Nga Skënder Minxhozi/
Teksa Tirana e mbytur nga vapa përgatitej të priste djemtë e Kombëtares për një pritje të merituar protokollare (ndonëse të fryrë tej mase), politika parlamentare e të enjtes konsumoi sherrin e rradhës. Dhe tema e preferuar e muajve të fundit, reforma në drejtësi, nuk mungoi as kësaj rradhe që të përplasë dy partitë e mëdha.
Seanca e kësaj të enjteje ka prodhuar një qëndrim publik të opozitës parlamentare (jo se ai nuk dihej informalisht), që prek atë që në fakt është thelbi transformues i të gjithë paketës kushtetuese të reformës në drejtësi: vetingun e gjyqtarëve e prokurorëve. Thënë shqip, mekanizmin e verifikimit të pasurive dhe formimit të atyre që bëjnë drejtësi në këtë vend. Fillimisht ish-kryeministri Berisha e pas tij edhe ish-kryeparlamentarja Topalli, kanë deklaruar hapur se nuk do ta votojnë një reformë që propozon futjen e të huajve në procesin e verifikimit të trupës së prokurorëve e gjyqtarëve. Pak e habitshme kjo, kur Komisionin e Venecias, një organizëm “të huaj”, e kemi caktuar bashkarisht si arbitrin final të vetë procesit.
Pra, pranojmë që disa të huaj që pakkush i njeh dhe di se cilët janë, diku në veri të Adritatikut, të vendosin nëse kemi qëlluar ose jo me reformën, por nuk pranojmë që disa të huaj të tjerë të verifikojnë nëse vilat apo kontot bankare të fryra të njërit apo tjetrit gjyqtar e prokuror, janë pasojë ose jo e korrupsionit të tyre.
Deri më tani PD kishte dalë hapur për atë që njihet si debati i vendeve të rezervuara. Pra, për pjesën e anëtarëve të organizmave të reja të drejtësisë, të cilët duhet të votohen nga parlamenti. Kjo e vetingut nga të huajt, ndonëse e përfolur prej kohësh, nuk ishte reklamuar me kaq forcë si çeshtje nga demokratët. Dhe këtu duket se qasja e opozitës ndaj paketës kushtetuese i ndryshon edhe një herë zarat në tryezën e komisionit Xhafaj. Pasi në fakt, tashmë janë dy, e jo një, kontestimet e opozitës. Të asaj opozite, që përmes gojës së kreut Basha, ka deklaruar mëse një herë publikisht “ejani të biem dakord për vendet e rezervuara dhe e votojmë që nesër reformën”.
Për vetingun (verifikimin) e sistemit të drejtësisë ka pasur qysh herët një “linjë të kuqe”. Kësaj rradhe jo të hequr me një nga lapsat e shumtë që mban mbi tryezën e punës nga kryeministri Rama, por nga Bashkimi Europian e SHBA. Europarlamentarët Kukan e Flekenshatjn, si dhe ambsadorët Lu e Vlahutin, por edhe zyrtarë të tjerë nga Brukseli e Uashingtoni, e kanë bërë të qartë kohë pas kohe këto muaj, se verifikimi i gjyqtarëve e prokurorëve duhet të jetë i thellë, gjithëpërfshirës dhe i vërtetë. Kur Komisioni i Venecias u shpreh për mosndërprerjen e mandatit të kryeprokurorit, deklaroi njëherazi edhe arsyen e këtij opinioni: Edhe ai do të kalojë nëpër “sitën” e vetingut. Pra vetingu shihet si elementi kyç i reformës në drejtesi.
Kemi pasur në 25 vite shumë raste të një vetingu alla shqiptar. Kemi verifikuar në disa raste pastërtinë e figurave të politikanëve, duke parë formalisht në të shkuarën e tyre. Prej vitesh zyrtarët e shumë niveleve deklarojnë pasurinë që kanë. Egziston një Inspektoriat për verifikimin e këtyre pasurive. E dini çfarë?! Prej 25 vjetësh ky vend nuk ka as spiunë të ish-Sigurimit të Shtetit, as hajdutë, as abuzues. Vetingu shqiptar ka futur ujë në të gjitha hallkat e tij. Kur Jozefina Topalli ngre zërin në Kuvend, duke deklaruar se është kategorikisht kundër shkeljes së “sovranitetit” të shtetit, për shkak të futjes së të huajve në mekanizmin e verifikimin e sistemit të drejtësisë, ajo vetë dhe disa të tjerë si ajo, majtas dhe djathtas, janë shkaktarët e gjendjes katastrofike në të cilën ndodhemi.
Kemi pasur 25 vjet kohë të ngremë një sistem ku hajdutit, të korruptuarit dhe abuzuesit, t’i vihet publikisht emri që ka. Kurrë nuk ndodhi. Në të kundërt, kemi ngritur sot një republikë të korruptuar deri në palcë, ku gjithçka shitet dhe blihet me para. Në këto kushte, mirë se të vijnë të huajt, të cilët nuk kanë as vëllain, as kushëririn, as shokun e shkollës apo të partisë në strukturat e vetingut. Mirë se të vijnë persona që nuk kanë asnjë lidhje me këtë ambjent të infektuar nga tarafet, klanet dhe lidhjet e panumërta të interesit. Vetëm kështu, duke kontrolluar deri në palcë sistemin e korruptuar të drejtësisë, do të shërohet gradualisht e gjithë shoqëria, duke goditur majtas dhe djathtas ata që sot ulen në të gjitha shkallët e shtetit dhe të pushtetit.