- Vitit 2015 po i afrohet fundit, dhe është e vërtetë se lajmet e këqija kanë qenë të pamëshirshme: lufta në Siri, një krizës e refugjatëve në Turqi dhe në Evropë, tërmete në Nepal, sulmet terroriste në Paris, vrasjet në masë në SHBA, përmbytjet në Indi.
- Gjithashtu, mediat raportuan vrasje, ankesa për mënyrën egoiste /materialiste/ dritëshkurtër për qeniet njerëzore, dhe ju keni menduar se bota është duke shkuar mbrapsht, por ja përse keni gabuar.
- Viti 2015 ishte një vit shumë i mirë ja pse:
- Arsimi global ka shënuar rritje
- Në prill të këtij viti, UNESCO ka lëshuar një raport për gjendjen e arsimit global, aty tregohet se në 15 vitet e fundit numri i fëmijëve në mbarë botën pa qasje në arsim është përgjysmuar, nga 100 milionë në 57 milionë.
Ne jemi në një botë ku 9 nga 10 fëmijë dinë të lexojnë dhe të shkruajnë. Banka Botërore thotë se tani ne jemi vetëm një brez larg nga një botë ku çdo person do të jetë i shkolluar.
- Varfëria ekstreme ka rënë 10%
- Numri i njerëzve në varfëri të skajshme (të përcaktuara si jetesa me më pak se 1.90 $ në ditë në 702 milionë në vitin 2015, ose 9.6% e popullsisë botërore – poshtë nga 902 milionë njerëz, ose 12.8%, në vitin 2012.
Është Numri më i ulët i njerëzve që jetojnë në varfëri ekstreme në 200 vitet e fundit. Kjo na jep fakte të reja që një përpjekje çerek shekulli të gjatë po lëviz botën më afër për t’i dhënë fund varfërisë deri në vitin 2030. Jim Yong Kim, presidenti i Bankës Botërore, thotë: “Kjo është historia më e mirë në botë- sot këto parashikimet na tregojnë se ne jemi gjenerata e parë në historinë njerëzore që mund të përfundojë varfërisë së skajshme “.
- Si kurrë më parë njerëzit u lidhën me internet
- Globalisht, tani ka 3.2 miliardë njerëz përdorin internetin, dy miliardë prej të cilëve janë nga vendet në zhvillim. Kjo do të thotë se numri i njerëzve me qasje në internet ka një rritje tetëfish në vetëm 15 vitet e fundit.
Kapaciteti i Afrikës në internet, për shembull, është rritur me 51% gjatë pesë viteve të fundit.
Ky vit na tregoi se miliard njerëz përdorin telefonat e tyre të mençur për të mësuar dhe për të kryer nevojat e tyre për informacione anë e mbanë botës. - Për çdo 10 njerëzit që fitojnë qasje në internet, një person është nxjerrë nga varfëria dhe është krijuar një punë të re. Dhe mos harroni: në sajë të sukseseve në arsim, të gjithë ata përdorues të ri mund të lexojnë dhe shkruajnë. Ata përfaqësojnë dhjetra triliona dollarë të pushtetit të ri të blerjes ekonomik.
- Milionë njerëz fituan qasje në financa për herë të parë
- Në prill të këtij viti, një organizatë e pak i njohur i quajtur Global Findex ka lëshuar projektin më të madh kërkimor global mbi përfshirjen financiare në histori. Bazuar në intervistat me 150,000 të rritur në më shumë se 140 vende, ajo tregoi se mes viteve 2011 dhe 2014 një shtesë prej 700 milionë njerëz u bënë mbajtësit e llogarisë në banka, institucionet e tjera financiare.
- Numri i të prekurve me AIDS është zvogëluar
- 37 milionë njerëz në mbarë botën jetojnë me AIDS sot, sëmundja është e shërueshme dhe e parandalueshme. Në sajë të një përpjekje të bashkërenduar globale për të përmirësuar qasjen në ilaçeve antiretrovirale është filluar lufta kundër kësaj sëmundjeje të tmerrshme.
UNAIDS thotë se 41% e të gjithë njerëzve të cilët janë HIV pozitiv tani janë duke u trajtuar, gati dyfishi i përqindjes në vitin 2010. Kishte dy milionë infeksione të reja me HIV në mbarë botën në 2014-15, dhe është më e ulëta që nga viti 2000. Shkalla e fatalitetit ka rënë. Qëllimi i UNAIDS është për t’i dhënë fund epidemisë deri në vitin 2030.
- Normat e vdekjes nga Malaria janë rekord më të ulëta
- Malaria është një nga vrasësit më të mëdhenj në botë, përgjegjëse për më shumë vdekje. Që nga viti 2000, rreth një miliard ilaçe kundër mushkonjave me insekticide janë shpërndarë në Afrikën sub-Sahariane vetëm.
- Afrika vazhdon të mbajë barrën më të lartë të malaries, gjatë 15 viteve të fundit, vdekshmëria ka rënë nga 66 për qind në mesin e të gjitha grupmoshat, dhe me 71% në mesin e fëmijëve nën pesë vjeç, një popullsi veçanërisht e ndjeshme ndaj sëmundjes. Globalisht, numri i vdekjeve nga malaria ra nga 839,000 në vitin 2000 në 438,000 në vitin 2015.
Kjo do të thotë që janë shpëtuar rreth 6.2 milionë njerëz nga malaria në 15 vitet e fundit – një arritje e mahnitshme.
- Polio është gati për t’u zhdukur
- Afrika ka regjistruar zero raste të reja të poliomelitit në vitin e kaluar. Njëzet e pesë vjet më parë, një numër i organizatave ndërkombëtare të kujdesit shëndetësor janë vënë në kërkim për të çrrënjosur poliomelitin në të gjithë botën. Me 350.000 fëmijë të prekur dhe më shumë se 1,000 të paralizuar çdo ditë, ajo dukej si një qëllim i pamundur. Që prej atëherë, është investuar shumë dhe më shumë se 2.5 miliardë fëmijë në të gjithë botën kanë marrë vaksina. Si rezultat, numri i rasteve të poliomelitit është reduktuar me 99% dhe këtë shtator.
- Më pak njerëz të uritur këtë vit si kurrë më parë
- Nga 7.3 miliardë njerëz në planet, vlerësohet një 805 milionë vuajnë nga uria kronike nga 2012 dhe 2014. Megjithatë, ky numër ka rënë me rreth 200 milionë që prej një çerek shekulli më parë.
Kjo është mjaft mbresëlënëse, sidomos duke pasur parasysh se popullsia e botës u rrit me 1.9 miliardë persona.
- Më shumë se kurrë njerëzit kanë qasje me ujë të pastër
- Këtë vit, numri i njerëzve pa qasje në ujë të pijshëm është përmirësuar për herë të parë në histori. Kjo do të thotë se më shumë se 6.6 miliardë njerëz, ose 91% e popullsisë globale, tani përdorin një burim të përmirësuar ujit të pijshëm, nga 76% në vitin 1990.
- Vdekshmëria e fëmijëve u zhyt për vitin e 43-të radhazi
- Shkalla e vdekshmërisë për fëmijët nën pesë vjeç ka rënë pothuajse në çdo vend. Kjo do të thotë se në vitin 2015, për herë të parë, shkalla globale e vdekshmërisë së fëmijëve (përcaktuar si vdekjeve të fëmijëve nën moshën pesë vjeçare) ka rënë nën shenjën gjashtë milionë.
Rreth 19,000 më pak fëmijë vdiqën në ditë gjatë vitit 2015 sesa në vitin 1990, bazë për matjen e progresit.
- Lufta kundër ndryshimeve klimatike rezultoi e suksesshme
- Shtete që u cilësuan që ndikojnë në ngrohjen globale kanë filluar dukshëm të jenë më të kujdesshëm por nuk do të thotë se është arritur shumë