Nga Skënder Minxhozi
Kryeministri i rikonfirmuar i 25 qershorit u ka prezantuar tashmë shqiptarëve “bocetin” e programit të tij të qeverisjes. Edi Rama ka provokuar një diskutim të gjerë në rrjetet sociale, lidhur me prioritetet e mandatit të dytë dhe me rrugën që duhet ndjekë qeverisja, në pyllin e madh të krizave e problemeve që kalon Shqipëria e sotme.
Është lehtësisht e imagjinueshme se një kryeministër në detyrë e di fort mirë se ku i pikon çatia shtetit që ka drejtuar për katër vite. Aq më tepër një politikani si Edi Rama, i cili ka nisur ta zgjerojë bazën e njohjes së halleve të qeverisjes, qysh në fundin e viteve ’90 kur u zgjodh ministër i kulturës. Strategjia që Edi Rama po adopton këto ditë, pas daljes së rezultatit të 25 qershorit, synon diçka tjetër nga identifikimi i listës së vatrave të zjarrit që do t’i duhet të shuajë katër vitet e ardhshme.
Duket se nisma e kryeministrit për të instaluar një dialog me qytetarët, prej të cilëve të marrë shënim gjithsa ata thonë dhe pretendojnë nga qeveria e re, ka të bëjë më shumë më mbajtjen gjallë të procesit vital të komunikimit që një maxhorance i duhet të ketë më shtetasit që e kanë votuar. Por ndoshta më shumë, edhe me ata që s’e kanë votuar. Fjala është për atë pjesë të shoqërisë që e sheh me mosbesim piskamën elektorale të Edi Ramës, për timonin vetëm dhe për tepsinë e pastruar nga duart e tjera që kishin pjesë aty për katër vitet e shkuara.
Rama ka hasur shpesh në fushatë njerëz të bezdisur nga premtimet e politikës, nga falsiteti dhe hipokrizia e saj. Regjistrohen pa vështirësi raste ku njerëz të zakonshëm i kanë dhënë dorën në një takim a miting elektoral, duke i thënë se nuk do ta votojnë, sepse një zyrë hipoteke që kërkon para nën dorë, një praktikë e rëndomtë administrative e zvarritur, një sherr prone ku shteti refuzon të bëjë arbitrin, një eksperiencë e keqe në një shkollë a spital apo një nëpunës që ka kërkuar ryshfet për të hedhur një firmë – të gjitha këto, në fund të katër viteve mandat, i llogariten (me të drejtë) kryeministrit të vendit, si një dështim i tij politik dhe menaxherial. Kjo masë e madhe shqiptarësh pret sot, së bashku me 760 mijë votuesit e PS, një ndryshim radikal drejtimi, nga i vetmi timonier që ka mbetur në autobusin e qeverisjes.
Problemet që Edi Rama rigjen në tavolinën e tij të punës janë të shumta dhe të jo të lehta për t’u zgjidhur. Ekonomia, vendet e punës, pastrimi i qeverisjes nga drejtuesit rastësorë, futja në kabinet e peshave vërtet të rënda, e jo e servilëve që e kanë krahasuar këto kohë me të gjithë rilindasit dhe heronjtë e të shkuarës, rivitalizimi i të gjithë asaj pjese të shtetit që sot duket apatike dhe pasive, një platformë reformash të qarta ku duhet kërkuar dhe marrë konsensusi i opozitës, kjo është vetëm një pjesë e sfidës që socialistët e dinë se duhet ta mbajnë mbi shpinë të vetëm, pa mundur të përdorin më alibinë e “aleatit hileqar”. Largimi i duarve të tjera nga tepsia duhet të na japë një kontroll më të fortë mbi të gjitha hallkat e shtetit, nga qeveria e deri tek organizmat e kontrollit të mjedisit, ushqimeve, karburanteve, pronave, hipotekave e licensave gjithfarësh. Rama e ka kuptuar drejtë se institucionit e kontaktit me qytetarin, janë prova e tij zjarrit. Aty do të ngrihet ose do të rrëzohet imazhi i shtetit. Aty do të provohet nëse ai ka mbajtur fjalime boshe nëpër Shqipëri, apo nëse ka propozuar një tjetër vullnet politik nga ai i katër viteve të shkuara. Ai ka kuptuar gjithashtu se turizmi dhe bujqësia do të jenë të vetmet komerdare shpëtimi për një vend që nuk prodhon as Ferrari dhe as centrale bërthamore. Të shohim nëse këtë intuitë të saktë do ta kthejë në politika afatgjata dhe produktive për të ardhmen e Shqipërisë.
Shqipëria ka sot një rrugë delikate drejt daljes përfundimtare nga tranzicioni postkomunist. Konsolidimi i institucioneve, lufta kundër korrupsionit të përhapur në të gjitha katet e shtetit, hapja e negociatave të anëtarësimit, janë të gjitha hallka të lidhura pazgjidhshmërisht mes tyre. Pas tetë vjetësh gjithçka do të peshohet me produktin real të dalë nga këto sfida tinëzare dhe komplekse. Rama po drejton një makinë, e cila ka shumë pak marzh gabimi. Na premtoi se po ta kishte vetë timonin, gjithçka do të ishte më e lehtë. I takon tani të na bindë se ndërkohë që nuk ka fare patentë makine në jetën reale, di të drejtojë në mënyrë të paqortueshme anijen e lodhur shqiptare.