Evropa ka shpalosur arsenalin e saj të sanksioneve ekonomike kundër Moskës – në një përpjekje për të dobësuar ekonominë e Rusisë, por jo vetëm.
Edhe për të detyruar presidentin rus, Vladimir Putin, të braktisë luftën e tij në Ukrainë.
Kremlini do të dëshirojë gjithashtu të plotësojë nevojat e tij me të ardhura nga shitja e produkteve të sanksionuara – nga qymyri te nafta e havjari – te blerësit e gatshëm jashtë shtetit.
Kjo do të thotë se, herët a vonë, Moska do t’i rrëzojë sanksionet.
Që kur Rusia aneksoi Krimenë në vitin 2014, duke shkaktuar një valë të parë sanksionesh, Moska ka punuar për të rritur vetë-mjaftueshmërinë e saj, por kjo nuk ka qenë e mundur në të gjitha fushat.
Është më e lehtë të bësh djathin tënd sesa të prodhosh vetë mikroçipe, për shembull.
Kjo do të thotë se Rusia do të ketë nevojë për teknologji dhe makineri të prodhuara nga perëndimi pasi sanksionet godasin furnizimet.
Këto artikuj janë jetike për përdorim ushtarak dhe civil, si dhe për të ruajtur eksportet e naftës dhe gazit në vende si India ku ato nuk janë të ndaluara.
“Rusia ka nevojë dëshpërimisht për çipa, komponentë gjysmëpërçues dhe disa lëndë të para kyçe të rëndësishme si litiumi, për të vazhduar prodhimin e sistemeve të armëve dhe akumulatorëve elektrikë të nevojshëm për përdorim ushtarak”, tha një ish-zyrtar tregtar ukrainas për prestigjiozen “Politico”, përcjell Albanian Post.
Rusia mbështetet në kontributin perëndimor për infrastrukturën e naftës dhe gazit, gjë që e bën një ndalim të fundit të eksportit të pajisjeve të gazit të lëngshëm natyror (LNG) veçanërisht problematik për Moskën.
Moska ka të ngjarë të përpiqet të importojë mallra të kufizuara përmes rrugëve të reja tregtare, duke përdorur metoda torturuese për të shmangur kontrollin perëndimor.
Lista e vendeve që shihen si pika të dobëta të mundshme për zbatimin dhe respektimin e sanksioneve është e ndryshme dhe Putin-i do të gjejë partnerë të gatshëm thellë brenda Evropës dhe më gjerë.
Turqia, e cila përfiton nga aksesi i privilegjuar në tregun e BE-së nëpërmjet bashkimit doganor, nuk është në përputhje me sanksionet e BE-së ashtu siç janë Zvicra dhe Norvegjia.
Pastaj janë fqinjët e Rusisë në Bashkimin Ekonomik Euroaziatik – i cili përfshin Rusinë, Bjellorusinë, Kazakistanin, Armenia dhe Kirgistanin.
Ish-zyrtarët e inteligjencës perëndimore i thanë “Politico-s” se mund të ketë rritje të tregtisë së rregullt në zonë, gjë që Kazakistani po e inkurajon publikisht.
Por një rritje në tregtinë normale mund të vijë gjithashtu me flukse mallrash të sanksionuara të paligjshme.
Moska gjithashtu mund të kërkojë kontrollet më të lehta të eksporteve rreth BE-së.
Kjo për shkak se brenda bllokut, çdo vend ka zakonet e veta kombëtare dhe zbatimin e sanksioneve, kështu që disa juridiksione janë më të buta se të tjerat
Si shembull, përmendet Italia, ku kishte “shumë raste” të mallrave të ndaluara pothuajse të dërguara në Rusi pas sanksioneve të vitit 2014.
Anijet “me lidhje me Gjermaninë, Italinë, Greqinë dhe Bullgarinë” u ankoruan gjithashtu në portet e sanksionuara të Krimesë.
Dhe vendet e BE-së historikisht nuk kanë qenë aq të ashpra ndaj shmangies së sanksioneve.
Përveç ndërprerjes së furnizimeve të paketave të huaja shumë të nevojshme, sanksionet synojnë të tkurrin tregun evropian për eksportet ruse.
Moska do të duhet të vazhdojë eksportimin e mallrave si nafta, qymyri, mineralet dhe drithërat për të ushqyer ekonominë e saj të luftës dhe për të financuar pushtimin e saj në Ukrainë.
Ekspertët paralajmërojnë se Putin-i mund të gjejë mënyra dinake për të vazhduar shitjen e benzinës, ose mallrave të tjera të sanksionuara si qymyri, në bllok.
Një truk i zakonshëm është përdorimi i transfertave nga anije në anije, ku, për shembull, një anije ruse në ujërat ndërkombëtare shkarkon naftën në një cisternë të dytë, e cila më pas ankorohet në një port të BE-së dhe etiketon naftën se vjen nga një vend që nuk është nën sanksione.
Një mashtrim tjetër përfshin anijet që fikin gjurmuesit e vendndodhjes për të fshehur aktivitetet e tyre.
Ka pasur një rritje të mprehtë të kësaj praktike, e cila është e ligjshme, nga cisternat ruse që nga pushtimi i Ukrainës.
Historikisht, zbatimi i sanksioneve nga BE-ja ka qenë shumë më i dobët se në SHBA, por në mars Komisioni Evropian hapi një portal online informimi për të inkurajuar njerëzit të raportojnë shkelje të dyshuara.
Blloku ka përcaktuar gjithashtu plane për ta bërë shkeljen e sanksioneve kundër Rusisë një krim, për ta bërë më të lehtë për qeveritë e BE-së sekuestrimin e aseteve të kompanive dhe individëve që shmangin rregullat.
Një nismë e re është gjithashtu duke u zhvilluar për të koordinuar regjimet doganore në të gjithë bllokun, e quajtur “Operacioni Oscar”.
Qëllimi është të bashkohet puna e Europol, Frontex dhe Eurojust, por, në fund të fundit, suksesi i tij do të varet nga përpjekjet e autoriteteve të zbatimit të ligjit të vendeve individuale.
Ekspertët theksojnë Hungarinë, Bullgarinë dhe Ballkanin jashtë BE-së – përfshirë Serbinë miqësore me Rusinë – si lidhje të dobëta të mundshme kur bëhet fjalë për zbatimin./m.j
