Por ngritja e “Vëllezërve të Italisë” është një përjashtim, shtoi ai.
“Është gjithashtu e vërtetë që ka pasur një rritje mbresëlënëse të kësaj partie dhe kjo ndoshta për faktin se “Vëllezërit e Italisë” ishte e vetmja pjesë në opozitë, ajo ka qenë në opozitë për pesë vitet e fundit ndërsa të gjitha partitë e tjera kishin qenë në qeveri të paktën një herë gjatë pesë viteve të fundit”, tha Vampa.
“Kështu që unë mendoj se Brothers of Italy u shpërblye nga roli i saj në opozitë.”
Pse e majta e Italisë nuk arriti të paraqiste një front të bashkuar?
Sipas Vampa, gabimi më i madh i së majtës ishte dështimi për të paraqitur një front të bashkuar në zgjedhjet e 25 shtatorit.
“Ky ishte, mendoj, një gabim i madh i bërë nga Enrico Letta, kreu i Partisë Demokratike”, tha Vampa. “Ai u përpoq t’i përmbahej agjendës së Draghit dhe, për këtë arsye, ai refuzoi të formonte një koalicion me Lëvizjen Pesë Yjet, e cila përcaktoi rënien e qeverisë së Draghit.”
Zgjedhjet e parakohshme u shkaktuan nga tërheqja e mbështetjes nga Lëvizja Pesë Yjet për qeverinë e Draghit, gjë që bëri që kryeministri në largim të ofrojë dorëheqjen e tij (dy herë).
Koalicioni i krahut të djathtë, nga ana tjetër, ka ribashkuar partitë që kishin qenë pjesë e koalicionit Draghi si dhe Vëllezërit e Italisë, të cilët nuk e kishin mbështetur kurrë lidershipin e teknokratit.
“PD-ja donte të tregonte qëndrueshmëri, ndaj nuk pranoi të krijonte një koalicion konkurrues”, tha Vampa. “Ka pasur konkurrencë edhe nga qendra, nga lista e krijuar nga Calenda dhe Renzi, ish-kreu i PD-së gjithashtu. Pra PD vuajti nga konkurrenca në të majtë […] dhe nga qendra.”
“Kishte një copëzim të madh, PD nuk arriti të vepronte si unifikuese e së majtës apo e qendrës së majtë. Dhe ata po paguajnë çmimin e këtij vendimi”, shtoi Vampa. “Nëse do të kishin kandiduar së bashku, sot ndoshta rezultatet do të ishin shumë të ndryshme. Po t’i shtosh votën e Lëvizjes Pesë Yjet në atë të PD-së dhe koalicionit të qendrës së majtë, mendoj se ndoshta do të ishin përpara.
“Sigurisht, nuk mund të shtoni vetëm vota ashtu, dinamika do të kishte qenë ndryshe, por padyshim koalicioni i qendrës së majtë do të ishte më konkurrues në zgjedhje”, përfundoi ai.
Rënia e Ligës dhe tentativa për rikthimin e Berlusconit
“Liga është një nga humbësit e mëdhenj të zgjedhjeve,” tha Vampa, duke theksuar rënien dramatike të popullaritetit të saj.
“Unë mendoj se Salvini pagoi çmimin për zgjedhjet e ndryshme që bëri gjatë tre viteve të fundit. Së pari, kur u largua nga qeveria me Giuseppe Conte në 2019. Dhe ky ishte, në fund, një gabim i madh sepse nuk shkaktoi zgjedhjet e parakohshme që ai shpresonte se do të rezultojnë nga kriza. Më pas ai vendosi të bashkohet me qeverinë e drejtuar nga Draghi. Dhe sigurisht, kjo e kufizoi partinë brenda koalicionit, e cila drejtohej nga një figurë teknokrate dhe kjo nuk është shumë e mirë për një parti që ka një lloj profili populist.”
Në fund të fundit, Meloni përfitoi nga të gjitha gabimet që bëri Salvini, tha Vampa, me votuesit që kaluan nga Liga te Vëllezërit e Italisë.
Është një histori tjetër për Berluskonin, ish-kryeministrin që “është gjithmonë një konstante në politikën italiane”, tha Vampa.
“Berluskoni në fakt doli më mirë se sa pritej”, tha Griffini. “Ne e dimë se ai gjithmonë përpiqet të ringjallet në politikën italiane, ai tashmë ka pasur shumë ringjallje”.
“Përqindja e votave për Forza Italia ka rënë gradualisht dhe këto zgjedhje shënojnë një rënie të mbështetjes për Forza Italia, por [Berlusconi] ende arrin të luajë një lloj roli të një faji kryesor në politikën italiane,” shpjegoi Vampa.
“Ai është shumë i mirë në pozicionimin e tij dhe partisë së tij brenda spektrit politik. Kështu që tani mund të ndodhë që partia e tij të jetë një mbret në përcaktimin e përbërjes së qeverisë së ardhshme.”
Ndërsa Berlusconi mbetet kokëfortë i pranishëm në politikën italiane, e njëjta gjë pritet edhe nga Salvini, i cili pavarësisht dështimit të partisë së tij në zgjedhjet e përgjithshme nuk ka ofruar dorëheqjen si lider i partisë.
A përfaqëson fitorja e vëllezërve të Italisë një zhvendosje djathtas për vendin?
“Patjetër,” u përgjigj Vampa. “Vëllezërit e Italisë i përket traditës fashiste në Itali. Unë nuk do ta përkufizoja atë si një parti fashiste apo një parti neofashiste, por do të thoja se është ende e lidhur me traditën postfashiste,” shtoi ai.
Marianna Griffini, pedagoge në Departamentin e Studimeve Evropiane dhe Ndërkombëtare në King’s College në Londër pajtohet se ka pasur një zhvendosje djathtas, megjithëse ajo beson se nuk do të jetë ekstreme.
“Nuk është as qeveria e parë e ashtuquajtur e koalicionit të qendrës së djathtë në Itali, pasi ne kemi pasur tashmë tre qeveri të koalicionit të qendrës së djathtë të kryesuara nga Silvio Berlusconi. Por çfarë na thotë kjo për Italinë tani? A ka pasur një ndryshim , një zhvendosje e mëtejshme djathtas? Dhe në atë rast, po, përgjigja ime do të ishte po, patjetër”, tha ajo.
“Unë nuk mendoj se do të jetë një qeveri e djathtë ekstreme, nuk mendoj se do të jetë neofashiste, sepse Meloni do të duhet të veprojë brenda kufizimeve të diktuara nga BE, të diktuara nga aleanca transatlantike që ajo e vlerëson me të vërtetë dhe të diktuar gjithashtu nga Partnerët e koalicionit që mund të mos jenë dakord, ndoshta jo në të vërtetë për përmbajtjen, por ndoshta të hidhëruar nga rënia në votime me të cilat janë përballur”, tha Griffini, duke folur për Salvinin dhe Berluskonin.
Pse Italia pati pjesëmarrjen më të ulët të votuesve që nga viti 2018?
“Pjesëmarrja në votime është shumë zhgënjyese,” tha Vampa, duke komentuar pjesëmarrjen prej 64 për qind të votuesve të dielën.
“Deri në fund të viteve 1980 në Itali, 90 për qind e votuesve me të drejtë vote shkuan në votime. Gjatë 30 viteve të fundit, ne kemi parë një rënie të vazhdueshme në pjesëmarrjen e votuesve dhe këtë herë kemi një rënie të madhe në krahasim me zgjedhjet e mëparshme,” tha Vampa.
Sipas tij, pjesëmarrja e ulët është një shenjë e problemeve të shumta që dëmtojnë politikën italiane, duke përfshirë faktin se “për dhjetë vitet e fundit, ne nuk kemi pasur një qeveri që ishte shprehëse e rezultateve të zgjedhjeve”.
“Ka pasur gjithmonë shumë koalicione dhe negociata pas çdo zgjedhjeje, të cilat nuk çuan në rezultate të qarta,” tha Vampa. Të gjitha këto qeveri koalicioni dhe qeveri teknokratike kanë bërë që votuesit italianë të ndihen të mohuar nga zgjedhjet.
Koha mund të ketë luajtur gjithashtu rol në pjesëmarrjen e ulët.
“Zgjedhjet e këtij viti u zhvilluan në shtator, hera e parë në historinë e fundit italiane që ka pasur zgjedhje në shtator”, tha Vampa./ abcnews/
/e.d
