pas, kur ajo erdhi në Shqipëri për festën e gushtit, folëm për shumë gjëra, pikërisht në kuptimin e kësaj lidhjeje, për këto marrëdhënie, për gjërat që mund të bëjmë së bashku, për Evropën e kështu me radhë.
Ne patëm një bisedë mjaft të thellë edhe për këtë. Dhe aty i thashë: le të bëjmë një ekip me profesionistë, nga ushtarakët, ligjzbatuesit, ekspertët e jurisprudencës dhe të së drejtës ndërkombëtare dhe të shohim se çfarë do të dalë.
Nuk ishte e lehtë sepse kishim mbrapa dhe mbrapa, sepse kur bashkon dy juristë duhet një i tretë dhe pastaj kur të vijë i treti të duhet një i katërti. Dhe atëherë kur janë katër, nuk është më e qartë se ku është pika e marrëveshjes. Në fund, krijuam një protokoll shumë të qartë, domethënë nuk ka përmasat që tërhoqi gjithë këtë zhurmë të tepruar.
Në këtë marrëveshje ka një pikë që ka të bëjë me pensionet e shqiptarëve, u përpoqa të kuptoja…
Jo nuk ka. Kjo është gjithashtu pjesë e të gjitha këtyre përpjekjeve në vendet tona. Unë ndjek politikën italiane, jam sigurisht në mes të politikës shqiptare dhe ndjek politikën në Greqi, politikën në Ballkan dhe në të gjithë këtë zonë.
Ekziston nevoja për të dyshuar gjithçka dhe më pas filloni të krijoni linja paralele për gjërat që nuk kanë të bëjnë fare me njëra-tjetrën, si teoritë e konspiracionit. Marrëveshja e pensioneve në Itali tashmë është nënshkruar. Problemi ndër vite ka qenë mbulimi financiar, i cili gjithashtu u konstatua para ardhjes së qeverisë Meloni. Tani është procesi burokratik italian. Por kjo nuk është pjesë e kësaj marrëveshjeje.
Nuk ka asgjë tjetër në këtë marrëveshje. I kemi dhënë Italisë disponueshmërinë për të përdorur hapësirën tonë, duke kryer operacione të përbashkëta. Për ne është e rëndësishme të bashkëpunojmë me institucione, agjenci dhe forca të llojeve të ndryshme italiane për vite me radhë, sepse kjo rrit edhe profesionalizmin e njerëzve tanë, sepse ka shumë për të mësuar.
Dhe vazhdon të na integrojë në mekanizmat dhe mënyrat e të parit dhe të të menduarit që duhet të jenë të zakonshme. Ne kryejmë gjithnjë e më shumë operacione kundër krimit të organizuar me shumë sukses, kundër trafikut të drogës, bizneseve të paligjshme me suksese të rëndësishme. Marrëveshja është shumë e qartë: ne ofrojmë disponueshmërinë, kryejmë operacione të përbashkëta dhe më pas gjithçka tjetër është përgjegjësi e Italisë.
Shqipëria nuk prek asnjë qindarkë për të gjitha këto. Mbulimi financiar i marrëveshjes u analizua dhe u vendos nga pala italiane. Mbulimi ligjor, sepse do të duhet të kryhen kontrolle, është i gjithi brenda një kuadri të dyfishtë: në kuadrin e ligjit italian dhe atij ndërkombëtar.
I gjithë procesi ligjor është në dorën e shtetit italian. Nuk ka asgjë të çuditshme për mendimin tim.
Dhe me këtë mbulim financiar do të ndërtohen edhe dy godina që do të mirëpresin të gjithë emigrantët që të shpëtuar në det nga anijet italiane do të transferohen këtu. Dy godina do të ndërtohen, një pranë portit të Shëngjinit dhe një tjetër në fshatin Gjadër. Me çfarë kriteresh janë përzgjedhur këto dy territore?
Ekipi bëri një inspektim në disa vende dhe më pas vendosi për ato, sepse ka edhe akses në port dhe mundësi pranë portit për të ndërtuar këtë qendër pritëse e cila do të ndërtohet krahas komandës ushtarake të cilën tani do ta rindërtojmë për qëllime ushtarake.
Do të jetë një qendër si në vendet e tjera evropiane, me të gjitha standardet e sigurisë për t’i ndaluar këta persona për periudhën e nevojshme në pritje të përgjigjes së kontrolleve. Ata që pranohen si refugjatë do të shkojnë në Itali.
Të tjerët do të kryejnë procedurat e riatdhesimit në vendet e tyre të origjinës.
Edhe këto barten nga Italia?
Po, të gjitha në kurriz të Italisë. Domethënë nuk e kuptoj pse gjeografia duhet te vendosë kufij, se po ju them sikur të ishte një rajon i Italisë!
Kur u shpall kjo marrëveshje u shkoi mirë me të gjithë, edhe kancelari Scholz u shpreh pozitivisht dhe tha: “Të shohim, mund të jetë model…”. Ndërsa Partia Demokratike Italiane jo. Në të vërtetë, Elly Schlein duket se ka kërkuar zhbërjen e tij. Por më pas e gjeti veten në pakicë dhe prandaj duhej të tërhiqej. Çfarë mendoni se ka ndodhur? Cili është qarku i shkurtër i Partisë Demokratike për këtë?
Nuk me duket hera e parë. Politika në Itali, në Shqipëri, në SHBA, në Britaninë e Madhe është një politikë konflikti permanent për gjithçka. Mund të diskutojmë më thellë se çfarë shkoi keq me vlerat e së majtës. Por nuk e di çfarë ka më të majtë sesa të thuash “a ke nevojë për një dorë që të mirëpret njerëz nga botët e tjera? Ne jemi këtu”.
Çfarë bie ndesh me vlerat e së majtës? Nuk e kuptoj, por nuk e kam problem nëse të tjerët nuk më kuptojnë, sepse e majta është një fushë e gjerë me ide të ndryshme, liderë të ndryshëm dhe qasje të ndryshme. Por për fat të keq, përtej parimeve të sensit të shëndoshë, nuk mendoj se e majta evropiane ka një përgjigje të kënaqshme për këtë problem që shkon përtej të majtës dhe të djathtës.
Është një problem për të gjithë. Nuk më duket se ka dallim në mënyrën sesi njëri apo tjetri e trajtuan këtë problem dikur në qeveri. Domethënë, kur kaluan nga poezia e opozitës në prozën e qeverisë, gradualisht u përshtatën në një linjë të caktuar… Në këtë rast, atë që perceptoj dhe atë që perceptoj edhe në samitet ndërkombëtare, kur dëgjova kryeministrin tuaj.
Ministër merrni fjalën, është një përpjekje për t’i bindur të gjithë të thellohen. Në kuptimin që, pika e parë: nuk mund të jetë problem i shteteve individuale, sepse shtetet individuale nuk mund ta zgjidhin atë, qoftë kur thonë ta mbyllim sepse mbyllja nuk bën shumë mirë. Ata mund të mbyllin vendet që janë larg.
Megjithatë, këto pika uljeje mund të mbyllen për një periudhë kohore. Por atëherë nëse ky ortek rritet, rritet, rritet, mund të bëhet një cunami. Duhet një mendim i përbashkët.
Ne kemi nevojë për një pozicion të përbashkët që mund të ndahet nga të gjithë, majtas dhe djathtas, për mendimin tim. Nga njëra anë ne duhet të mposhtim krimin që ushqehet me dëshpërimin e kaq shumë njerëzve që duan të shpëtojnë nga varfëria, nga vdekja.
Duke sjellë njerëz këtu pa asnjë lloj kontrolli, asnjë lloj verifikimi, sjellin edhe rreziqe të konsiderueshme. Dhe nga ana tjetër, hapni portat e kontrolluara për imigracionin legal. Sepse Evropa duhet të merret nga njëra anë me gjithë këto masa njerëzish që duan të vijnë, sepse është një vend ku ka më shumë pasuri dhe ka më shumë mundësi. Nga ana tjetër, Evropa duhet të merret me demografinë e saj, e cila është e tmerrshme, d.m.th. ajo plaket në një mënyrë vërtet të frikshme çdo vit. Dhe fuqia punëtore mungon gjithnjë e më shumë.
Të rinjtë në Itali, por edhe në Shqipëri, nuk janë më të gatshëm të bëjnë punë që i bënin të gjithë dikur, si në fushat ku duhet korrur gruri dhe frutat e më pas sillen në tryezë, ashtu edhe në shërbimet parësore. Pra, kush i bën këto punë?
Kjo do të thotë, ju duhet t’i bashkoni të gjitha këto gjëra, por është shumë më e lehtë të filloni një polemikë.
Pozicioni më duket shumë i qartë: nevojitet një menaxhim i përbashkët nga të gjitha shtetet. Romakët dikur e quanin Detin Mesdhe “Mare Nostrum” dhe ndoshta ne kemi mbetur pak të mbërthyer me idenë se Italia duhet të menaxhojë një Mare Nostrum. Për shembull, nëse është i qartë reagimi i shoqërisë italiane, e cila më së shumti e ka mirëpritur këtë memorandum mirëkuptimi, a e kanë kuptuar qytetarët shqiptarë rëndësinë e kësaj marrëveshjeje? Si reaguan forcat e tjera politike? Pati disa protesta.
Edhe këtu shpërthen një zhurmë për gjithçka, çdo ditë. Është natyra e politikës. Edhe në Shqipëri buka dhe vera e përditshme e politikës është polemika në çdo rast. Duket e çuditshme, por nuk është: sepse ajo që nuk është e majtë për të majtën italiane, nuk është as e djathtë.
E djathta shqiptare dhe e majta italiane janë të barabarta në këtë. Ekzagjerimet, gabimet e qeverisë. Dhe pastaj pasojat imagjinare të Guantanamos ose në lidhje me ksenofobinë dhe kontrollin e turizmit.
Unë besoj se nëse kjo marrëveshje do të bëhej në të kundërt, në vend të një qeverie të majtë në Shqipëri dhe një qeverie të djathtë, midis një qeverie të majtë në Itali me Shqipërinë, opozitës së djathtë në Itali dhe asaj të majtë. të njëjtën gjë do të bënin edhe ata të krahut në vendin tonë. Sepse duhet të jemi të sinqertë: ky fenomen është shumë i rëndësishëm për t’u trajtuar si politikë e përditshme.
Vërtet duhet të hapim një dialog mes të gjitha vendeve, mes qeverive dhe opozitës, sepse është një det gjithnjë e më i trazuar, ku në vend që të gjithë të vozisin në të njëjtin drejtim, ne e tërheqim njëri-tjetrin për flokë dhe rrezikojmë të mbytemi në këtë det.
Unë isha në Shqipëri këtë verë, gruaja ime është shqiptare dhe pashë një vend shumë të qetë. Në vitet ’90 në Itali, kur erdhën disa shqiptarë, ndoshta imazhi i tyre nuk ishte më i miri. Pastaj erdha këtu, pashë shumë njerëz shumë të mirë, një vend të qetë, të sigurt, pa probleme, ku mund t’i lini gjërat në makinë në supermarket. Në rastin tuaj, mendimi i parë që më erdhi kur mora vesh këtë marrëveshje, pasi në Itali me qendrat e emigracionit, patëm disa probleme që i pashë, disa skena mjaft të padukshme, njerëz që vrasin veten për të ikur, pastaj ikin. , pastaj emigrantët e paligjshëm, pastaj ata kërkojnë punë që janë të papaguara. Në zemër thashë: të shpresojmë që në Shqipërinë që është kaq e pastër, e qetë, të gjithë janë mirë, kjo nuk ndodh.
Ndoshta nuk do të habiteni sepse tashmë keni pasur përvojë, por shumë nga miqtë e mi, veçanërisht ata anglezë, u befasuan nga një shifër, e cila nuk është një shifër e qeverisë shqiptare, por e Eurostat-it, domethënë: Shqipëria është vendi. me më pak vjedhje në Evropë. Megjithatë, shumica e vjedhjeve ndodhin në Britaninë e Madhe.
Por ata thonë se problemi janë shqiptarët. Por Shqipëria është një vend shumë i sigurt, një vend që po rritet dhe i ka rifituar besimi. Shqiptarët kanë pasur gjithmonë besim në mjetet e tyre.
Por të tjerët kanë pasur gjithmonë mungesë besimi se ky vend mund ta bëjë këtë. Megjithatë, tani ky besim po rritet dhe turizmi na ka dhënë një dorë të madhe në vetëvlerësim. Duke parë mijëra, miliona njerëz që vijnë për të na vizituar, ata e duan vendin, thonë gjëra fantastike për territorin tonë. Për ne, arritja e dhjetë milionë turistëve në fund të vitit është diçka e jashtëzakonshme!
Aeroporti i Tiranës është aeroporti me rritjen më të shpejtë në Evropë. Kaloi aeroportin e Beogradit i cili ka qenë gjithmonë kryesori në rajon, është diçka që na inkurajon shumë. Nga ana tjetër, kuptojmë se nuk është një shëtitje në park. Kjo është një rrugë që do të ketë problemet e saj.
Por ajo që duhet të kuptojmë të gjithë është se nëse mendojmë në mënyrë totalisht egoiste duke thënë: “Më sillni probleme të mundshme”, atëherë duhet të mendojmë se kur kemi pasur probleme të ngjashme me një masë njerëzish, sado të menaxhueshme, ne jemi duke folur për 3000, 4000 emigrantë afganë që po iknin nga lufta. Askush nuk e kishte kuptuar se ku ishin, tani kanë mbetur rreth njëqind. Të tjerët, pasi u mirëpritën dhe u ndjenë të sigurt, vendosën të lëviznin.
Kur kishim probleme serioze, Italia nuk u përmbajt kurrë, për shembull me tërmetin e Durrësit dërguan zjarrfikësit e tyre që rrezikuan jetën për të shpëtuar shqiptarët e mbetur nën rrënoja. Ju duket pak kjo?
Pashë tërmetin në Durrës. Kam ndjekur operacionet e shpëtimit; kishte njerëz që erdhën për herë të parë në Shqipëri dhe që erdhën sepse ndodhi një tragjedi: ata avancuan nën rrënoja centimetër pas centimetri për të arritur deri në pikën për të nxjerrë ata që do të vdisnin.
Ata bënë diçka të pabesueshme dhe pse duhej ta bënin?
Pse dërgoi Italia ushtarë, helikopterë dhe vullnetarë kur ne ishim në prag të luftës civile, në ’97? Jeta është kështu: nuk mund të thuash se jemi miq, përderisa është vetëm miku që kujdeset për ty kur je në vështirësi.
Dhe pastaj kur shoku yt është në nevojë, ti kthehesh dhe largohesh. Jo, kjo nuk është sjellje shqiptare. Kjo nuk mund të jetë shqiptare për mendimin tim dhe ne jemi një popull që dimë shumë për emigracionin. Nëse jemi sot në këtë pikë të re të rrugës sonë drejt një rilindjeje të plotë, i detyrohemi edhe faktit se nga njëra anë shumë prej nesh kanë emigruar dhe falë punës së tyre vendi ka përballuar ndikime të tmerrshme, por edhe falë fakti se janë mirëpritur nga vende të tjera.
Ata ishin afrikanë së pari. Ishin ata që me gjithë dëshirën për të mbërritur atje, sollën me vete edhe individë që nuk na nderuan, madje nuk bënë gjëra të tmerrshme. Në qytetet italiane, për një periudhë, shqiptarët u folën si njerëz të pavlerë, edhe nëse ishin një pakicë e vogël. Dua të them, si mund të pretendojmë se asgjë nuk ka ndodhur?
Dhe ne, italianët, ishim afrikanë për Shtetet e Bashkuara: edhe ne sollëm disa gjëra atje..
Nuk e di sa vite italianët ishin “pica dhe mafia”. Asgjë tjetër nuk ekzistonte atje. Kjo eshët jeta. Ka një kohë për të marrë, një kohë për të dhënë. Dhe pastaj gjyshërit tanë sakrifikuan jetën e tyre, morën përgjegjësinë morale për të mbrojtur hebrenjtë.
Ne ishim i vetmi vend në Evropë me më shumë hebrenj pas luftës.
Shqipëria nuk ua dorëzoi hebrenjtë gjermanëve…
Ikën nga vende të tjera, ndërsa erdhën në Shqipëri sepse e dinin se ishin të mbrojtur. Nuk ka asnjë rast të një hebreu të dorëzuar te nazistët. Janë dy individë që përfunduan në Aushvic, por ata nuk ishin hebrenj. Ata ishin dy djemtë e një babai që kishte fshehur dy hebrenj dhe kur nazistët trokitën në derën e tij për t’i kërkuar që t’i dorëzonte dy hebrenjtë, ai i dorëzoi dy djemtë e tij për të mbrojtur dy hebrenjtë.
Që në mesjetë, në Shqipëri Kushtetuta jonë e parë thotë se “shtëpia shqiptare është e Zotit dhe e mysafirit; do të thotë se mysafiri është Zoti. Atë e ka sjellë vullneti i Zotit dhe ne duhet të kujdesemi për të. Mijëra ushtarë italianë, pas kapitullimit të regjimit fashist në Itali, u mbrojtën nga shqiptarët.
Nazistët nuk mundën të arrestonin apo t’i vrisnin ushtarët italianë, siç bënë në vendet e tjera, sepse nuk i gjenin dot. Ata ishin të gjithë të fshehur dhe të mbrojtur nga familjet shqiptare.
Dhe si do të përkthehet përtej memorandumit të mirëkuptimit për emigracionin kjo marrëdhënie, e cila vazhdon prej shumë kohësh me Italinë? Keni parashikuar që ndoshta do të përpiqeni të realizoni bashkëpunim edhe në fronte të tjera…
Frontet e tjera tashmë janë hapur horizontalisht prej vitesh. Me Italinë është zhvilluar një operacion sistematik i quajtur “Bashkëpunimi italian me Shqipërinë” që ka të bëjë me financat dhe projektet e asistencës teknike. Në fakt, tashmë në vendin tonë ka shumë sipërmarrës italianë.
Janë të shumtë ata që kanë vendosur të vijnë të jetojnë në Shqipëri sepse taksat janë shumë të ulëta dhe, e dini, askush nuk do të mund t’i ulë deri në atë pikë sa të “fsheh” diferencën e madhe midis taksave këtu dhe taksave në Itali. . Këtu jemi i vetmi vend në rajon, pa marrë parasysh Evropën, e cila ka zero taksa për bizneset e vogla. Zero tatim fitimi, zero TVSH.
Bizneset e vogla shqiptare janë më të vogla se ato italiane, por në kuadrin tonë të përgjithshëm, ato që kategorizohen si biznese të vogla, kanë zero tatim fitimi, zero TVSH. Kompanitë e mëdha paguajnë të gjitha 15%. Kushdo që vendos të investojë në një hotel me pesë yje ka dhjetë vjet pa taksa dhe 6% TVSH. Në Itali nuk mund ta bësh këtë! Sigurisht, nuk dua të shkoj më tej tani për të mos zemëruar “motrën” time në Romë..
Komuniteti italian po rritet gjithnjë e më shumë në Shqipëri edhe falë këtyre investimeve.
Gjithnjë e më shumë italianë vijnë këtu për të jetuar. Madje kemi anëtarë italianë të Partisë Socialiste që janë shpërngulur këtu, kanë organizatat e tyre në Vlorë, në Durrës.
Ata janë pensionistë dhe këtu janë si në Itali, por pa taksa dhe pa të gjitha enigmat italiane.
A ka ndonjë sektor të veçantë që do t’u rekomandonit sipërmarrësve italianë për të investuar?
Italianët janë gjithnjë e më të pranishëm dhe bëjnë gjithçka. Nuk ka kufi. Dhe për sipërmarrësit italianë është si të jesh në vendin e tyre, në kuptimin e kulturës.
Këtu të gjithë flasin gjuhën italiane, ndaj kur ka një sipërmarrës italian është sikur të ishte një sipërmarrës nga shtëpia jonë, nuk është i huaj!
Po i afrohemi fundit të kësaj interviste, doja t’ju tregoja se çfarë mendova këtë verë, kur lexova në të gjitha gazetat italiane që glorifikonin Shqipërinë si destinacion turistik. Më pas bëtë edhe një postim mendjemprehtë në Instagram ku shihje shqiptarët e vitit 1990…
Ju keni një grua shqiptare, ndaj e kuptoni që ai ishte qesharak…
Në Itali, italianët u dërguan në Shqipëri, e cila ka plazhe të bukura dhe ambiente të gatshme akomodimi. Por në Itali plazhet ishin bërë të paarritshme për italianët. Sepse çmimet ishin aq të larta sa mund t’i përballonin vetëm anglezët, amerikanët, evropianët veriorë. Kështu mendova: a nuk i dërgojmë amerikanët në Itali me fuqinë e tyre blerëse apo anglezët dhe italianët nuk mund të shkojnë më në breg të detit? Mos vallë dërgojmë italianët në Shqipëri dhe shqiptarët nuk mund të shkojnë më në det se çmimet rriten?
Para së gjithash, mendoj se fakti që çmimet janë rritur është një çështje e lidhur ngushtë me Puglian, sepse në vende të tjera nuk është kështu. Ishte rezultat i një cilësie të madhe turizmi në Puglia. Ata bënë diçka të pabesueshme në rajon: e shndërruan Puglian në një destinacion elegant, ndërsa dhjetë vjet më parë ishte një destinacion popullor sepse kishte një det të bukur, por pjesa tjetër ishte pak e tillë.
Ne e dimë që turizmi masiv është i rëndësishëm në këtë periudhë të historisë sonë sepse ndihmon shumë imazhin dhe vetëvlerësimin e vendit, por duhet të jemi edhe shumë të kujdesshëm sepse atëherë mund të gjendemi në një situatë ku mund të kemi më shumë probleme sesa fitime.
Ne duhet të balancojmë si nga pikëpamja ekologjike dhe urbanistike ashtu edhe nga pikëpamja e ofertës, duhet të diversifikojmë dhe gjithashtu të kemi një gamë të lartë. Besoj se kjo histori çmimesh vlen kudo. Ju rriteni, sepse fokusoheni te cilësia dhe çmimet rriten. Problemi që duhet përballur është se si të sigurohet që të gjithë të kenë akses, gjë që rrit fuqinë blerëse. Për momentin jemi të lumtur që anglezët po shkojnë në Pulia dhe pulianët po vijnë në Shqipëri. Kjo është mirë…
Ndër të tjera ju jeni edhe shkrimtar dhe keni shkruar “Refleksione”. Ishte viti 1992. Ai shpjegoi këndvështrimin e tij për emigracionin, ekonominë, të ardhmen që shihte për vendin e tij në atë kohë. Cilat parashikime janë realizuar dhe cilat pika duhet të ndiqen ende?
Ishte një libër i bashkëshkruar me një mik shumë të dashur me të cilin isha përfshirë në lëvizjen anti-regjim, antikomuniste të fundit të viteve 1980. Ne u gjendëm në një situatë interesante sepse për ata që kishim luftuar ishim fashistë, për të rinjtë që erdhën ishim komunistë. Ne u gjendëm në një situatë të margjinalizuar, por luftonim për lirinë tonë, ishim liberalë dhe liridashës.
Çfarë ka ndryshuar? Ka ndryshuar që nuk e kisha imagjinuar kurrë që një ditë do të hyja në një zyrë, sepse në atë kohë nuk kisha qenë kurrë në një zyrë, përveçse në studion time me studentët e Akademisë së Arteve, në Galerinë Kombëtare, por nuk kisha hyrë kurrë. një ndërtesë shtetërore. Nuk e kam menduar të futem në politikë dhe të bëhem politikan.
Doja të bëja politikë me një dimension lirie ku, për mendimin tim, të gjithë duhet të përfshihen jo për të bërë politikë çdo ditë, por për të mos lënë politikën të mbetet në dorën e disave. Sepse sa më shumë njerëz dhe qytetarë të thonë “nuk më intereson politika”, aq më shumë politika do të kujdeset për ta dhe aq më pak ka mundësi që politika të kujdeset mirë për ta.
Politika është diçka fantastike. Pa të nuk do të kishte shumë gjëra. Italia nuk do të kishte ekzistuar, për shembull, Shtetet e Bashkuara ose Bashkimi Evropian e kështu me radhë. Por politika është gjithashtu diçka e tmerrshme nëse përdoret keq. Jeta është ajo që ndodh kur bëjmë plane të tjera dhe e gjeta veten në një ndryshim total, pothuajse si ndryshimi i seksit.
Dhe tani jam këtu për njëzet vjet tani dhe bëj diçka krejtësisht ndryshe nga ajo që mendoja kur shkrova atë libër. Besoj se vendi i ngjan shumë më tepër se vendi që ekzistonte kur unë u bëra kryeministër.
Të pyesim atë? Le ta pyesim atë. E ke parë imitimin tuaj nga Maurizio Crozza?
Të hysh në galerinë e tij të personazheve është si të hysh në galerinë e Raphaelit, Leonardos apo Piero della Francesca gjatë Rilindjes.
Ai ka galerinë më të bukur të satirës që ekziston dhe unë jam i nderuar që jam varur në muret e galerisë së tij, të muzeut të tij. Një muze fantastik, nuk mund ta besoja që Crozza po kujdesej për mua. Ai është pak më i hollë se unë, por do të thoja që shkoi mjaft mirë.
/f.s
